Diyarbakır merkezli Sosyo Politik Saha Araştırma Merkezi Koordinatörü Yüksel Genç Artı Gerçek’e konuştu. Genç CHP açısından sahadaki durumun pek olumlu olmadığını söyledi. CHP’nin bu güne kadar Kürt kentlerinde aldığı oy oranının yüzde 5-6 bandında olduğunu hatırlatan Yüksel Genç, CHP 2018 Haziran seçimlerine göre oylarını iki kata yakın arttırdığını söyledi. Ancak bu artışa rağmen saha ölçümlerinin hala Kürt kentlerinde CHP’nin ikinci parti olduğunu göstermediğini ifade eden Genç, “Hala bölgenin ikinci partisi AKP olduğu görülüyor. Öncelikle bunu kabul edip oradan politika kurmakta fayda var” dedi.
CHP’nin oy artışı Kürt meselesi ile ilgili söylemle başladı
CHP’nin Kürt kentlerinde 2018 seçimlerine oranla oylarının arttırmasının en yoğun olduğu dönemin 2021 olduğunu hatırlatan Genç, “Sahada CHP’ye en yüksek teveccühün görüldüğü zaman bir yıl önceki Kürt sorununa dair çözüm söylemleri ve demokratikleşme söylemlerini yüksek perdeden Kılıçdaroğlu’nun dile getirdiği zamandı. Ondan sonra hiçbir ölçümümüzde o kadar yüksek CHP’ye seçmen teveccühü ile karşılaşmadık. AKP’de kararsızlaşmış önemli bir seçmen kitlesini kendisinde konsolide eder, daha doğrusu kendisini bir adres haline getirme durumu vardı” diye konuştu.
AKP’nin kararsız seçmeni partisine dönme eğiliminde
Sahada olan tablonun şu anda tam tersini gösterdiğini ifade eden Genç, son 6 ay içerisinde yaptıkları ölçümlerde CHP’ye olan eğilimin zayıfladığını gösterdiğini söyledi. AKP’nin kararsızlaşmış seçmenin önemli bir kısmının yavaş yavaş toparlama başladığını gözlemlediklerini ifade eden Genç, “CHP’ye kaymış, ‘CHP’ye oy veririm’ diyen AKP’li seçmenin bir kısmının yeninden kararsızlaşarak AKP’ye dönük süreci izlemeye başladığını görmesi gerekiyor. AKP’den aldığı seçmenin bir kısmını, yaklaşık yarısını yeniden AKP’ye devretmiş gibi görünüyor” dedi.
Milliyetçi söylem kırılmaya neden oldu
CHP ile ilgili kırılmanın Kürt meselesinde “HDP ile birlikte mecliste çözeriz” yönünde kurduğu söylemi devam ettirmemesi üzerine yaşandığı tespitinde bulunan Genç, AKP’nin ise Kürt sorunun çözümü ve muhatapları açısından CHP’den daha ileri düzlemde gündem kurabilme yeteneğine sahip olduğuna dikkat çekti. Esas kırılmanın burada yaşandığını belirten Genç, “Örneğin İmralı konusunda Erdoğan’ın kurduğu cümle rahatlığını CHP yada 6’lı masa kuramıyor. Milliyetçi söylem karşısında, Kürtlerin kendisini ötekileştirilmiş, ayrıştırılmış hissettiği bir konsolidasyon karşısında ne yazık ki çok hızlı bir şekilde iktidara eklemlenebiliyor. Rojava’ya son yaşanan askeri harekat süreci, yada İstanbul’daki patlama ve sonrasında çok hızlı bir biçimde terör karşıtlığı adı altında hükümetin belirlediği gündem ve icraat biçimine dahiliyeti Kürt seçmen nezdinde soru işaretine yol açıyor. O açıdan bu tip durumlar, uygulamalar, tavırlar Kürt seçmende mevcut muhalefetin sorunu çözebilecek cesarete, geçmişin bagajlarını terk edebilecek cesarete sahip olmadığı, zihnin arka planında da hala tipik milliyetçilik beka hikayesine saplanıp kaldığı fikri gelişiyor. Buda gelişince Kürt seçmenin ister istemez muhalefete anlam verme, muhalefetle yol alabilme beklentisi zayıflamış oluyor” dedi.
CHP’nin öncelikle kendisine yüzünü dönmüş AKP’li kararsızların yeniden kendisine dönmesinin yolunu bulmak olduğunu ifade eden Genç, “Bunun içinde güçlü bir biçimde iktidar olacaklarına dair söylem ve duruş sergilemek durumundalar. Ama son aylarda oldukça dağınık bir duruşları var. Özelikle Cumhurbaşkanlığı tartışmaları ve aday belirleyememe durumunda açığa çıkan 6’lı masa etrafında açığa çıkan politikasızlık seçmeni CHP’nin, yada 6’lı masanın iktidara gidebileceği fikriyatı konusunda giderek düşündürmeye başladı” sözleri ile muhalefetin tutumunun seçmene olumlu yansımadığını söyledi.
'Tabanını koruyan HDP oylarını artırdı'
Bölgede yapmış oldukları ölçümlerde HDP’nin bölgede ve Türkiye’nin genelinde oylarını arttırdığını gördüklerini ifade eden Genç, şöyle konuştu:
“HDP’nin oyları 2018 seçimlerinin bir iki puan üstünde görülüyor. Şu anda seçmen tabanını daha iyi koruyan, hem de üstüne bir iki puan arttıran ve daha sabitleyen bir noktada. Örneğin CHP baktığımızda bir bakıyorsunuz yüzde 29-30’lar da ölçüyorduk, bir bakıyorsunuz yüzde 24’lerde ölçüyoruz. Yada İYİ Parti’yi yüzde 14-15’lerde ölçüyoruz, daha sonra yüzde 11’lerde ölçmeye başlıyoruz. Git gel bu siyasetlerde daha yoğun ama HDP’de öyle değil. HDP seçmen skalasını yükselterek sabitleyebiliyor. Konsolide edebiliyor, saflaştırabiliyor seçmeni. İki puanlık artış görülüyor”
Kürt seçmen somut adımlar istiyor
Genç’in anlattığına göre seçmen AKP’nin politikalarından rahatsız olan kararsız seçmen siyaseti izliyor. Bu seçmen kitlesinin öncelikle somut adımlara baktığını vurgulayan Genç, atılması gereken adımları şöyle sıraladı: “Öncelikle sorun ve çözüm bağlamlarına dair söylem, politika üretme, muhatabiyet, sorunu üstlenen aktörün netleşmesi gibi süreçleri tamamlamaları gerekiyor. Süreç uzadıkça, aktör ortaya çıkmadıkça, politika somut çerçevelere inmedikçe, vaatler oldukça sınırlı kalmaya başlayınca, somutluklar oluşmayınca seçmen geleneksel olarak mevcut muhalefete anlam yüklemekte güçlük çekiyor. Bu tip durumlarda çok hızlı bir şekilde daha önce oy verdikleri partilere dönmekten başka yolu kalmamış gibi oluyor. Dolayısıyla bunu kırmaları gerekiyor. CHP’nin Kürt sorunu hakkında söylem, niyet beyanı sürecini tazelemesi gerekiyor. Çünkü son süreçte bu konuda da bir zayıflık var. Niyet beyanını yeniden tazelemenin yanında ciddi anlamda çözüm söylemini ifade etmesi de gerekiyor.”
HDP Seçmeni kendi adayı ile yarışa girmek istiyor
Muhalefetin HDP’yi görmezden gelen tavrının HDP tabanında cumhurbaşkanlığı adaylığı konusunda kendi adayı ile seçime girme eğilimini güçlendirdiğini ifade eden Genç, “Muhalefetin önemsemeyen, eşit özne olarak HDP’yi yanında görmeyen tavrı, seçmenin HDP’yi kendi başına hareket etmesi konusundaki yaklaşımını çok etkiliyor. HDP’li seçmen politik bir seçmen. Temelde esas olarak ana çekirdek yapısı itibariyle Kürt sorunun çözümüne dair bazı talep ve beklentileri olan bir seçmen. Bu seçim sürecini kendi çözüm, talep ve beklentilerine dair söz ve yönelim görmek istiyor. Siyasetin bağımsız hareket ederek hem güçlenmesini, hem kendi taleplerini dillendirebilecek düşünce alanının kurulması fikrinde giderek ikna olmuş durumda” dedi.
