Pompeo’nun açıkladığı yol haritasında Tahran’la yeni bir anlaşmanın koşulu; İran’ın tüm nükleer faaliyetlerine son vermesine ek olarak Ortadoğu’da kontrolündeki bütün güçlerini çekmesi ve Hizbullah başta olmak üzere bütün teröre örgütlerine desteğini kesmesi. Pompeo, yol haritasını açıkladığı konuşmasında nükleer anlaşmanın mimarı Obama yönetimini İran’a anlaşma için sağladığı mali fonların rejim tarafından Ortadoğu’daki savaşların kışkırtılması için kullanıldığını ileri sürdü.
1- İran, nükleer programının önceki askeri boyutlarınının tam bir dökümünü Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na bildirmeli ve bu tür bir çalışmayı daimi olarak sonlandıracağını kanıtlamalı.
2- İran, uranyum zenginleştirmeye son vermeli ve plutonyumu yeniden işlemeye çalışmaktan vazgeçmeli. Bu, ağır su reaktörünün kapatılmasını da kapsıyor.
3- İran, ülkedeki bütün tesislere Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın koşulsuz girmesine izin vermeli.
4- İran, balistik füze çoğaltmaktan vazgeçmeli, nükleer kabiliyeti olan füzelerin geliştirilmesine ve piyasaya sürülmesine son vermeli.
5- İran’da sahte iddialarla tutuklu ya da kayıp olan bütün ABD vatandaşlarının yanı sıra, müttefik ve ortaklarımızın vatandaşları da serbest bırakılmalı.
6- İran, Hizbullah, Hamas ve Filistin İslami Cihadı başta olmak üzere Ortadoğu’daki terör örgütlerine desteğini kesmeli.
7- İran, Irak hükümetinin egemenliğine saygı göstermeli, bu ülkedeki Şii milislerin silahsızlandırılması ve yeniden entegrasyonuna izin vermeli.
8- İran, Yemen’deki Huti milislerine desteğini kesmeli ve barışçıl bir siyasi çözüm için çalışmaya başlamalı.
9- İran, Suriye’de kendi komutası altındaki bütün güçleri çekmeli.
10- İran, Afganistan ve bölgede Taliban’a ve diğer teröristlere desteğini kesmeli, El Kaide’ye sığınak olmaktan vazgeçmeli.
11- İran, Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü’nün terörist ve militan ortaklarına desteği kesmeli.
12- İran, çoğu ABD’nin müttefiki olan komşularına yönelik tehditkar davranışına son vermeli. Bu, İsrail’in yok edilmesine yönelik tehditler ile Suudi Arabistan ve müttefiklerine atılan füzeler buna dahil.
Pompeo, İran rejiminin tüm bu koşulları yerine getirmesi durumunda Trump yönetiminin atmaya hazır olduğu adımları şöyle sıraladı; yaptırım rejiminin tüm ana unsurlarının gözden geçirilmesi, Tahran ile tam diplomatik ve ticari ilişkilerin başlatılması, İran’ın ileri teknolojilerden yararlanmasının sağlanması, İran’ın modernizasyonu ve uluslararası ekonomik sisteme yeniden entegrasyonu için destek.
DESTEK BEKLEDİĞİ ÜLKELERİ İSİM İSİM SAYDI
Geçen ay göreve başlar başlamaz ilk ziyaretini Brüksel’e yaparak NATO Dışişleri Bakanları toplantısında Avrupalı meslektaşlarıyla bu konuyu görüştüğünü hatırlatan Pompeo, nükleer anlaşmanın geleceği konusunda uzlaşamadıklarını söyledi. Yine de anlaşmanın Avrupalı taraflarına birlikte çalışma çağrısı yapan Pompeo, Trump yönetiminin yeni İran stratejisine destek konusunda bölge ve dünyadaki tüm müttefiklerinden destek beklediğini vurgularken şu ülkeleri bizzat vurguladı; ‘Avustralya, Bahreyn, Mısır, Hindistan, Japonya, Ürdün, Kuveyt, Oman, Katar, Suudi Arabistan, Güney Kore ve Birleşik Arap Emirlikleri.
DOĞRUDAN HAMANEY’İ HEDEF ALDI
Pompeo’nun İran’a dair yeni yol haritasını açıkladığı konuşmasının dikkat çeken unsurlarından biri de İran’ın en yüksek dini lideri konumundaki Devrim Yüksek Konseyi Başkanı Ali Hamaney’i bizzat hedef alması oldu. Pompeo, ‘1989’dan beri görevde olan Hamaney sonsuza kadar yaşamayacak. İran halkı sonsuza kadar tiranlığın sert kanunuyla yöneltilmeyecek. İran’ın dini liderinin ve rejimin bu gururlu halk için tarihi önemde bir şey yaparak mert bir biçimde çekilmesinin zamanı gelmiştir’ dedi. Batının İran Cumhurbaşkanı Ruhani ve Dışişleri Bakanı Zarif’e rejimden farklı muamele yaptığını ileri süren ve bunu eleştiren Pompeo, ‘Batı keşke Ruhani ve Zarif, Hameney ve Kasım Süleymani’yi kontrol edebilseydi diyor. Halbuki Ruhani ve Zarif seçilmiş liderlerdir. İran halkının ekonomik sıkıntılarından bunlar sorumlu değil midir?’ diye sordu.
BAŞÖRTÜSÜ PROTESTOLARINA DESTEK VERDİ
İran’da 2018 başından beri devam eden protestolara ABD’nin desteğini yineleyen Pompeo, başörtüsünü protesto eden kadınlara gösterilen şiddetin rejimin erkeklerinin haklarını talep eden İranlı kadınlardan ne kadar korktuğunu ortaya koyduğunu savundu. Pompeo, İranlı kadınların İranlı erkeklerle aynı özgürlükleri hak ettiğini de sözlerine ekledi.
PENTAGON: İRAN’A KARŞI HİÇBİR ASKERİ ADIMI DIŞLAMIYORUZ
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun ülkesinin İran’a yönelik yeni stratejisini açıklamasının ardından gözler Savunma Bakanlığı Pentagon’a çevrildi. Pompeo’nun açıkladığı 12 maddelik yol haritasındaki ‘İran Suriye’de kendi komutası altındaki bütün güçleri çekmeli’ şeklindeki ifadenin ABD’nin Suriye’de İran’a yönelik askeri adımları gündemine aldığı anlamına gelip gelmediği tartışılıyor. Pentagon Sözcüsü Albay Robert Manning, bu soruya net yanıt vermedi. Pompeo’nun açıkladığı stratejinin bütün Amerikan kurumları açısından geçerli bir yaklaşım olduğunu belirten Manning, ‘İran bölgeyi istikrarsızlaştırmaya devam ediyor. İran’ın bölgesindeki habis etkisini önlemek için gerekli bütün adımları atacağız. O da (askeri adımlar) masada, hiçbir şeyi dışlamıyoruz’ dedi. Sözcü Manning İran’ı hedef alacak olası askeri tedbirler için somut bir işaret vermek yerine ise Pentagon’daki yeni stratejiye yönelik değerlendirmelerin sürdüğünü söylemekle yetindi.
SURİYE’DE KOALİSYONUN MİSYONU DEĞİŞMEDİ HEDEF IŞİD
Pentagon’un Ortadoğu ve CENTCOM’u ilgilendiren dosyaların bakan sözcülerinden Binbaşı Adrian Rankine- Galloway ise, IŞİD karşıtı koalisyonun Suriye ve Irak’taki misyonunun değişmediğini bildirdi. Koalisyonun, dolayısıyla da ABD’nin spesifik olarak IŞİD ile mücadele için Suriye ve Irak’ta olduğunu hatırlatan Galloway, Pompeo’nun açıkladığı yol haritasının kendileri açısından IŞİD karşıtı koalisyonun misyonunun İran etkisiyle mücadeleyi de kapsayacak şekilde değiştiği anlamına gelmediğini vurguladı.
