Kubad Talabani: Diğer ülkelerdeki Kürtler, Kürdistan Bölgesi deneyiminden faydalanabilir

Süleymaniye'de, Kürdistan Bölgesi, Irak, Türkiye, Rojava ve komşu ülkelerden çok sayıda parti ve hükümet yetkilisinin katılımıyla Arap Ülkeleri Sosyal Demokrat Müttefikler Konferansı düzenleniyor.

Konferanst kapsamında gerçekleştirilen bir panelde, Kürdistan Bölgesi Başbakan Yardımcısı Kubad Talabani, Demokratik Birlik Partisi (PYD) Eş Başkanlık Konseyi üyesi Salih Müslim ve Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, uluslararası ve bölgesel düzeyde önemli konuları ele aldı.

"Kürt tehdit değil, fırsattır"

Panelde Kürt meselesini değerlendiren Kubad Talabani, "Geçmişte, özellikle Arap ülkelerinde Kürt dosyası her zaman bir tehdit olarak görülüyordu. Ancak şimdi, şükürler olsun ki Arap ülkeleri, bölge ülkeleri, Orta Doğu ve hatta dünya, Kürtlerin kimseye karşı bir tehdit olmadığına, aksine barış, bir arada yaşama ve demokrasiye doğru ilerleme için bir fırsat olduğuna ikna olmuş durumda" dedi.

Talabani, bölgede Kürtlerin geçmişteki durumuna değinerek, “Daha önce Suriye'deki Kürtlerin ne hakları ne de kimlikleri vardı. Ancak bugün onların temel bir parça olduklarını ve demokratik bir Suriye'nin inşasında önemli bir rol oynamaları gerektiğini görüyoruz” diye konuştu.

“Türkiye'deki barış sürecini destekliyoruz"  

Kürdistan Bölgesi Başbakan Yardımcısı, Türkiye’deki Kürtlerin durumuna değinerek, "Türkiye'de onlarca yıl süren savaş ve sıkıntıların ardından, bugün Kürtlerin barış sürecinde anahtar bir rol oynadığını görüyoruz. Kürdistan Bölgesi'ndeki tüm partiler ve farklı görüşlere sahip herkes olarak Türkiye'de yürütülen bu barış sürecini destekliyoruz" ifadelerini kullandı.

Türkiye'deki barış süreci, geçen yıl 1 Ekim'de Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin girişimiyle başlamıştı.

Kubad Talabani, "Umarız bu, geçmişte yaşanan savaş, sıkıntı ve felaketlerin köklü bir sonu olur" dedi.

"Geçmişe göre Bağdat ile ilişkilerde iyi bir yakınlaşma var"

Kürdistan Bölgesi'ndeki yönetim deneyimine de değinen Talabani, "Biz çok zor bir tarihten geçtik; yaklaşık 200 bin kişinin Enfal edilmesi, dört bin köyün yıkılması, birçok şehir ve kasabanın kimyasal bombalarla vurulması" şeklinde konuştu.

Talabani, 2003 yılında Irak'ın kurtarılmasından sonra Kürtlerin, "demokratik ve federal bir Irak"ın yeniden inşasında önemli bir rol oynadığını ve haklarının yasal ve anayasal yollarla güvence altına alındığını vurguladı.

Kubad Talabani, "Haklarımızın elde edilmesi savaş yoluyla olmadı, aksine anayasa ve demokratik bir Irak çerçevesinde Kürtlerin haklarını güvence altına alan siyasi ve hukuki bir mücadele sayesinde oldu" dedi.

Talabani, "Hala yapılacak çok şey var, çerçeve doğru olsa da daha iş bitmedi, bu yüzden siyasi-hukuki mücadele devam ediyor" diye ekledi.

Kubad Talabani, Kürdistan Bölgesi ile Irak arasındaki sorunların yalnızca anayasa metnine dönülerek diyalog yoluyla çözülebileceğini vurguladı.

İki hükümet arasındaki askıda kalan sorunların çözümü için yürütülen çabalara işaret eden Başbakan Yardımcısı, "Bugün, geçtiğimiz birkaç yıla kıyasla Kürdistan Bölgesi ve Irak hükümetleri arasındaki sorunları sona erdirmeye çok yakın olduğumuzu söyleyebilirim" dedi.

Ağustos ayının sonuna gelinmesine rağmen Kürdistan Bölgesi'ndeki memurların Haziran ve Temmuz ayları maaşları hala gönderilmedi.

“Kürt meselesi sadece maaş değil, anayasal ve idari bir meseledir”

Kubad Talabani, "Kürt meselesi sadece federal hükümet tarafından maaşların sağlanması değil, bu anayasal ve idari bir haktır. Ne yazık ki Irak'ın kurtarılmasından bu kadar yıl geçmesine rağmen maaş sorunu hala çözülmedi ve her ay maaşların gönderilip gönderilmeyeceğini beklemek zorundayız" dedi.

Maaş konusunun önemine vurgu yapan Talabani, "Demokratik ve federal bir Irak çerçevesinde Kürdistan halkının anayasal ve meşru haklarının güvence altına alınması olan büyük meselemizi unutmamalıyız" diye ekledi.

Kubad Talabani, Kürdistan Bölgesi'ndeki federal yönetim modelinin diğer üç bölge (Türkiye, Suriye veya İran'da) için "tamamen" uygun olduğuna inanmadığını belirterek, "Her Kürt bölgesinin kendine özgü özellikleri var, talepler farklı olabilir. Bu ülkelerin siyasi, idari ve hukuki durumları da farklı olabilir" dedi.

Talabani, diğer ülkelerdeki Kürtlerin Kürdistan Bölgesi deneyiminden çok faydalanabileceğini ancak meselenin kendi özgünlüklerinde değerlendirilmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.

Başbakan Yardımcısı, "Ancak bizim de mücadelemiz devam ediyor ve müttefik partilerimizin desteğiyle Irak daha demokratik bir ülke olacak ve Kürtlerin yaşadığı diğer ülkeler de daha demokratik ve kurumsal hale gelecek" dedi.

Kürt sorununun çözümüne ilişkin olarak Başbakan Yardımcısı, "Çok açık ki, diğer ülkelerdeki (İran, Türkiye ve Suriye) Kürt sorunu çözülmezse, bu ülkelerin sorunları da çözülmez ve demokrasi meselesi de ilerlemez" ifadelerini kullandı.(Rudaw)