Şara yönetimi ABD koalisyonuna katıldı, bazı müttefikler rahatsız

Suriye’nin geçici Devlet Başkanı Ahmed el-Şara yönetiminin, ABD öncülüğündeki IŞİD’le Mücadele Uluslararası Koalisyonu’na katılması ülke tarihinde dönüm noktası olarak görülürken, bazı güvenlik birimlerinde eski radikal unsurların varlığını sürdürmesi tartışma yarattı.

Hafta sonu ülke genelinde düzenlenen geniş kapsamlı operasyonlarda, Homs kentinde 70’ten fazla IŞİD üyesi olduğu iddia edilen kişi gözaltına alındı. Gözlemcilere göre bu operasyonlar, yalnızca örgütün kalıntılarını temizleme amacı taşımıyor; aynı zamanda Washington’a “iş birliği mesajı” verme niteliği taşıyor.

İki gün sonra Ahmed el-Şara, Beyaz Saray’a giren ilk Suriyeli lider olarak ABD Başkanı Donald Trump ile görüştü. Trump, görüşme sonrası “O çok zor bir yerden geliyor, onu sevdim ve ona güveniyorum. Suriye’nin başarısı için elimizden geleni yapacağız.” dedi.

Görüşmenin ardından Trump, Suriye’nin yeniden inşasını engelleyen Sezar Yasası yaptırımlarının altı aylığına askıya alınacağını duyurdu. Ancak asıl dikkat çeken, Şara yönetiminin koalisyona resmen katılması oldu.

2014’te kurulan 89 üyeli bu koalisyon, yıllardır Irak ve Suriye’de IŞİD hedeflerine hava saldırıları düzenliyor. Ancak Aralık 2024’teki rejim değişikliğine kadar Suriye devleti bu koalisyonun dışında kalmıştı.

“Geçmişim geride kaldı”

Şara’nın iktidara giden yolu ise tartışmalı. Kendisi, yıllar önce El Kaide’nin Irak kolunda savaşmış, çevresindeki bazı isimler de benzer kökenlere sahip. Bazı Suriyeli birliklerin hâlâ IŞİD sembolleri taşıdığı iddia ediliyor.

Şara, Beyaz Saray görüşmesinin ardından Fox News’e yaptığı açıklamada, “Geçmişim artık geride kaldı. Şimdi terörle mücadelede ABD ile birlikte çalışmaya hazırız.” dedi.

Buna rağmen, ülke içindeki bazı grupların hâlâ radikal ideolojilere sempati duyduğu belirtiliyor. Uzmanlara göre bu durum, Şara’nın meşruiyetini zayıflatabilecek bir tehdit oluşturuyor.

Koalisyona katılım dini liderlerden onay aldı

Şara’nın ABD öncülüğündeki koalisyona katılma kararının, aylar süren istişarelerin ardından dinî konseyin onayıyla açıklandığı öğrenildi. Suriyeli din adamı Abdullah el-Muhaysini, sosyal medyada yaptığı açıklamada anlaşmayı “askeri değil, siyasi bir mutabakat” olarak tanımladı.

Şara yönetimi, ABD’nin Şam’da askerî üs kurma önerisini reddederken, Amerikan büyükelçiliğinde ortak bir güvenlik ofisi kurulabileceği yönünde sinyal verdi.

Kürtler endişeli

Bu gelişme, özellikle kuzeydoğuda(Rojava) etkin olan Demokratik Suriye Güçleri’nin (DSG) geleceği açısından soru işaretleri doğurdu. Yıllardır ABD’nin en önemli kara müttefiki olan DSG, Şam yönetimi tarafından “ülkenin birliğine tehdit” olarak görülüyor.

Washington’daki güvenlik çevreleri DSG’ye duyulan bağlılığı korumak istese de, Şara’nın Beyaz Saray’daki görüşmesi sonrasında dengelerin değişebileceği değerlendiriliyor.

Yeni dönemin başlangıcı

Analistler, Beyaz Saray buluşmasının, “eski düşmanlar arasında pragmatik bir ortaklık” başlattığı görüşünde. Aynı zamanda Şara’ya uluslararası arenada yeni bir meşruiyet kazandırdığı belirtiliyor.

Uzman Jérôme Drevon’a göre bu adım, “Suriye’nin bölünmesini önlemeyi” amaçlayan bir siyasi uzlaşı anlamına geliyor. Ancak ülke içinde hâlâ radikal geçmişin gölgesinde kararlar alınması gerektiğini de hatırlatıyor.