ABD'de Suriye ile ilgili yayımlanan akademik çalışmada, bu ülkede 3 yıldır süren iç savaşın yakın gelecekte bitmesinin mümkün görünmediğine dikkati çekildi.
Foreign Policy dergisinde yayımlanan çalışmada, Suriye'de üç yıldır devam eden iç savaşın, çatışmanın devamından beslenen çeşitli gruplara, kara borsacılara ve savaş baronlarına fırsat verdiğine işaret edilerek, Suriye'de muhaliflere yapılan yabancı kaynaklı yardımın savaşı uzattığı ve radikal hareketlerin artmasına ön ayak olduğu belirtildi.
ABD’deki George Washington Üniversitesi'nde, "Arap İsyanı" adlı kitabın yazarı Marc Lynch başkanlığında bir araya gelen çeşitli üniversitelerden siyaset bilimi uzmanlarının hazırladığı "Suriye Savaşının Siyasal Bilimi" adlı çalışmada, savaşın kendine has özellikleri ve muhtemel sonuçlarına ilişkin değerlendirmelere yer verildi. Çalışmada, savaşta dış güçlerin etkileri, savaşın neden bitmediği sorularına yanıt aranırken, muhalifleri silahlandırmanın olumsuz sonuçlarına değinildi.
Suriye'deki iç savaşı Bosna Hersek, Afganistan ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki savaşlarla kıyaslayan çalışmada, "ülke içindeki bölünmeler ve muhalif grupların birbirleriyle savaşması", "rejimin sivilleri hedef almayı bir taktik olarak benimsemiş olması", "insani yardımların siyasi amaçlarla engellenmesi", "savaş ekonomisinin yaratılması" ve "radikal hareketlerin ortaya çıkmasının'' bu savaşlar arasındaki başlıca benzerlikleri oluşturduğunun altı çizildi.
Suriye'deki Beşşar Esed rejiminin, alternatif meşru hükümet kurma çabalarını engellemek için muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde sivilleri hedef almaya devam ettiğine işaret edilen çalışmada, Suriyeli muhaliflerin, bir yandan Esed’i devirmek istediği diğer yandan da kendi içlerinde iktidar mücadelesine giriştikleri vurgulandı.
Muhaliflere yapılan dış yardım savaşı uzatıyor
Suriye'de olayların başlangıcında yeni oluşmaya başlayan muhalefetin bölünmesine dış güçlerin desteğinin neden olduğu ileri sürülen çalışmada, yabancı güçlerin, muhaliflere silah ve mühimmat yardımı yaparak, bu grupları kendi çıkarlarına hizmet eder hale getirdiği belirtildi.
Northwestern Üniversitesi’nden Wendy Pearlman, bölgedeki etkin ve güçlü devletlerin muhaliflere yardım ederek savaşın uzaması ve radikal hareketlerin güçlenmesine yol açtığını savunarak, ayrıca mültecilerin barındığı kamplara yaptığı ziyaretlerde, koordinasyon eksikliği nedeniyle düzensiz şekilde dağıtılan yardımların ihtilafı körüklediğini söyledi.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) Roger Petersen da Suriye’deki gibi kanlı çatışmaların halk üzerinde kini ve nefreti artırarak infiale neden olabileceğini kaydetti.
İntikam isteği normalleşmeyi engelleyebilir
Savaşın yakın gelecekte sona ermeyeceği konusunda hemfikir olan akademisyenler, savaş bittikten sonra Suriye’nin kısa sürede toparlanabileceğine inanmadıklarını belirtti.
Savaş nedeniyle acı ve sıkıntılarla boğuşan halkın, Esed rejiminden intikam almak isteyeceği tahmininde bulunan akademisyenler, ülkedeki katliamın psikolojik ve sosyal etkilerinin uzun süreceğinin göz ardı edilmemesi gerektiğini ifade etti.
