Şam’dan Pekin’e kritik ziyaret: Uygur savaşçılar teslim edilecek mi?

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani’nin Pekin’i ziyaretine rağmen, kendisi ile Çinli mevkidaşı Wang Yi görüşmelerinde Suriye’deki “Uygur savaşçıları” konusuna değinmedi. Buna karşın, iki bilgili kaynak Suriye makamlarının bu kişileri Çin’e teslim etmeyi planladığını iddia etti. Biri hükümet, diğeri diplomatik çevrelerden olan iki kaynak, Pazartesi günü Suriye’nin Çin’e Uygur savaşçılar teslim edeceğini söyledi. Bu bilgi Fransız haber ajansı AFP tarafından aktarıldı.

Diplomatik kaynak, konunun yaklaşık 400 savaşçıyı kapsadığını belirtti.

Adının açıklanmasını istemeyen hükümet kaynağı ise Şeybani’nin Çin’deki görüşmelerinde bu dosyayı gündeme getirmesinin planlandığını ifade etti. Kaynağa göre Şam, “Çin’in talebi üzerine savaşçıları gruplar hâlinde teslim etmeyi” düşünüyor.

Resmî yalanlama

Buna karşılık, Suriye Dışişleri Bakanlığı’ndan resmî bir kaynak bu iddiaları reddetti. SANA’ya konuşan yetkili, “Hükümetin savaşçıları Çin’e teslim etme niyetinde olduğuna dair AFP’nin aktardıkları doğru değildir” dedi.

Çin’den Şam’a destek mesajı

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, bugün erken saatlerde yaptığı açıklamada, ülkesinin Suriye’nin barış çabalarını desteklediğini söyledi. Bakanlığının yayımladığı açıklamada Wang, “Çin, Suriye’nin en kısa sürede barışa ulaşma çabalarını destekliyor” dedi. Ayrıca Pekin’in Suriye’nin uluslararası topluma yeniden entegrasyon hedeflerine ve “Suriye halkının iradesiyle uyumlu ulusal bir yeniden inşa planına” desteğini vurguladı.

Washington ziyaretinin ardından

Bu görüşme, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın geçen hafta Amerika Birleşik Devletleri’ne yaptığı ziyaretten sonra gerçekleşti. Şara, Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump tarafından kabul edilmişti.

Çin uzun süredir Suriye’ye özellikle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde diplomatik destek sağlıyor. Eski Cumhurbaşkanı Beşar Esad da Eylül 2023’te Çin Başkanı Şi Cinping ile Asya Oyunları’nın açılışı öncesinde görüşmüş, bu ziyaret 2004’ten sonraki ilk Çin ziyareti olmuştu. O dönemde Cinping, Suriye ile “stratejik ortaklık” ilan etmiş ve ikili ilişkilerin “uluslararası dalgalanmalara rağmen ayakta kaldığını” söylemişti.