Lübnan’da Tansiyon Yükseliyor: İsrail–Hizbullah Çatışması Kapıda mı?

31 Aralık’ta sona erecek olan ve Lübnan hükümetinin Hizbullah’ın silahsızlandırılması için belirlediği sürenin yaklaşması, ülkede tansiyonu yeniden yükseltti. Uzmanlar, hükümetin taahhütleri ile ordunun kapasitesi arasındaki uyumsuzluğun giderek derinleştiğini ve bunun İsrail tarafından gerekçe olarak kullanılmaya başlandığını belirtiyor.Hükümet kararı “yapılamayacak bir göreve” dönüştü

Siyasi analistler, hükümetin ordudan yıl sonuna kadar ülke genelindeki tüm silahları devletin kontrolü altına alma talebinin, daha ilk aşamada pratik engellere takıldığını söylüyor.

Lübnanlı siyasi analist Yusuf Diyab, “5 Ağustos’ta hükümet bu kararı onayladı. Bu karar, geçen yaz ABD’li yetkili Thomas Barak’ın Lübnan’a sunduğu Amerikan planının bir parçasıydı” dedi.

Diyab, ordunun hazırladığı ve 15 aylık bir zaman çizelgesi öngören planın, yıl sonu hedefinin imkânsızlığını ortaya koyduğunu vurguladı. Ordu, görevin ilk aşamasına yaklaştığını açıklasa da, mevcut imkân ve personelle ülke çapında bu süreci bitirmenin mümkün olmadığını bildirdi.

ABD’nin baskısına rağmen Washington yönetiminin, ordunun bu görevi zamanında tamamlayamayacağı gerçeğini kabul ettiğini belirtti.

İsrail’den sert mesajlar: “Gerekirse tek başımıza yaparız”

Diyab, Hizbullah silahı konusunda İsrail’in giderek daha agresif bir çizgiye geçtiğine dikkat çekti. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz’ın, “Lübnan devleti zayıf, Hizbullah’ın silahını ortadan kaldırmak için tek başımıza hareket ederiz” sözleri bu yaklaşımın son örneği.

Analiste göre, İsrail’in Beyrut’un güneyinde Hizbullah’ın üst düzey komutanı Heysem el-Tubtabai’yi öldürdüğü operasyon, Tel Aviv’in daha geniş çaplı adımlara hazır olduğunun göstergesi.

Diyab, ülkenin şu anda “nefesini tutmuş beklediğini”, hem dış kaynaklardan hem de İsrail basınından gelen bilgiler doğrultusunda İsrail’in büyük bir operasyon hazırlığında olduğunu söyledi. Bu operasyonun yoğun hava bombardımanları ve yeni suikastlarla sınırlı kalabileceğini, ancak Hizbullah’ın dağlardaki uzun menzilli ve akıllı füze depoları nedeniyle sınırlı kara harekâtı ihtimalinin de masada olduğunu belirtti.

“Lübnan yanlış yolda”

Bir diğer siyasi analist Naufel Du, 31 Aralık sürecinin Lübnan’ın istikrara değil, daha fazla krize doğru ilerlediğinin kanıtı olduğunu söyledi.

Du’ya göre sorun yalnızca teknik ya da güvenlikle ilgili değil, Lübnan devletinin temel yapısal problemleriyle bağlantılı. Hizbullah’ın silahı meselesi; ülkenin Arap dünyasıyla ilişkilerinden ekonomisine, yeniden inşa süreçlerinden uluslararası konumuna kadar tüm alanlarda ağır sonuçlar doğuruyor.

Du, Lübnan’ın 2004’ten bu yana BM kararlarından ulusal mutabakat hükümlerine kadar birçok çerçevede çözüm aradığı bu konuyu, 1989’daki Taif Anlaşması döneminde diğer milislerle birlikte çözüme kavuşturması gerektiğini belirtti.

Mevcut yaklaşımın Lübnan’a, 2006 Savaşı’ndan Beyrut’un işgaline, cumhurbaşkanlığı seçim krizlerinden son çatışmalara kadar sürekli bedel ödettiğini ifade eden Du, “Aynı hatalı döngü bugün de devam ediyor ve gelecekte daha ağır bedeller çıkarabilir” dedi.