'Paris’teki DSG–Şam görüşmeleri planlandığı şekilde sürecek'

Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndan bir diplomatik kaynak, Al Arabiya’ya yaptığı açıklamada, Demokratik Suriye Güçleri (DSG) ile Suriye hükümeti arasında Paris'te yapılması planlanan müzakerelerin iptal edilmediğini ya da ertelenmediğini bildirdi.

Fransız kaynak, taraflar arasında Şam’daki görüşmelerin çıkmaza girmesinin ardından Paris’te yapılması planlanan yeni müzakere turunun iptal edilmeyeceğini ve herhangi bir ertelemenin söz konusu olmadığını belirtti. Kaynak, "Fransa, DSG ile Suriye hükümeti arasında yapılacak ilk görüşme için hazırlıklarını sürdürüyor. İlk oturumda her iki taraftan üst düzey yetkililer, 10 Mart 2025’te Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara ve DSG Genel Komutanı Mazlum Abdi arasında varılan anlaşmanın uygulanmasını görüşecek," dedi.

Görüşmeler Önümüzdeki Haftalarda Başlayabilir

Kaynağa göre, uluslararası düzeyde de müzakerelerin başlamasına yönelik güçlü bir irade bulunuyor. Özellikle geçen hafta yayınlanan Fransa-Amerika-Suriye üçlü bildirisi sonrasında tarafların Paris’te bir araya gelmesi bekleniyor. Görüşmelere Fransa Cumhurbaşkanlığı Sarayı (Élysée) ve Dışişleri Bakanlığı ev sahipliği yapacak. Bakan Jean-Noël Barrot’un, tarafların Paris’e varmasıyla birlikte müzakerelere katılacağı bildirildi. DSG heyetinin başında Mazlum Abdi’nin yer alması halinde, Élysée Sarayı’nın da heyeti kabul edeceği aktarıldı.

“Tarafsız Üçüncü Bir Taraf Şart”

Öte yandan, Kuzey ve Doğu Suriye(Rojava) Özerk Yönetimi’nden bir yetkili, DSG’nin silah bırakma konusundaki ısrarının Paris’teki görüşmelerin gecikmesine neden olduğu yönündeki iddiaları yalanladı. Yönetim çevrelerinden bir başka kaynak ise, özellikle anlaşmanın bazı maddelerinin yorumlanmasında yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle, Paris görüşmelerinde tarafsız ve üçüncü bir gözlemcinin bulunmasının gerekli olduğunu ifade etti.

Söz konusu anlaşmazlıkların özellikle ikinci madde — Kürtlerin anayasal hakları — ve dördüncü madde — Rojava’daki askeri ve sivil yapıların Suriye devleti kurumlarına entegrasyonu — üzerinde yoğunlaştığı belirtiliyor. Anlaşma, DSG’nin feshedilmesini ya da üyelerinin Suriye ordusuna katılmasını açıkça şart koşmadığı için, taraflar arasında Şam’daki müzakerelerde anlaşmazlık yaşandığı bildirildi.

Paris ile DSG Arasındaki Eski İlişkiler

DSG ile Fransa arasında ilişkilerin geçmişi 2015 yılına dayanıyor. IŞİD’in Kobani’ye yönelik saldırılarına karşı Kürt savaşçıların direnişi sırasında, dönemin Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, Demokratik Birlik Partisi (PYD) eski eş başkanı Salih Müslim ve diğer Kürt liderleri Élysée Sarayı’nda kabul etmişti. Mevcut Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da son yıllarda en az iki kez DSG ve özerk yönetim temsilcileriyle görüşmeler gerçekleştirdi.

Fransa, aylardır ABD ile birlikte DSG ile Türkiye arasında “kalıcı bir ateşkes” sağlamaya çalışıyor. Aynı zamanda 10 Mart’ta Mazlum Abdi ile Ahmed Şara arasında varılan anlaşmanın mimarlarından biri olarak öne çıkıyor.

10 Mart Anlaşmasının Temel Maddeleri

Söz konusu anlaşmanın ilk maddesi, tüm Suriyelilere siyasi süreçte ve devlet kurumlarında liyakate dayalı temsil ve katılım hakkı tanınmasını öngörüyor. İkinci madde, Kürt toplumunun Suriye’nin asli bir parçası olduğunu ve anayasal haklarının güvence altına alınacağını belirtiyor. Üçüncü madde ise ülke genelinde ateşkes çağrısı yapıyor. Dördüncü madde, Kuzeydoğu Suriye’deki tüm askeri ve sivil yapıların — sınır kapıları, havaalanları, petrol ve doğalgaz sahaları dahil — merkezi devlete entegre edilmesini içeriyor.

Anlaşma ayrıca, yerinden edilen tüm Suriyelilerin geri dönüşünün sağlanmasını, devletin bu kişileri koruma sorumluluğunu üstlenmesini, eski rejim kalıntılarıyla mücadeleyi ve ayrılıkçı söylemler ile nefret diline karşı durmayı da kapsıyor. Anlaşmanın yıl sonuna kadar yürürlüğe konması için icra komiteleri kurulması öngörülüyor.