Lübnan Parlamentosu Perşembe günü, Genelkurmay Başkanı Joseph Avn’ı seçerek, cumhurbaşkanlığı koltuğuna ABD'nin onayını alan bir generali oturttu. Seçim, İran destekli Hizbullah örgütünün, Lübnan siyasetinde nüfuzunun azaldığını da ortaya koydu.
İki yıldır cumhurbaşkanından yoksun olan Lübnan’da bu seçim, Şii Müslüman Hizbullah'ın geçen yıl İsrail’le girdiği savaşta ağır darbe alması ve Suriyeli müttefiki Beşar Esat'ın Aralık ayında devrilmesiyle, Lübnan ve daha geniş anlamda Ortadoğu'daki güç dengelerindeki değişimleri yansıttı.
Seçim aynı zamanda Suudi Arabistan’ın rolünün uzun zaman önce İran ve Hizbullah tarafından gölgede bırakıldığı ülkede, Riyad’ın etkisinin yeniden canlandığına işaret etti.
Lübnan'ın mezhepsel güç paylaşımı sisteminde Maruni bir Hıristiyan'a ayrılan cumhurbaşkanlığı makamı, Mişel Avn'ın görev süresinin Ekim 2022'de sona ermesinden bu yana boştu.
Siyasi bölünmeler nedeniyle, 128 sandalyeli parlamentoda yeterli oyu alabilecek bir aday üzerinde anlaşma sağlanamıyordu.
Meclis Başkanı Nebih Berri'ye göre Avn ilk tur oylamada gerekli olan 86 oyun altında kaldı; ancak Hizbullah ve Şii müttefiki Emel Hareketi'nden milletvekillerinin kendisini desteklemesinin ardından ikinci turda 99 oyla barajı aştı.
ABD'nin Lübnan Büyükelçisi Lisa Johnson, Avn’ın cumhurbaşkanı seçilerek iki yılı aşkın bir süredir devam eden boşluğu sona erdirmesinden dolayı “çok mutlu” olduğunu söyledi.
Johnson ve diğer yabancı elçiler Perşembe günü Lübnan Parlamentosu’nda Aoun'un seçildiği oturuma katılmışlardı.
“Uluslararası yardımlar Avn’ın seçilmesine bağlı”
Lübnanlı üç siyasi kaynak, Hizbullah'ın uzun süredir tercih ettiği aday Süleyman Franjiye’nin çekilerek Genelkurmay Başkanı’nı desteklediğini açıklaması ve Fransız ile Suudi elçilerin Beyrut'ta mekik dokuyarak siyasetçilerle yaptıkları görüşmelerde, Joseph Avn'ın seçilmesini teşvik etmeleriyle, Çarşamba günü bir ivme oluştuğunu söyledi.
Suudi kraliyet sarayına yakın bir kaynak Fransız, Suudi ve ABD elçilerinin Hizbullah'ın yakın müttefiki Berri'ye Suudi Arabistan dahil uluslararası arenadan mali yardımın Avn'ın seçilmesine bağlı olduğunu söylediğini aktardı.
Oylamadan önce Reuters haber ajansına konuşan Hizbullah karşıtı ve Avn'a oy veren Hıristiyan milletvekili Mişel Muavvad, “Uluslararası toplumdan Lübnan'ı desteklemeye hazır olduklarına dair çok net bir mesaj var, ancak bunun için bir cumhurbaşkanına, bir hükümete ihtiyaç var” dedi ve Suudi Arabistan'dan destek mesajı aldıklarını açıkladı.
Avn’ın seçilmesi, selefi Mişel Avn'ın görevden ayrılmasından bu yana ne bir cumhurbaşkanına ne de tam yetkili bir kabineye sahip olan ülkede devlet kurumlarını yeniden canlandırmaya yönelik ilk adım oldu.
Ekonomisi hala 2019'daki mali çöküntünün etkisinde olan Lübnan, Dünya Bankası'nın ülkeye 8,5 milyar dolara mal olduğunu tahmin ettiği savaştan sonra, yeniden yapılanmak için uluslararası desteğe şiddetle ihtiyaç duyuyor.
