Suriye: Esad devrildiğinden bu yana 430 binden fazla kişi yerinden edildi

Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesiyle başlayan zorlu geçiş süreci yeni göç dalgalarına yol açtı.

Birleşmiş Milletler'in (BM) verilerine göre, Esad rejiminin devrildiği Aralık 2024'le Temmuz 2025 arasında Suriye'de 430 binden fazla kişi yerinden edildi.

Yerinden edilme vakalarının en yoğun yaşandığı şehirse Süveyda oldu. Kentte bedevi aşiretlerle Dürzi gruplar arasındaki adam kaçırma olaylarıyla 13 Temmuz'da başlayan çatışmalar hızla büyümüştü. Yaklaşık bir hafta süren ve ateşkesle sonuçlanan çatışmalarda, Şam yönetimine bağlı silahlı birlikler, gerginliğin durdurulması amacıyla bölgeye gönderilmişti. Birleşik Krallık merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne (SOHR) göre Süveyda'daki olaylarda en az 1400 kişi yaşamını yitirmişti.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne göre, Suriye'nin savaş öncesi 23 milyonluk nüfusunun 12 milyondan fazlası iç savaş sırasında ülke içinde veya dışında yerinden edildi. Yine aynı verilere göre Esad'ın devrilmesinden bu yana en az 2,8 milyon kişi ülkeye geri döndü.

New York Times'ın (NYT) haberinde, arazi ve mülklerle ilgili yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle de birçok kişinin yerinden edildiğine dikkat çekiliyor.

Esad yönetiminin, belirli topluluklardan aldığı toprakları kamulaştırıp kendi iktidarına yakın Alevilere verdiği ifade ediliyor. Rejimin çökmesiyle yerlerinden edilenlerin bu arazi ve mülkleri geri almaya çalıştığı aktarılıyor.

Diğer yandan Alevi nüfusun yoğun olduğu kentlerde de ağustosta Şam'a bağlı güçlerle silahlı gruplar arasında çatışmalar yaşanmıştı.

Reuters'ın haberinde, Ahmed Şara yönetimine bağlı askerlerin Şam'ın banliyölerindeki Alevi mahallelerine baskın yaptığı, evleri işaretlediği savunulmuştu. El-Sumerya bölgesinde evlerinin tapularını göstermeyen ailelerin Şam yönetiminin talimatıyla yerinden edildiği ileri sürülmüştü.

Suriye Enformasyon Bakanlığı'nın NYT'ye gönderdiği açıklamada, bölge sakinlerinin "devlet arazisinde yasadışı şekilde ikamet ettiği" savunuldu. Bakanlık, bu kişilerin resmi sivil makamlar aracılığıyla bilgilendirildiğini söyledi. Bölge sakinleri arasında kavga çıkması üzerine güvenlik güçlerinin müdahale ettiği ve herhangi bir şiddet uygulanmadığı ileri sürüldü.