İran Dışişleri Bakanı: Avrupa yaptırımlarını durdurmak için Çin ve Rusya ile çalışıyoruz

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ülkesinin Avrupa’nın yeniden devreye sokmayı planladığı yaptırımları engellemek amacıyla Çin ve Rusya ile iş birliği yaptığını açıkladı. Arakçi, Perşembe günü devlet televizyonuna verdiği röportajda, “Bunu engellemeye çalışacağız. Çin ve Rusya ile bunu durdurmak için çalışıyoruz. Eğer bu olmaz ve uygularlarsa, karşılık vermek için elimizde araçlar var. Bunları zamanı geldiğinde görüşeceğiz.” ifadelerini kullandı.

İngiltere, Fransa ve Almanya, Çarşamba günü Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’e, Ağustos sonuna kadar diplomatik bir çözüm bulunamazsa İran’a yönelik yaptırımları yeniden devreye sokmaya hazır olduklarını iletti.

Üç ülke, 2015 yılında İran’ın nükleer programını sınırlandırma karşılığında yaptırımların kaldırılmasını öngören anlaşmanın tarafları arasında yer alıyordu. Ekim ayında sona erecek olan anlaşma, yaptırımların hızla geri getirilebilmesini sağlayan bir “geri dönme mekanizması” (snapback) içeriyor.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, X platformunda yaptığı açıklamada, “İran uluslararası yükümlülüklerini ihlal etmeye devam ederse, Fransa ile Almanya ve İngiltere, 10 yıl önce kaldırılan küresel silah, nükleer ekipman ve bankacılık kısıtlamalarını Ağustos sonunda yeniden uygulamaya koyacaktır.” dedi.

2015’te imzalanan ve Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) olarak bilinen anlaşma, dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın 2018’de tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmesi ve ağır yaptırımları geri getirmesiyle fiilen çökmüştü. Avrupa ülkeleri anlaşmayı sürdürmeye çalışsa da İran, önce yükümlülüklere uymaya devam etmiş, ardından uranyum zenginleştirme faaliyetlerini artırmıştı.

Bu yılın başlarında ABD, İsrail ile birlikte İran’ın nükleer tesislerini bombalamıştı. İsrail’in saldırıları, Washington ve Tahran arasında süren nükleer müzakereler devam ederken gerçekleşmiş, görüşmeler daha sonra yeniden başlamamıştı. Batılı ülkeler uzun süredir İran’ı nükleer silah peşinde olmakla suçluyor. Tahran yönetimi ise bu iddiaları kesin bir dille reddediyor.