Türkiye, Suriye’nin kuzeyinde güvenlik denklemlerini yeniden çiziyor

Gazze dosyası ve Trump’ın barış planı etrafındaki bölgesel hareketlilik sürerken, Suriye’nin kuzeyinde Ankara’nın adımları yeni bir güvenlik denklemi doğuruyor.

Halep’in Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerinde bu hafta yaşanan sınırlı çatışmalar, Şam ile Özerk Yönetim arasında süren müzakerelere gölge düşürdü.

Çatışmalar, ABD’nin Suriye özel temsilcisi Tom Barrack ve CENTCOM Komutanı Amiral Brad Cooper’ın Rojava'ya yaptığı ziyaretin hemen ardından geldi. Ardından Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani’nin Ankara’ya yaptığı sürpriz temas, iki başkent arasında yeniden başlayan temkinli diyalogun işareti olarak yorumlandı.

“Kontrollü” Çatışmalar ve Şam’ın Mesajı

Uzmanlara göre Halep’teki sınırlı gerilim, Şam’ın müzakere öncesi baskı kartı olarak değerlendiriliyor.

Söz konusu mahalleler, Mart ayında imzalanan anlaşma gereği Demokratik Suriye Güçleri’nin (DSG) çekildiği bölgeler arasında bulunuyor. Şam, bu bölgeleri lojistik olarak çevreleyerek Özerk Yönetim üzerindeki nüfuzunu artırmak istiyor.

Görüşmelerde, DSG’nin Suriye ordusuna entegrasyonu, anayasal reformlar ve yerel yönetim modeli gibi başlıklar ele alınsa da somut bir ilerleme sağlanamadı.

Ankara Faktörü

Özerk Yönetim kaynakları, “Türkiye’nin süreci sabote ettiğini” savunuyor. DSG yetkililerinden Bedran Çiya Kurd, Türkiye destekli grupların Halep’teki ateşkesi ihlal ettiğini belirterek, uluslararası toplumdan Ankara’ya baskı yapılmasını istedi.

Bu arada Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “DSG’nin IŞİD’e karşı savaştan dışlanması gerektiğini” söyleyerek, kuzeyde yeni bir güvenlik formülü kurma niyetini açıkça dile getirdi.

Şam’ın Pragmatik Dönüşü

ABD, Ankara’nın güvenlik endişelerini anlayışla karşılasa da, DSG’nin tamamen dışlanmasına sıcak bakmıyor.

Şam ise, artık askeri çözümün mümkün olmadığını kabul ederek, Kürtlerle siyasi entegrasyonun ülkenin bütünlüğü için kaçınılmaz olduğuna yöneliyor.

Washington’daki “Washington Institute” düşünce kuruluşunda eski ABD temsilcisi James Jeffrey, olası çözümün “aşamalı güven inşası” üzerinden şekillenebileceğini, bazı Arap bölgelerinin Şam’a devredilmesi karşılığında Kürtlerin yerel özerkliklerinin korunabileceğini belirtti.

Bölgesel Harita Yeniden Çiziliyor

Uzmanlar, Gazze’den Fırat’a uzanan hatta yaşanan bu gelişmelerin “geçici istikrar” dönemini işaret ettiğini düşünüyor.

Ankara daha geniş bir nüfuz alanı ararken, Şam sembolik kazanımlarla yetinmeye çalışıyor. ABD ise krizi çözmek yerine “stratejik dondurma” politikasıyla dengeleri koruyor.