Irak Başbakanı Sudani: Erbil-Bağdat krizinin siyasi arka planı yok

Irak Başbakanı Sudani, Şarku’l Avsat gazetesinde yayımlanan röportajında, Erbil ile Bağdat arasındaki memur maaşları meselesi ve petrol-gaz yasası gibi tartışmalı başlıklar hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Sudani'nin açıklaması bugün toplanacak Bakanlar Kurulu toplantısından bir gün önce geldi. 

“Kürdistan Bölgesi, bütçe yasasına uymadı”

Sudani, Kürdistan Bölgesi’ni halkı mağdur etmekle suçlayan söylemleri reddederek, “Bu suçlamaların hiçbir yasal veya anayasal temeli yok. Kürdistan halkı bizim halkımızdır. Özellikle bu hükümet, ahlaki ve anayasal taahhütleri yerine getirme konusunda kararlıdır” dedi.

Sorunun çözümüne dair konuşan Sudani, “Sorunların çözümüne yönelik siyasi mutabakatlara açığız. Ama bizim esas aldığımız şey bütçe yasası ve Federal Mahkeme kararlarıdır. Bunlar yasal dayanaklardır ve Başbakan olarak ben bunları görmezden gelemem” diye konuştu.

“Petrol ve gelirler teslim edilmedi”

Başbakan Sudani, yaşanan krizlerin sebebinin Kürdistan Bölgesi'nin petrol gelirlerini teslim etmemekten kaynakladığını belirrterek,  “Bütçe yasasının onaylanmasının ardından Kürdistan Bölgesi Hükümeti, yasada açıkça belirtildiği ve Federal Mahkeme’nin de destek verdiği üzere, bölgede üretilen tüm petrolü teslim etmekle yükümlüydü ama bunu yapmadı. Ayrıca petrol dışı gelirleri de kamu hazinesine teslim etmedi. Bu durum hem yasal bir ihlal hem de Federal Mahkeme kararlarının çiğnenmesidir. Bu nedenle Maliye Bakanlığı, Kürdistan Hükümeti yasal yükümlülüklerini yerine getirmediği sürece hiçbir bütçe ödeneği sağlayamaz” dedi.

“Siyasi bir karar değil”

Irak Başbakanı, geçmiş dönemde maaş ödemelerinin bütçe dışı kaynaklardan yapılmasına dair şu açıklamada bulundu:

“Geçmişteki çözüm arayışlarımız sonucu, bütçede belirlenen paydan farklı şekilde dış kaynaklardan ödeme yapmak zorunda kaldık. Bu da Federal Mahkeme kararlarının gereği ve bütçedeki harcama ile belirlenen pay arasında oluşan teknik ve yasal farklardan kaynaklıydı. Bu teknik ve hukuki bir meseledir, siyasi bir karar değildir. Şu anda da görüşmeler teslim edilecek petrol miktarı üzerine yoğunlaştı.”

“Maaş ödememek siyasi baskı değil”

Kürdistan Bölgesi’ndeki memur maaşlarının ödenmemesinin, Bağdat’taki bazı siyasi tarafların bölgeyi cezalandırma amacı taşıdığı yönündeki yorumları reddeden Sudani, “Asla böyle bir amaç yok. Kürdistan Bölgesi anayasal bir yapıdır ve Irak Devleti’nin tüm bileşenleriyle saygı gösterdiği bir bölgedir. Biz, bölgenin istikrarına özel önem veriyoruz. Bunun göstergesi de Kürdistan Parlamentosu seçimlerinin yapılması sürecinde, yaklaşık 8-9 ay önce sürece destek ve katkı sunmamızdır” ifadelerini kullandı.

“Tüm siyasi güçler bölgenin istikrarına önem veriyor”

Irak Başbakanı, “Tüm siyasi taraflar Kürdistan Bölgesi'nin istikrarına önem veriyor, çünkü bu, Irak'ın genel istikrarının bir parçasıdır. Bu konuda hiçbir siyasi hesap veya niyet söz konusu değil” dedi.

“80 gündür memurlar maaş alamıyor”

Kürdistan Bölgesi’nde yaklaşık 80 gündür memurlar maaşlarını alamıyor. Bu duruma dair Sudani, “Geçtiğimiz Salı günü Bakanlar Kurulu toplantısında bu konu detaylıca görüşüldü. Federal hükümetin ve Kürdistan Hükümeti’nin sunduğu iki ayrı proje masaya yatırıldı. Başbakan Yardımcısı, Planlama Bakanı ve beş bakanın katılımıyla bir komisyon oluşturduk. Amaç, iki öneri arasında anayasa, yasa ve Federal Mahkeme kararlarına uygun bir orta yol bulmak. Bu sonuç, Bakanlar Kurulu’na sunulacak ve resmi olarak onaylanmadan önce Kürdistan Hükümeti’nin bu plana bağlı kalacağına dair güvence alınacak” dedi.

“Barzani ile ilişkilerimiz güçlü”

Başkan Mesud Barzani ile ilişkilerinin bozulduğu yönündeki yorumlara yanıt veren Sudani, “Bu kesinlikle doğru değil. Sayın Mesud Barzani, saygı duyulan ulusal bir şahsiyettir. Kendisini her zaman saygıyla anıyoruz. Geçmiş süreçte iyi bir ilişki kurduk, birlikte siyasi duruşlar geliştirdik” dedi.

Sudani sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yaşanan son fikir ayrılıkları hukuki ve teknik düzeydeydi, siyasi değil. Sayın Barzani de çok iyi biliyor ki biz halkımızın genel çıkarları için çalışıyoruz. İster Kürdistan Bölgesi olsun, ister diğer vilayetler. Ama bizde yetki aşımı olmaz, anayasayı ve yasaları çiğneyemeyiz. Irak halkının tüm kaynaklarını korumak ve adaletli bir şekilde dağıtmak bizim görevimizdir.”

“Petrol ve gaz yasası hâlâ çıkarılmadı”

Irak halen bir petrol ve gaz yasasına sahip değil. Oysa Sudani hükümetinin programında bu yasa öncelikli hedeflerden biriydi. Fakat hükümetin göreve başlamasının üzerinden aylar geçmesine rağmen somut bir ilerleme sağlanmadı.

Sudani bu konuda, “Hükümet programımızda yer alıyordu. Federal Petrol Bakanlığı ile Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığı arasında teknik bir komisyon kurduk. Ayrıca bir siyasi komisyon da oluşturduk. İki ya da üç toplantı gerçekleştirdik. Fakat buna rağmen Kürdistan Hükümeti, bizim açık çağrılarımıza rağmen teknik taslağı sunmadı. Halbuki bu aşama, petrol meselesi ve yetki sorunlarının çözümünde temel adımdı” dedi.