“Şu yaşıma gelmiş olmama rağmen sevebileceğim bütün insanları henüz tanımamış olmak beni hem üzüyor, hemde hayatımın geri kalanı için bir ümit kapısı oluşturuyor”
Türkiye KDP Platformu, kadın gurubu ile birlikte, güney Kürdistan\'a, ilk ziyaretim. Farklı duygularımın yanı sıra, çok fazla gerçeklerle yüklenip döndüm. Bu gerçekleri yeni öğrenmekle size değil, kendime ihanet ettiğimi düşündüm. Ayrıca yüz yıllardır Kürd kadınına yapılan katliam ve zulmü, biz kadınlar vaatlere inanarak veya unutarak ayakta kalmışız diye düşündüm. Dört parçaya bölünmüş Kürdistan’ın, Kürd kadınları, nihayet kadının sorunu ve hakları için bir araya geldik. Kürdistan kadın komisyon başkanı ve eski parlamenter Dr. Vian S. Haji Parlamenter Nejat Xan ve bölge temsilcilikleri ile sorunlarımızı konuşmak ise benim için haz verici ve anlamlıydı. Bize gösterdikleri yakınlık ve ilginin yanı sıra Dr. Vian S. Haji ile kısa bir söyleşi yapma fırsatı bulduğum için ayrıca mutlu oldum. Kendilerine buradan Şükranlarımı sunuyorum.
-Sayın Dr. Vian S. Haji, kadın her şeyi sevmeli cümlesi benim için tartışılır olsa da, çekilen bunca acı ve sıkıntıdan sonra, yeni haklara kavuşmuş bir kadının bu sözü söylemesi beni çok etkiledi o nedenle yazı başlığıma sizin bu sözünüzle başlamak istedim.
Kadın neden her şeyi sevmeli?
-Kadın varlık nedenidir, yaratıcıdır, kadın merhametlidir, kadın annedir, eştir kadın her şeydir. Kısacası kadın; Hayatın bütün yanlarında var olan ve mücadele edendir. Aman! Ne güzel kadın denmesindense, baktıkça güzelliği ortaya çıkan kadınlar olmak zorundayız. O nedenle kadın kin gütmeden, her şeyi sevmek zorundadır.
-Dört parçaya ayrılmış Kürdistan kadınları arasında ne gibi farklılıklar görüyorsunuz?
-Devletsiz halklar olarak pek farkımız yok, örneğin; içinde yaşadığımız bu dünyada kimse kimsenin yoksulluğunu karşılayacak durumda değil. Kültürel olarak farklılıklar olabilir ama Türkiye Kürd kadınını yüzü batıya dönük olduğu için daha şanslı buluyorum. Daha aydın ve haklarının farkında. Ne yazık ki kadınların işi zor. Dünya ya çok şey açıklamakla borçlandırılıyoruz, hep beğenilmek ve seçilmek arzusu üzerine inşa edilmiş hayatlarımız var.
-Kadının siyasetteki yeri nasıl olmalıdır?
-Kürd kadının siyasete girmesi, dünyaya ilk kez adım atıyormuş gibi görünmesin. Kürdistan mücadelesi var olduğundan beri, Kürd kadını siyasette hep vardı . Kadının olmadığı siyaset büyümez, kadın politikada her zaman var olmalıdır. Bu dünyanın kabul ettiği bir gerçektir. Her kadın kendi yaşam deneyimini çalışmalarına katar. siyasetin gri rengini renklendirir. Kadının siyasete olması çağdaşlığın bir göstergesidir.
- Çok eşlilikle ilgi düşünceniz?
- Erkeklerin kadınlara mutlaka, güzel ve manalı sözler söylemesi gerekliliğine inanmıyorum. Biz kadınlar dünyanın yükünü erkeklerin zayıf omuzlarına yüklüyoruz, tabii ki kaçıyorlar. Sonrada giden adamın ardından bir felsefe, bir felsefe… Bu konumuzun mizah kısmı asıl soruya cevabım, kalabalıkların başı, boş uğultusu olarak değerlendiriyorum. Bize yakıştırılan bu çok eşliliği fazlada önemsemiyorum. En değersiz sorunlarımızdan biri olarak kabul ediyorum. Ayrıca, kadın kuruluşlarımızla birlikte çalışmalarımıza başladık. Kadın sorununa ilgiliyiz.
-Kadın nasıl olmalıdır?
Kadın sevmesini bilmeli, kadın renkli olmalı, Kadın çocuk büyütendir , erkeğide kadın büyütür. Sabır kadının en iyi meziyeti olmalıdır. Kimi zamanda kadın susmalıdır. Bizi kendimizden saklamaya da yarar.
-Kızların okuma oranı nasıl ve erken evliliklere nasıl bakıyorsunuz?
- Kültürel olarak değerlendiriyorum henüz bu durumu aşamadık. Maalesef bizde de, çocuk gelinler var. Tesellimiz; Bugün, kızların okuma oranı erkeklerden çok fazla, bizden çok ileri görülen ülkelerde bile bu oranı yakalamayanlar var .
-Burada kadınların sınırlar ve kurallar çerçevesinde davrandıklarını gözlemledim nedeni nedir?
-Kızlar anneleri tarafından sekiz on yaşından sonra evliliğe hazırlanır. Beğenilme duygusu ile, kontrollü davranmayı öğrenirler. Eğilimleri bu yönde, daha çok saklı güzellikler olan, güzellikleri çalışılmış kızlarımız beğenilmek için sizden zaman ve dikkat isterler.
-Dört parça Kürd halkını nasıl yakınlaştırmayı düşünüyorsunuz?
-Benim hep bir hayalim vardı dört parça arasındaki sınırların ortadan kalkması gibi. Bu hayalimin gerçekleşmesinde bu nedene bağlıyorum. Kürtler kendi hegemonyaları ile değil de,birbirleri ile evlilikleri olmalı diyorum.. belki o zaman bir nebze sınırları ortadan kaldırabiliriz… Devletsiz bir halkın birbirini anlaması bu yolla daha gerçekçi olur. Elbette bir tek neden değil ama, Kürtler kapalı bir toplum bu yöntemle, sınırları kaldırabiliriz ve açık bir toplum haline dönüşebiliriz…
-Barzan Bölgesin de Kürdistan demokrat partisinin lideri Mele Mustafa Barzani ve ailesinin kabristanını grup üyeleri ile birlikte ziyaret etme şansı bulduk. Kabristan’ın mütevaziliği karşısında düştüğüm şaşkınlığı gören grup sözcümüz, Vecide Karagöz arkadaşım Mele Mustafa Barzaninin vasiyetinden söz etti; ‘’…Hiçbir peşmergenin mezarı benim mezarımın aşağısında olmayacak, öldükten sonrada benim başımın üstünde yerleri olacak diye vasiyet etmiş…’’ Birçok liderin yaşam şeklini ve mücadelesini , elimden geldiğince inceleyen biriyim.Ama ilk defa bir liderin , halkını toprağını düşünmenin yanı sıra, peşmergesine ( asker) kendisinden daha çok önem vermesini, saygı duymakla birlikte kıskanarak dinledim ve gördüm.Benim için anlamlı olan ve çevresi taşlarla örülmüş mütevazi kabristana bakıp dua okudum. Ölümsüz bir lidere değilde, bilge bir ermişin türbesine bakıyor gibiydim. Bu duygularımı size aktarmak istedim ve bana ayırdığınız zaman için ve sizi tanıma fırsatı bulduğum için buradan çok mutlu ayrılıyorum ayrıca, Bize gösterdiğiniz nezaket ve ilgi için tekrar tekrar teşekkür ediyorum bundan sonraki çalışmamızda beraber olacağımız içinde çok mutlu olduğumu belirtmek istiyorum.
-Duygularınıza içtenlikle katılıyorum. Ben teşekkür ederim.
Efsanevi Kürt lider Mele Mustafa Barzani ve Barzani ailesi hakkında kısaca bilgi vermeyi gerekli görüyorum. Barzanlar da Kürd milli duyguları çok gelişkin. İslam anlayışı, ailedeki bu değerleri yok edememiş. Bunun çok önemli olduğu kanısındayım. Bu, Kürtlerde çok ender bir durum. İkinci olarak, Barzanlar, Ezidi Kürdlere ve Hristiyanlara karşı daha anlayışlı, daha insancıldır. Ayrıca Mele Mustafa Barzani Kürdistan Demokrat partisi başkanı olarak reel dünya politikasını kavramış bir kişidir. Kendisini saygıyla anıyorum…
Benisa Erdem
[email protected] Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.
