Ankara'dan Bağdat'a yeni petrol teklifi

Türkiye ile Irak arasında 1973 yılından bu yana yürürlükte olan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, 27 Temmuz 2026 itibarıyla sona eriyor. 52 yıllık anlaşmanın günümüz şartlarına göre Irak ile yeniden yapılması ve bu sayede 2 yılı aşkın süredir kapalı bulunan hattın işlerlik kazanması planlanıyor.

Irak Petrol Bakanlığı’ndaki bir kaynak, Rûdaw haber ajansına yaptığı açıklamada, Türkiye'nin Irak’a yeni bir anlaşma taslağı gönderdiğini ve iki ülke arasında 1973'ten bu yana geçerli olan ham petrol boru hattı anlaşmasının yenilenmesi için müzakerelerin sürdüğünü belirtti.

Türkiye’den resmî talep ve yeni taslak

Kaynağın aktardığına göre, Türkiye Enerji Bakanlığı, Irak Petrol Bakanlığı’na bir mektup göndererek mevcut boru hattı anlaşmasının güncellenmesini talep etti. Mektupta, enerji alanında daha kapsamlı bir iş birliğine dair yeni bir taslak anlaşma da yer aldı.

Rûdaw’a konuşan kaynak, Türkiye'nin bu yeni anlaşmayla birlikte sadece Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı’nın değil, enerji sektörünün genelinde iş birliğini geliştirmek istediğini söyledi.

Yeni öneri, önceki anlaşmalara kıyasla daha geniş bir çerçeve sunuyor. Türkiye ile Irak arasında 1973 yılından bu yana yürürlükte olan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, 27 Temmuz 2026 itibarıyla sona eriyor. Türkiye, Irak-Türkiye petrol boru hattı için "yeni ve canlı" bir dönem istiyor. Bu kapsamda 52 yıllık anlaşmanın günümüz şartlarına göre yeniden yapılması planlanıyor. Yeni taslağın sadece petrol taşımacılığını değil; gaz, elektrik ve petrokimya sektörlerinde daha kapsamlı bir iş birliğini içerdiği bildirildi.

 Aynı kaynak, Türkiye Enerji Bakanlığı'nın Irak Petrol Bakanlığı'na resmi bir mektup gönderdiğini, bu mektupta anlaşmanın yenilenmesi talebinin yanı sıra, daha kapsayıcı bir enerji iş birliği metninin de yer aldığını vurguladı.

Kaynak, “Irak hükümeti, Petrol Bakanlığı aracılığıyla 2024 Temmuz ayından bu yana Türk tarafıyla ekonomik ilişkilerin devamlılığı için müzakereler yürütmektedir,” dedi.

Öte yandan, 19 Eylül 2010’da Türkiye ile Irak arasında Kerkük-Yumurtalık boru hattına dair anlaşmanın 15 yıl daha uzatılması ve ilişkili protokollerin güncellenmesi yönünde yeni bir anlaşma yapılmıştı.

Iraklı kaynak, “Petrol Bakanlığı, Türkiye tarafından gönderilen taslağı inceliyor ve görüşmeler devam ediyor. Amaç her iki ülkenin de çıkarına olacak yeni bir mutabakata varmaktır” açıklamasında bulundu.

Ne olmuştu?

Türkiye ile Irak arasında 1973 yılından bu yana yürürlükte olan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, 27 Temmuz 2026 itibarıyla sona eriyor. Konuya ilişkin Türkiye Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Buna göre, Türkiye-Irak Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, Ham Petrol Boru Hattı Protokolü ve diğer ilgili anlaşma ve protokoller, 27 Temmuz 2026 tarihinden itibaren sona erecek.52 yıllık anlaşmanın günümüz şartlarına göre Irak ile yeniden yapılması ve bu sayede 2 yılı aşkın süredir kapalı bulunan hattın işlerlik kazanması planlanıyor.

Yeni bir anlaşma yapılması ve günlük 1.4 milyon varil kapasiteye sahip hattın yeniden aktif hale getirilmesi hedefleniyor. Hattın kapalı kaldığı 25 Mart 2023 tarihinden bu yana Irak'ın zararının 25 milyar dolar olduğu hesaplanıyor.

İki ülke arasında 27 Ağustos 1973'te imzalanan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması çerçevesinde hattın ilk fazı, 1976 yılında işletmeye alınmıştı. Anlaşma, 2010'da yenilenerek 15 yıllığına uzatılmıştı.