ABD, Irak’ın Türkmenistan gazını İran üzerinden ithal etmesini engelledi

 ABD, Irak’ın Türkmenistan gazını İran üzerinden ithal etme planını engelledi. Gazın ithalatındaki amaç, elektrik üretimini artırmaktı.

Bu anlaşma 2023 yılında gündeme gelmişti. Plana göre Türkmenistan gazı İran üzerinden Irak’a aktarılacak, İran ise bu süreçte iki ülke arasında aracı rolü üstlenecekti.

Ancak bu yöntem, İran’a yönelik Amerikan yaptırımlarını ihlal etme riski taşıdığı için Washington’un onayına ihtiyaç duyuluyordu. ABD yönetimi ise hiçbir zaman bu onayı vermedi. Trump’ın yeniden başkan olmasının ardından Washington, Tahran’a karşı “maksimum baskı” kampanyasını iki katına çıkardı.

5 milyar metreküplük gaz anlaşması

Reuters’ın görüştüğü dört Iraklı yetkili ve elde ettiği yedi resmi belgeye göre, Bağdat aylarca Washington’un onayını almak için uğraştı. Plan, yaklaşık 5 milyar metreküp Türkmenistan gazının İran üzerinden Irak’a ulaştırılmasını öngörüyordu.

Anlaşmaya göre Irak, yıllık 5,025 milyar metreküp Türkmen gazı ithal edecekti. Süreci İran Ulusal Gaz Şirketi (NIGC) kolaylaştıracaktı.

Belgelerden birine göre İran bu işten doğrudan para kazanmayacak, sadece kendi ihtiyaçları için gazın bir kısmını alacaktı. Ancak bu oran, Türkmen gazının toplam günlük hacminin %23’ünü aşmayacaktı.

Aynı belgede Bağdat’ın ayrıca üçüncü taraf uluslararası bir denetçinin, ABD yaptırımları ve kara para aklama karşıtı kurallara uyumu denetlemesini teklif ettiği de belirtiliyor.

ABD baskısıyla iptal

Tüm lobi faaliyetlerine ve işbirliği çabalarına rağmen, ABD’nin İran’a nükleer programı nedeniyle uyguladığı baskılar sonucunda anlaşma iptal edildi.

Bu gelişme, Irak’ın artan elektrik talebiyle aynı döneme denk geldi.

Elektrik açığı büyüyor

Irak’ın mevcut üretim kapasitesi yaklaşık 23 bin megavat. Ancak ülkenin ihtiyacı 54 bin megavat civarında.

Petrol zengini Irak, 2003’teki ABD işgali ve Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinden bu yana vatandaşlarına yeterli elektrik sağlayamıyor. Bu nedenle halk, özel jeneratörlere bağımlı hale gelmiş durumda.