HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, 10 Mart'ta İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya, Kürt illerinde yaşayan kadınların KADES'e (Kadın Destek Uygulaması) erişimi ve KADES'te neden Kürtçe dilde hizmetin verilmediğini sordu. Koçyiğit'in Soylu'ya sorulmak üzere Meclis Başkanlığı'na gönderdiği önergenin 10'ncu sorusunda, “Birçok Kürt ilinde internet altı yapı sorunlarının tam anlamıyla çözülmediği gerçeği ortadayken kadınların erişebileceği daha kolay bir yöntem geliştirecek misiniz?” ifadeleri yer aldı.
Meclis Başkanı Mustafa Şentop, söz konusu bu soruya işaret ederek önergeyi TBMM İç Tüzüğü'ne aykırı buldu. Şentop, iade gerekçesinde önergenin 'kişisel görüş' içerdiğini söyleyerek 'Kürt ili' ifadelerinin önergeden çıkartılması halinde işleme alınacağını belirtti.
Koçyiğit bu kez de 3 Mart tarihinde İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya Batman'da polise ait zırhlı araçların mahalledeki çocukları kovalayarak korkuttuğu olaya ilişkin önerge verdi. Koçyiğit, önergede Kürt illeri özelinde çocuklara yönelik sürdürülen hak ihlallerinin normalleştiğinin düşünüldüğünü söyledi. Koçyiğit, Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 6'ncı maddesinde yer alan, 'Taraf devletler her çocuğun yaşama hakkına sahip olduğunu kabul eder, çocuğun hayatta kalması ve gelişmesi için mümkün olan azami çabayı gösterir' maddesini hatırlattı. Koçyiğit, Soylu'nun cevaplaması istemiyle verdiği önergede, “Kürt illerinde kolluk mensuplarınca kullanılan zırhlı araçların çocuklara yönelik bir travma aracı olarak kullanılmasının nedeni nedir?” diye sordu. Şentop, aynı gerekçelere 'Kürt illeri' ifadesinin önergeden çıkartılması halinde işleme alınacağını Koçyiğit'e yazılı olarak iletti.
Yine iade edilen başka bir önerge ise Kürt illerinde pandemi sürecinde çocukların eğitim için EBA'ya erişemediği konusu oldu. Koçyiğit, Şanlıurfa, Şırnak, Ağrı, Muş, Hakkari'de yaşayan Kürt öğrencilerinin EBA'ya erişemediğini Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk'a sordu. Kürt illerinde eğitime erişemeyen öğrencilerin olduğunu ve bunun için yapısal sorunların çözüme kavuşturulması gerektiğinin altını çizen Koçyiğit'in bu önergesi de Şentop tarafından 'Kürt illeri' ifadesi yer aldığı için iade edildi.
'Kürt illeri' ve 'Kürdistan' ifadeleri gerekçe gösterilerek önergelerin iade edilmesine tepki gösteren Koçyiğit yaşanan bu durumu, “Devletin tekçi yapısıyla alakalı bir durum” sözleriyle anlattı. Koçyiğit Meclis konuşmalarında da Kürtçe konuşulduğunda 'X dili' diye tutanaklara geçirilmesinin tarihsel bir gerçekliği yok etme amacı taşıdığını söyledi:
“Cumhuriyet kurulduğundan beri farklılıkları yok sayan, Türkiye'de yaşayan halkları ve inançları yok sayan resmi bir devlet anlayışı var. Biz bu devlet aklının en katı haliyle çoğu kez karşı karşıya kalıyoruz. Uzun süredir hem Meslis'te Kürt illeri dememiz hem de Kürdistan dememize karşı bir tahammülsüzlük var. Bu sadece Meclis konuşmalarıyla da sınırlı kalmıyor verdiğimiz önergelerde de Kürt illeri dediğimizde 'öyle bir il yoktur' denilerek önergelerimiz reddediliyor. Kürt sorununu reddeden, Kürt halkının eşitlik, özgürlük ve Anayasal hak talebini yok sayan ve bütün bunları bir şekilde kendi söylendiği bağlamların dışına çıkararak kriminalize etme çabalarıdır. Kürdistan kavramını terörize etme çabaları, Kürt ili kavramını terörize etmeye çalışan ve bütün bunların karşısına da Türklük sözleşmesini, Türklük imgesini çıkaran bir akıl var. Bu aklı anlamak çok zor.”
Önergeler Güncellenerek Yeniden Verilecek
Koçyiğit önergeleri yeniden Meclis Başkanlığı'na vereceklerini söyledi. 'Kürt illeri' yerine 'Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı yer' olarak önergeleri güncelleyeceklerini belirten Koçyiğit şöyle devam etti: “Bizim için orası Kürt ilidir, bunda bir sorun yok. Bunu yazdığımızda sorularımızın yanıtsız kalmaması ve halkımızın bu konuda temsil hakkında bir eksiklik olmaması noktasında yeniden Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı yer diye düzeltip önergelerimizi veriyoruz. Fakat bu şu anlama gelmiyor: Biz ne Kürt ili ne de Kürdistan kavramından vazgeçmiş değiliz. Bu kavramlar tarihsel gerçeklikleri, Kürt halkının tarihsel sürecini ifade eden kavramlar. Bu anlamıyla da kriminalize edilmiş bir şekilde günlük hayattan, yasal mevzuattan TBMM'nin önergelerinden, arşivinden çıkarılmaya çalışılmasının da çok esaslı bir derin aklın olduğunu düşünüyoruz. AKP-MHP ittifakı kayıtlarda, Meclis konuşmalarında, önergelerden komisyon çalışmalarından... Kürt'e dair ne varsa çıkarmak istiyor. Bu bir yok sayma, tarihsizleştirme politikasının güncel hali. Biz konuştuğumuzda örneğin Kürdistan mebuslarına, Kürdistan'a atıf yapıyoruz. Bugün bunları yaptırmayarak gelecekte buna atıf yapılmasını ve gelecekte bunun görülmesini bir şekilde engellemeye çalışan bir akıl olduğunu düşünüyorum. Bunu kabul etmediğimizi tekrar söylüyorum. Bu tekçi, asimilasyoncu anlayışla mücadele edeceğiz. Meclis tutanaklarında ya da önergelerden Kürt illeri, Kürdistan kavramını çıkartmakla Meclis kürsüsünden Kürdistan dediğimizde bunu kriminalize ederek bastırmaya çalışmakla ne Kürdistan'ın gerçekliği ne de Kürt ili gerçekliği ortadan kalkmayacak. Buna bütün tarih şahittir.”
