Türkiye-Ermenistan normalleşme görüşmeleri çarşamba başlıyor

Türkiye ve Ermenistan, diplomatik ilişkileri normalleştirme süreci kapsamında yeni bir görüşme turu düzenlemeye hazırlanıyor. İki ülkenin temsilcileri Çarşamba günü Ermenistan’da bir araya gelecek.

Ermenistan’ın Türkiye Özel Temsilcisi Ruben Rubinyan, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Türk muhatabı Serdar Kılıç ile yakın günlerde görüşeceğini duyurdu.

Görüşmeler, iki ülke arasındaki normalleşme çabalarının altıncı turunu oluşturacak.

Arka Plan

Ankara ve Erivan arasında normalleşme görüşmeleri Ocak 2022’de başlamış, ancak sınırlı ilerleme kaydedilmişti. Türkiye, Ermenistan ile ilişkileri normalleştirmeyi, Ermenistan-Azerbaycan barış sürecindeki ilerlemeye bağlamış durumda.

Türkiye, Sovyetler Birliği’nin çöküşünün ardından 1991’de Ermenistan’ın bağımsızlığını tanımış, ancak resmi diplomatik ilişkiler kurmamıştı. 1993’te ise Ermenistan sınırını kapatarak Azerbaycan’ın yanında yer almıştı.

Washington Zirvesinin Etkisi

Çarşamba günkü görüşme, ABD Başkanı Donald Trump’ın ev sahipliğinde 8 Ağustos’ta Washington’da gerçekleştirilen Ermenistan-Azerbaycan barış zirvesinin ardından gerçekleşecek. Zirvede Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, olası bir barış anlaşmasını öngören ortak bir deklarasyon imzalamıştı.

Ankara, Ermenistan ile normalleşme sürecini Azerbaycan ile barış müzakerelerine bağladığı için bu süreç Washington zirvesinin ardından hız kazanacak.

Görüşmelerin Odak Noktaları

Sınırların açılması ve diplomatik ilişkilerin kurulması, sürecin temel hedefi olarak öne çıkıyor.

Ayrıca Türkiye ve Ermenistan arasındaki karşılıklı güvenin güçlendirilmesi ve işbirliğinin derinleştirilmesi, demiryolu ve sınır geçişleri gibi altyapı projelerini de kapsayan konular arasında yer alıyor.

Rubinyan, önceki görüşmelerde sınır geçişlerinin başlatılması konusunda anlaşmaya varıldığını ancak bunun henüz hayata geçirilmediğini belirtti.

Ne olmuştu?

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 1 Eylül’de Çin’deki uluslararası bir zirve sırasında Paşinyan ile görüşerek Azerbaycan-Ermenistan barış sürecindeki ilerlemeyi memnuniyetle karşıladı.

Washington’daki üçlü zirvede Aliyev ve Paşinyan ayrıca ABD ile ayrı anlaşmalar yaptı. Buna göre, Ermenistan, Syunik bölgesindeki Zengezur Koridoru’nun bir kısmını 99 yıllığına bir ABD şirketine kiralayacak. Böylece Azerbaycan’ın Türkiye sınırındaki Nahçıvan eksklavı ile Azerbaycan’ın geri kalan kısmı bağlanmış olacak.

Koridor, Washington anlaşmaları çerçevesinde Trump Barış ve Refah Rotası olarak adlandırıldı ve Ankara tarafından Türkiye’yi Hazar Havzası, Orta Asya ve ötesine bağlayan kritik bir geçit olarak görülüyor.