Yunanistan hükümetinin İyon Denizi'ndeki kara sularını 6 milden 12 mile çıkarma planı Yunanistan Meclisi'nde neredeyse oy birliğiyle kabul edildi. Oylamaya katılan 300 milletvekilinden sadece 16'sı çekimser oy kullandı.
Uluslararası Deniz Hukuku'na göre kara suları 12 mile kadar genişletilebiliyor. Ancak Türkiye Yunanistan'ın benzer bir adımı Ege Denizi'nde de atmasını istemiyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1995 yılında aldığı kararla Yunanistan'ın Ege'de kara sularını 12 mile çıkarmasını savaş nedeni sayacağını ilan etmişti.
Mitsotakis'ten uluslararası hukuk vurgusu
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Mitsotakis mecliste yaptığı konuşmada İyon Denizi'ndeki kara sularının genişletilmesi yönünde alınan kararı savunarak, "Genişleme kesinlikle uluslararası hukuka uygundur” dedi.
Mitsotakis, konuşmasında Yunanistan'ın bu hakkı Girit'in güney ve doğu kıyıları da dahil olmak üzere diğer bölgelerde de kullanabileceğini vurguladı.
Yunanistan'ın kara sularını genişletme planı Mora Yarımadası'nın güney ucuna kadar olan alanı kapsıyor. Atina'dan yapılan açıklamalara göre şu anda İyon Denizi dışında bir genişleme planlanmıyor.
Buna rağmen Mitsotakis, dün mecliste kabul edilen yeni yasayla Yunanistan'ın benzer uygulamalara farklı bölgelerde de başvurmasının mümkün olduğunu belirterek, ancak bunun “Yunanistan'ın karar vereceği şartlar altında” gerçekleşeceğini kaydetti.
Mitsotakis, Türkiye ile ilgili olarak, "bunun, Yunanistan'ın uluslararası hukukun kendisine tanıdığı hakları kullanmasına karşı tehditlerde bulunan ülkelere açık bir mesajı" olduğunu sözlerine ekledi.
Türkiye'den açıklama
Türkiye'den, Yunanistan'ın İyon Denizi'nde kara sularını 12 mile çıkarması üzerine yapılan açıklamada kararın Ege Denizi'ni etkilemediğine işaret edildi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Yunanistan'ın İyon Denizi'nde karasularını 12 deniz miline çıkarmaya yönelik girişimiyle ilgili soruya yazılı olarak verdiği yanıtta, "Yunanistan’ın İyon Denizi’nde karasularını 12 deniz miline çıkarmaya yönelik tasarrufu, Mora Yarımadası’nın güneyinde sona ermekte ve Ege Denizi’ni hiçbir şekilde etkilememektedir" ifadelerini kullandı.
Özel coğrafi koşulların hakim olduğu yarı-kapalı Ege Denizi'nde Türkiye'nin hayati hak ve çıkarlarının olduğu vurgulanan açıklamada, "Bu denizde karasularının hem ülkemizin hem üçüncü ülkelerin seyrüsefer serbestisini ve açık denizlere erişimi kısıtlayacak şekilde tek taraflı olarak genişletilmemesi gerektiği konusundaki tutumumuz herkesin malumudur. Bu tutumumuzda bir değişiklik yoktur" denildi.
İyon Denizi'nde kara sularının 6'dan 12 mile çıkarılması adımı, Türkiye ile 25 Ocak'ta yeniden başlatılacak istikşafi görüşmelerin öncesine denk geldi.
Dendias: Yunanistan'ın egemenlik alanı yüzde 10 büyüyecek
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, oturumun başlangıcında yaptığı konuşmada, tasarının meclisten geçmesi durumunda Yunanistan'ın egemenlik alanının 13 bin kilometrekareyle yaklaşık yüzde 10 oranında genişlemiş olacağını kaydetmişti.
Ege'nin güneyindeki On İki Ada'nın İtalya'dan Yunanistan'a devrine atıfla 1947 yılından bu yana Yunanistan'ın topraklarının ilk kez genişlediğini belirten Dendias, bunu "tarihi bir an" olarak nitelendirmiş, yasayla "Yunanistan'ın diğer egemenlik alanlarında da kara sularının genişletilmesi hakkını saklı tuttuklarını" vurgulamıştı.
Yunanistan'ın Ege'de karasularını 12 mile çıkarması durumunda Ege'nin yüzde 71'i Yunanistan'ın egemenlik alanına girmiş olacak. Bu oranın şu an yüzde 21 civarında olduğu belirtiliyor.
Atina, 1994 yılında yürürlüğe giren ve taraf olduğu BM Deniz Hukuku Sözleşmesi'ne atıfla Ege'de de kara sularını 12 mile çıkarabileceğini savunuyor. Sözleşmenin 3'üncü maddesi, sözleşmeye taraf ülkelerin kara sularının genişliğini 12 deniz milini aşmayacak şekilde tespit etme hakkına sahip olduğunu belirtiyor. Türkiye ise Sözleşme'ye taraf değil.
