İbrahim Tatlıses, Emrah, Ceylan gibi bazı sanatçıların Kürtçe şarkıları Türkçeleştirdiğini belirten HDP Milletvekili Murat Sarısaç, Meclis araştırması açılmasını istedi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Murat Sarısaç, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı kapsamında ‘Türkçeleştirilen Kürtçe şarkı ve müziklerin tespiti’ amacıyla Meclis araştırması açılmasını talep etti.
‘Ciddi Bir Araştırma Yok’
TBMM Başkanlığı’na verdiği önergede Kürtler arasında bin yıllardır dolaşan müzik formlarının ve şarkıların Türkçeleştirildiğine ancak bu konuda ciddi araştırmaların bulunmadığına dikkat çeken Sarısaç, “Süregelen politikalar neticesinde; Kürt halkının elbiselerinden renklerine, halaylarından dinledikleri müziğe, köylerinin isimlerinden, çocuklarının isimlerine kadar ciddi yasaklara başvurulmuştur. Bu durum yıllar içinde Kürtlerin etnografyası, folkloru ve müziği üzerinde adeta bir kültür talanının yaşanmasına neden olmuştur. Kürtler arasında bin yıllardır dolaşan müzik formlarının ve şarkıların Türkçeleştirildiğine dair ciddi araştırmalar bulunmaktadır. Hiçbir kaynak belirtilmeden ve telif hakkı gözetilmeden şarkıların Türkçeleştirilmesinin Kürt kültür mirasına ciddi zararlar verdiği araştırmalarla ortaya çıkarılmaktadır" tespitini yaptı.
‘Bilinen Ve Sevilen Birçok Parça Aslında Kürtçeye Ait’
Kürtçe şarkıların Türkçeleştirilmesinin, 1980 sonrasında aslen Kürt olan bazı sanatçılar eliyle sürdürüldüğünü belirten Sarıkaya, şu değerlendirmeyi yaptı: “Yasaklı dil Kürtçe’ye ait parçaların dejenerasyonu nedeniyle herhangi bir yaptırım mekanizması işletilmemiştir. Bunun sonucunda İzzet Altınmeşe, Burhan Çaçan, Celal Güzelses, Mukim Tahir, Kel Hamza, Küçük Emrah, Ceylan, İbrahim Tatlıses, Cemil Cankurt gibi sanatçılar tarafından birçok Kürtçe parça Türkçeleştirilmiştir. Öyle ki toplumun yakından bildiği ve sevdiği birçok Türkçe şarkının ve müzik formunun aslında Kürtçe’ye ait olduğu araştırmalar sonucunda belirlenmiştir" dedi.
‘Şivan Perwer’in Yek Mumik Şarkısı Bir Mumdur İki Mumdur Oldu’
HDP’li Sarısaç, Türkçeleştirilen bazı müzik formlarının aslında Kürtçe olduğuna dikkat çekerek, örnekler sıraladı. Kürt sanatçı Hasan Zirek’in 1946-47 yıllarında Mahabad Kürt Cumhuriyeti için yazıp bestelediği “Ey Niştiman” parçasından 1970’li yıllarda uyarlanan “Ankara’nın Taşına Bak” parçasının bunlardan biri olduğuna vurgu yapan Sarısaç şöyle devam etti:
“Şivan Perwer’in Yek Mûmik şarkısı İbrahim Tatlıses tarafından Bir Mumdur İki Mumdur olarak uyarlandı. Anonim bir Kürt ezgisi olan Ax Fadikê İzzet Altınmeşe tarafından Oy Fadike, Mikail Aslan’nın seslendirdiği Kürtçe’nin Zazaca lehçesinin anonim Elqajiyê parçası Abdurrahman Önül tarafından Bir görseydik Seni şeklinde Türkçeleştirildi. Yine ilahiler söyleyen Önül’ün Zilan katliamı üzerine söylenen Kürtçe anonim Geliyê Zilan ağıdını Uçun Kuşlar Medine’ye ve Bîngol Şewtî parçasını ise Yusuf Yüzlüm şeklinde Türkçeleştirerek seslendirdiği yakın zaman önce tespit edilmiştir."
‘Türkçeleştirilen Kürtçe Şarkıların Tespiti Ve Kültür Yağmacılığının Önüne Geçilmesi Elzem’
Yapılan derleme çalışmalarında Kürtçe’ye dair kayıtlara yer verilmemesi ve Kürtçe eserlerin herhangi bir yasal korumaya tabii olmamasının geçmişten bugüne ciddi kültür talanına neden olduğunun ortada olduğunu belirten Sarısaç “Her ne kadar 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı kapsamında kamuoyunda ciddi bir farkındalık söz konusu olsa da siyasi iktidar tarafından herhangi bir adım atılmamaktadır. Bu nedenle Türkçeleştirilen Kürtçe şarkı ve formlarının tespit edilmesi ve kültür yağmacılığının önüne geçilebilmesi için alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılması elzemdir” çağrısında bulundu.