Tatvan’da görevden alınan HDP’li üyeler için iptal kararı

Bitlis’in Tatvan ilçesinde 2019 yerel seçimlerinin ardından HDP’nin kazandığı belediye meclis çoğunluğuna yönelik İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan müdahale, 6 yıl sonra yargıdan döndü. Erzurum Bölge İdare Mahkemesi, görevden alınan HDP’li 9 meclis üyesi hakkında alınan uzaklaştırma kararını iptal etti.

Ne olmuştu?

Tatvan’da 2019 yerel seçimlerinde 36 bin seçmenin oy kullandığı seçimde belediye başkanlığını AK Parti’li aday 295 oy farkla kazanırken, belediye meclisinde çoğunluğu HDP elde etmişti.

Ancak ilk meclis toplantısından sonra HDP’li 9 meclis üyesi hakkında aynı gün ve ardışık dosya numaralarıyla “terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla soruşturmalar açıldı. İçişleri Bakanlığı bu soruşturmaları gerekçe göstererek 9 üyeyi görevden uzaklaştırdı, meclis çoğunluğu ise AK Parti lehine değişti.

Mahkemeden tarihi karar

Görevden uzaklaştırılan HDP’li üyelerden biri olan Diyar Orak’ın açtığı davada Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 26 Mayıs 2025’te verdiği kararla görevden almanın hukuka aykırı olduğuna hükmetti. Kararda şu ifadeler yer aldı:

“Davacı hakkında yürütülen adli soruşturma, belediye meclis üyeliği göreviyle doğrudan ilişkili değildir.”

Mahkeme, görevle ilgisi olmayan bir suçlama nedeniyle alınan uzaklaştırma kararının keyfi olduğuna ve Anayasa’nın 127. maddesine aykırı olduğuna karar verdi.

“Yargı keyfiliğe sınır çizdi”

Gazeteci Sinan Aygül, sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmede kararı, Türkiye’de giderek yaygınlaşan kayyum ve görevden alma uygulamalarına karşı “yargı sınırı” olarak niteledi:

“Bu karar, sadece ağır suçlama var diye seçilmiş bir kişinin görevden alınamayacağını net biçimde ortaya koydu. Görevle doğrudan bağ olmayan suçlamalarla seçilmiş temsilcilerin tasfiyesi keyfiliktir. Mahkeme bu keyfiliği reddetti.”

Diyar Orak: “Demokratik iradeye müdahale yargıdan döndü”

Davanın avukatı ve görevden alınan meclis üyelerinden biri olan Diyar Orak da kararın emsal niteliğine dikkat çekti:

“İçişleri Bakanlığı tarafından verilen görevden uzaklaştırma kararı hukuka aykırıdır. Siyasi saiklerle ve görevle ilgisi olmayan iddialarla seçilmiş temsilciler görevden alınamaz. Mahkeme, anayasal çizgiyi hatırlattı ve bu müdahaleyi iptal etti.”

Orak, benzer şekilde görevden alınan belediye başkanları ve meclis üyelerinin de bu karar doğrultusunda iade talebinde bulunabileceğini belirtti.