Yeni Suriye’ye Giden Yol

Lübnan merkezli saygın gazete "An-Nahar", "Yeni Suriye’ye Giden Yol" başlığıyla yayımladığı özel dosyada, Suriyeli ve Arap yazarlarla araştırmacıların katkılarıyla Suriye’deki azınlıkların karşı karşıya olduğu sorunlara ışık tutuyor. Dosya, ülkede son yirmi yıldır süren kanlı dönüşümler ve siyasi-toplumsal kırılmalar sonucunda merkezi devlet yapısının çok kimlikli Suriye toplumunu temsil etmede yaşadığı krizleri analiz ediyor.

An-Nahar’ın özel dosyası, 2011’de patlak veren Suriye krizinden bu yana derinleşen mezhepsel ve etnik kaygıları, merkeziyetçi rejimin azınlıklara karşı uyguladığı dışlayıcı politikaları ve bu süreçte şekillenebilecek yeni bir toplumsal sözleşme arayışını masaya yatırıyor.

Haberde öne çıkan bazı başlıklar şöyle:

• İlham Ahmed: "Suriye ordusunda şeffaf bir yapı görmüyoruz!"
  Federal sisteme yakın duruşuyla bilinen Kürt siyasetçi İlham Ahmed, Süveyda’daki olaylardan Şam’daki kilise saldırılarına kadar yaşanan gelişmelerin, birleşik bir Suriye idealine gölge düşürdüğünü ifade ediyor.
• Dr. Samir Taqi: "Kabil Habil’i şeytan adına değil, Tanrı adına öldürdü!"
  Tarihteki pek çok katliamın "ilahi" gerekçelerle meşrulaştırıldığını savunan Taqi, Esad rejimi, IŞİD ve hatta İsrail’in söylemleri arasında paralellikler kuruyor.
• Hassan Al-Mustafa: "Suriye’de güven sorunu çözülmeden barış mümkün değil"
  Farklı mezhep ve etnik gruplar arasında güven inşa edilmeden sürdürülebilir bir çözümün mümkün olmadığını vurguluyor.
• Nuraddin İsmail: "Esad rejimi azınlıkları korumadı, araçsallaştırdı"
  Suriye'deki mevcut sistemin azınlıkları gerçekten korumadığı, aksine onları siyasi meşruiyet aracı olarak kullandığı iddia ediliyor.
• Abdullah Al-Ghadawi: "Mezhepçiliğin üretimi ve barışın yeniden inşası"
  Ghadawi, Süveyda’daki son gelişmelerin, İsrail gibi dış aktörlerin Suriye sahasında daha etkili bir pozisyona gelmesine zemin hazırladığına dikkat çekiyor.
• Dr. Walid Safi: "Yeni Suriye, Cebel el-Arab'dan mı doğacak?"
  Süveyda’da 1000’den fazla kişinin hayatını kaybettiği olayların ardından yeni bir toplumsal sözleşmenin kapısının aralanabileceğini öne sürüyor.
• Roj Mousa: "Adaletsiz bir barış yerine hafızalı bir toplumsal sözleşme şart"
  Yazar, mevcut devlet yapısının çoğulculuğu tanımadığını ve bu nedenle yeni anayasa kadar kapsayıcı bir toplumsal sözleşmenin önem taşıdığını belirtiyor.
• Sam Della: "Yeni anayasa süreci katılımcılıktan uzak"
  Anayasa hazırlık sürecinin siyasi baskı altında şekillendiğini, teknik ve içeriksel eksikliklerle dolu olduğunu savunuyor.
• Jad Fayad: "Lübnan’a sıçrama riski var"
  Süveyda’daki çatışmaların mezhepsel yankılarının Lübnan’daki Dürzi-Sünni ilişkilerini etkileyebileceği uyarısında bulunuyor.
• Abdullah Suleiman Ali: "Aşiretler yeniden sahnede"
  Süveyda’daki son gelişmelerde aşiretlerin güvenlik boşluğunu doldurmak için aktif bir askeri güç olarak öne çıktığına dikkat çekiyor.

An-Nahar, bu dosyayla yalnızca Suriye’nin değil, tüm bölgenin geleceği açısından kritik bir tartışma alanı açıyor. Azınlıkların taleplerini, toplumsal uyumu ve devletin yeniden inşasını masaya yatıran yazılar; hem akademik hem siyasi çevrelerde dikkatle takip ediliyor.