Başbakan Mesrur Barzani: Ben Irak’ta yaşamaya mecbur edilmiş bir Kürt’üm

Duhok Kürdistan Amerikan Üniversitesi tarafından ikincisi düzenlenen “Ortadoğu Barış ve Güvenlik Forumu” kapsamında bir panele katılan Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani, moderatör The Guardian’dan Martin Chulov’un sorularını yanıtladı.

Belarus sınırındaki mültecilerin durumu

Belarus-Polonya sınırındaki göçmenlerin durumu hakkında bir soruya yanıt veren Barzani, bu durumdan büyük endişe duyduğunu kaydetti.

Bir kısmı Kürdistan Bölgesi vatandaşı olan göçmenlerin bazı taraflarca “yanıltıldığını” ve bazı tarafların bunu Kürdistan Bölgesi’ne karşı kullandığını dile getiren Başbakan Mesrur Barzani, “Kürdistan Bölgesi’ni terk etmeleri için kimseye baskı yapılmamıştır. Kaldı ki buradan gidenler kendi talepleri ile seyahat şirketleri üzerinden resmi yollarla gitmişlerdir. Ancak belli ki bazıları bunu siyasi amaçlarla kullanmak istiyor” dedi.

Mesrur Barzani, göçmenlere yardım edilmesi için Kızılhaç, insani yardım örgütleri ve diğer ilgili kuruluşlarla ve yine Iraklı makamlarla temas halinde olduklarını söyledi.

Kürdistan Bölgesi’nin bölgede huzurlu bir bölge olduğunu, Irak ve komşu ülkelerden bir milyona yakın mülteciye ev sahipliği yaptığını hatırlatan Barzani, “İşsizlik deniliyor ama bu konu sadece Kürdistan Bölgesi hükumeti ile bağlantılı değil. Bağdat hükumeti 12 ay boyunca bütçemizi göndermedi. Petrol fiyatları düştü. Yine Covid-19 salgını nedeniyle yaşanan ekonomik krizden etkilendik. Ancak buna rağmen hükumet olarak çalışanların maaşlarını ödedik, 112 binden fazla kişiye istihdam imkanı sağladık” dedi.

Barzani, Türkiye ve birçok ülkeden insanların Kürdistan Bölgesi’nde iş imkanı bulduğunu, yabancı şirketleri, Kürdistan Bölgesi’nde yatırım yapmaları için teşvik ettiklerini hatırlattı.

Rojava ve Suriye konusu

Başbakan Mesrur Barzani, moderatörün Suriye konusunda, “Beşar Esed’in krizden başarı ile çıktığını kabul etme zamanı gelmedi mi?” şeklindeki sorusuna, “Ben başarılı ile çıktı veya çıkmadı tartışmasına girmeyeceğim. Ancak ayakta kalabildi. Bu bir gerçek. Ancak soru şu; Suriye’nin geleceği nasıl olacak. Elbette biz komşuları olarak istikrar istiyoruz. Çünkü Suriye’de olan her şey Irak’ı ve bizi de etkiliyor. Ancak konu sadece Suriye hükumeti de değil. ABD, Rusya, İran, Türkiye ve diğer güçler de var. Biz Suriye’de sorunların barış yolu ile çözülmesini istiyoruz” dedi.

Türkiye’nin askeri operasyonları

Türkiye’nin Suriye’ye yönelik askeri operasyonlarına ilişkin bir soruya Barzani, “Hiç bir şekilde askeri operasyonları desteklemiyoruz. Bizce diyalog çok çok önemli. Bu ister Türkiye ile Suriye olsun, isterse de Türkiye ile Suriye’deki bir oluşum arasında olsun” ifadelerini kullandı.

“Türkiye’de Çözüm Süreci’nin başlaması için Türk yetkililerle bir dizi diyaloğumuz oldu. Ancak kendileri Kürtlerle bir problemleri olmadığını, PKK ile olduğunu söylüyorlar” diyen Başbakan Mesrur Barzani, Rojava’daki Kürtlerin de Türkiye’nin PKK’ye karşı hassasiyetini göz önünde bulundurmaları gerektiğini ifade etti.

Mesrur Barzani, Türkiye’nin kaygılarını gidermek için de Rojava’da Kürtlerin kendi arasındaki diyaloğunu desteklediklerini vurguladı.

Barzani, “Eğer uluslararası toplumdan yardım istiyorlarsa PKK’den uzaklaşmaları, bağlarını koparmaları gerekiyor” dedi.

Irak’taki durum

Irak’ın hiç bir zaman savaşsız kalmadığını, ya içerisi ya da dışarısı ile savaş halinde olduğunu belirten Barzani, bunun ülkenin yönetim biçiminden kaynaklandığını söyledi.

Barzani, farklı etnik yapılardan oluşan Irak’ta ciddi sorunlar bulunduğunu ancak çözüm imkanının da mevcut olduğunu kaydetti.

Moderatörün, “Başbakan olarak siz Iraklı mısınız Kürt mü?” sorusuna Mesrur Barzani, “Ben Kürt’üm. Sistem hakkında konuştuğumuza bu birlikte yaşayamayacağımız annalmına gelmiyor. Irak bir kimliktir, harita üzerinde sınırları var ancak yapmacıktır. İstesek de istemesek de inşa edilirken coğrafik ve etnik farklılıklara dayanarak inşa edilmemiştir. Yüz yıldır yapmacık bir devlet. Ben Irak’ta yaşamaya mecbur edilmiş bir Kürt’üm” yanıtını verdi.

Mesrur Barzani, Avrupa Birliği örneğini vererek, “Buna rağmen birlikte yaşayabiliriz” dedi ve bu konuda tüm bileşenler arasında kabul edilebilir bir sistemin oluşturulması gerektiğini belirtti.

Barzani, “Irak’ta geçmişte değişik yönetim modelleri denendi. Krallık, diktatörlüğü denedik, federalizmiz var. Peki bunlar başarısız olduğunda neden farklı çözüm modelleri üzerinde tartışmayalım. Başarılı olabilmek için örneğin konfederalizmi de tartışabilmek gerekiyor. Ancak yine tekrar etmek istiyorum ki başarılı olabilmek için bir birimizi kabul etmeliyiz” dedi.

Irak Başbakanı Mustafa Kazımi’ye saldırıyı kınadıklarını hatırlatan Mesrur Barzani, bu tür saldırıların ülkeyi tehlikeye sürüklediğini söyledi.

ABD’nin Irak ve Kürdistan Bölgesi’ndeki varlığı

ABD’nin Irak ve Kürdistan Bölgesi’ndeki askeri kuvvetlerini çekmesi konusunda değinen Başbakan Mesrur Barzani, “ABD’nin Irak’ın dostu olduğuna inanıyoruz. Irak kendi ayakları üzerinde durana kadar ABD’nin burada kalması gerektiğini biliyoruz. ABD’nin Ortadoğu’dan çekilmesi, diğer güçlerin bölgeye girmesine yol açar” ifadelerini kullandı.