İsrailli tarihçi, ‘Sapiens’in yazarı Yuval Noah Harari, savaş başladıktan bir haftadan kısa süre sonra tablonun, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in büyük olasılıkla tarihi bir yenilgiye doğru yol aldığına işaret ettiğini savundu.
Britanya’da yayımlanan Guardian gazetesi için yazı kaleme alan Harari’ye göre Putin cephede kazansa da genel anlamda bu savaşı kaybedebilir.
Putin’in Rus İmparatorluğu’nun yeniden inşa etme hayalini Ukrayna’nın gerçek bir ülke olmadığı, Ukraynalıların gerçek bir halk olmadığı, Harkov, Kiev ve Lviv’de yaşayanların Moskova yönetimi altında olmanın özlemini duyduğu yalanının üzerine kurduğunu belirten Harari, Ukrayna’nın bin yılı aşkın süreyi kapsayan tarihi olduğunu vurguladı.
‘Fethetmek elde tutmaktan kolay’
Harari şu ifadeleri kullandı: “Ukrayna’yı işgal etmeyi planlarken Putin birçok bilinen unsura güvendi. Askeri anlamda Ukrayna’nın Rusya yanında cüce gibi kalacağını biliyordu. NATO’nun Ukrayna’ya yardım için birlik gönderemeyeceğini biliyordu. Rusya’nın petrol ve gazına bağlı Avrupa’nın ağır yaptırımlar uygulamaktan çekineceğini biliyordu. Bunlardan yola çıkarak Ukrayna’yı sert ve hızlı şekilde vurmayı planladı. Ukrayna hükümetini etkisiz hale getirip Kiev’de bir kukla rejim oluşturacaktı.
Ama planında bir büyük bilinmez vardı. ABD’lilerin Irak’ta, Sovyetlerin Afganistan’da öğrendiği bir şey… Bir ülkeyi fethetmek elde tutmaktan daha kolaydır. Putin Ukrayna’yı ele geçirebilecek güce sahip olduğunu biliyordu. Ama Ukraynalılar Moskova’nın kukla rejimini kabul edecek mi? Putin kabul edecekleri üzerine kumar oynadı.”
‘Putin’in hayali asla gerçek olmayacak’
Harari.
Harari’ye göre Putin’in oynadığı kumarın tutmayacağı her geçen gün daha açıkça göze çarpıyor. Tüm kalpleriyle direnen ve dünyanın hayranlığını kazanan Ukraynalılar savaşı kazanıyor. Ruslar ülkenin tamamını ele geçirebilir ama savaşı kazanmak için Ukrayna’yı ellerinde tutmaları gerekiyor. Ve, bunu ancak Ukrayna halkı izin verirse yapabilirler ki pek öyle olacak gibi görünmüyor.
Zarar verilen her Rus tankının ve öldürülen Rus askerlerinin Ukraynalıların direniş konusundaki cesaretini, öldürülen her Ukraynalınınsa nefreti artıracağına işaret eden Harari şöyle devam etti: “Rus İmparatorluğu’nu inşa etmek için Putin’in mümkün olduğu kadar kan dökmeden bir zafere ihtiyacı var. Bu nispeten daha az nefret içeren bir barışa götürür. Daha çok Ukraynalının kanını döktükçe Putin’in hayalinin asla gerçek olmayacağı kesin.
‘Rus İmparatorluğu’nun ölüm belgesinde adı olacak’
Rus İmparatorluğu’nun ölüm belgesinde Mihail Gorbaçov’un değil Putin’in adı yazacak. Gorbaçov Ukraynalıları ve Rusları kardeşlik duyguları içinde bırakmıştı. Putin onları düşmana dönüştürdü.”
Ülkelerin öyküler üzerine kurulduğunun altını çizen Harari, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin Kiev’den kaçmayı reddetmesini, Rus tankların güzergâhında oturarak ilerleyişini engellemeye çalışan sivilleri ve Ukraynalı askerlerin teslim olma çağrısı yapan Rus savaş gemisine, “S***** git” yanıtı vermesini örnek vererek, “Uzun vadede bu öyküler tanklardan daha geçerli olur” dedi.
‘Rus despotun bunu herkesten iyi bildiğini’, çocukluğunda Leningrad kuşatması sırasında Rusların cesaretini anlatan öykülerle büyüdüğünü anımsatan yazar, “Şimdi kendisini Hitler rolüne büründüren çok daha fazla öykü yazıyor” ifadelerini kullandı.
Harari yazıyı şu sözlerle tamamladı: “Ukraynalılar ABD yönetimine, Avrupa ülkelerinin hükümetlerine ve hatta baskı altındaki Ruslara cesaret veriyor. Eğer Ukraynalılar bir tankı elleriyle durdurmaya cesaret ediyorlarsa Alman hükümeti de onlara tanksavar füzesi tedarik etmeye cesaret edebilir, ABD Rusya’yı SWIFT’ten çıkarabilir ve Rus vatandaşları bu anlamsız savaşa karşı çıkabilir.
‘Mesaj Kremlin’in kalın duvarlarını aşar mı’
Maalesef bu savaş uzun sürecek gibi görünüyor. Ancak en önemli konu hakkında karar verildi. Son birkaç günde yaşananlar, Ukrayna’nın gerçek bir ülke, Ukraynalıların gerçek bir ulus olduğunu ve kesinlikle yeni bir Rus İmparatorluğu’nun güdümünde yaşamak istemediklerini tüm dünyaya gösterdi. Buradaki önemli soru bu mesajın Kremlin’in kalın duvarlarını aşıp içeri girmesi için ne kadar zaman alacağı.”