İran’da Kürt Öğretmenlere Baskı Artıyor

İran’da Kürt öğretmenler ve sendika üyeleri üzerindeki baskılar yeni bir boyut kazandı. Uluslararası insan hakları örgütü Front Line Defenders (FLD), İran makamlarının son aylarda Kürdistan Öğretmenler Sendikası üyelerini hedef alan sistematik yargısal taciz, görevden alma ve sürgün uygulamalarını yoğunlaştırdığını bildirdi. Eylül ve Ekim 2025 arasında onlarca öğretmen, sendikal faaliyetleri gerekçe gösterilerek Eğitim Bakanlığı’nın disiplin kurullarına çağrıldı; bazıları ise kalıcı olarak meslekten ihraç edildi. İnsan hakları örgütleri, bu uygulamaların İran’daki bağımsız öğretmen hareketini susturma ve Kürt sivil toplumunu zayıflatma amacını taşıdığı görüşünde.

Kürt Öğretmenlere Yönelik Yeni Dalga Soruşturmalar

Uluslararası insan hakları örgütü Front Line Defenders (FLD), İran makamlarının Kürt öğretmenler ve sendika üyelerine yönelik baskılarını artırdığını açıkladı. Eylül ve Ekim 2025 tarihleri arasında, Kürdistan Öğretmenler Sendikası’na bağlı birçok öğretmen, Tahran’daki Eğitim Bakanlığı Disiplin Kurulu’na çağrıldı.

Çağrılan isimler arasında Parviz Ahsani, Faysal Noori, Majid Karimi ve Hiva Ghoreishi bulunuyor. Söz konusu öğretmenlerin tamamı, eğitim hakkı, adil ücret ve güvenli çalışma koşulları gibi taleplerle yürüttükleri barışçıl sendikal faaliyetler nedeniyle daha önce de baskı, soruşturma ve görevden alma gibi yaptırımlarla karşı karşıya kalmıştı.

Keyfi Disiplin Cezaları ve İç Sürgünler

Ağustos 2025’te İran Eğitim Bakanlığı, 14 Kürt öğretmen hakkında emsalsiz disiplin cezaları verdi. Bu cezalar arasında kalıcı görevden alma, zorunlu emeklilik, meslek derecesinin düşürülmesi ve iç sürgün gibi yaptırımlar yer aldı.

• Majid Karimi tüm kamu görevlerinden kalıcı olarak çıkarıldı.

• Faysal Noori, Behramşah (Kirmanşah) vilayetine beş yıllık iç sürgün cezası aldı.

•Parviz Ahsani ve Hiva Ghoreishi ise görevlerinden tamamen uzaklaştırıldı.

Bu kararlar sonucunda bazı öğretmenlerin emeklilik ve sosyal güvenlik hakları da iptal edildi.

Barışçıl Eylem Sonrası Gözaltılar ve Tehditler

29 Ağustos 2025’te, Kürt sivil toplum ve sendika aktivistleri, görevden alınan öğretmenlere destek amacıyla Sine (Senendec) kentinde barışçıl bir doğa yürüyüşü düzenledi. Ancak eylemin ardından Majid Karimi ve Faysal Noori dahil dört öğretmen, ulusal polis istihbarat birimi tarafından ifadeye çağrıldı ve saatlerce sorgulandı.

Ekim ayında yapılan yeni çağrılar, devletin Kürt öğretmenlere yönelik baskılarını tırmandırdığını ve bağımsız öğretmen sendikalarına karşı ülke genelinde süren baskı dalgasının bir parçası olduğunu gösteriyor.

Tutuklamalar ve Süregelen Davalar

1 Ekim 2025’te FLD, öğretmen hakları savunucusu Masoud Farhikhteh ve 17 öğretmenin keyfi tutuklandığını bildirdi.

16 Eylül’de İsfahan’daki Şehreze kentinde yapılan İran Öğretmenler Sendikaları Koordinasyon Konseyi’nin genel kuruluna baskın düzenlenmiş, gözaltına alınanlardan yalnızca Farhikhteh tutuklu kalmıştı.

Farhikhteh’in, “ulusal güvenliğe karşı toplu eylem” suçlamasıyla Alborz Temyiz Mahkemesi tarafından verilen 3 yıl 6 ay hapis cezasının infazına karar verildiği açıklandı.

Ayrıca, Aralık 2022’de Sanandaj Devrim Mahkemesi, Parviz Ahsani’yi aynı suçlamayla 5 yıl hapis cezasına çarptırmış, ancak cezayı dört yıl süreyle ertelemişti. Ahsani’nin, ülkeye giriş-çıkışlarda yetkililere bilgi verme, iki ayda bir istihbarata rapor sunma ve üç kişiden fazla katılımcının bulunduğu toplantılara katılmama yükümlülüğü devam ediyor.

Front Line Defenders: “Sendikal Faaliyet Suç Değildir”

Front Line Defenders, Kürt öğretmenlere yönelik bu yargısal taciz ve cezalandırıcı önlemleri sert biçimde eleştirerek, İran’ın ifade, örgütlenme ve barışçıl toplanma özgürlüğü alanındaki uluslararası yükümlülüklerini ihlal ettiğini vurguladı.

Örgüt, İran makamlarına tüm disiplin cezalarının iptal edilmesi, devam eden soruşturmaların durdurulması ve Kürdistan Öğretmenler Sendikası üyelerine yönelik baskıların sona erdirilmesi çağrısında bulundu.

Ayrıca Birleşmiş Milletler’in İran’a ilişkin Bağımsız Gerçekleri Araştırma Misyonu dahil olmak üzere uluslararası kurumların, İran’daki Kürt ve diğer etnik azınlıklardan insan hakları savunucularının durumunu yakından izlemesi talep edildi.