Mela Bextiyar: Demokrasi olmadan Kürt sorunu çözülemez

Rûdaw Araştırmalar Merkezi, Erbil’de düzenlediği “Türkiye'nin Zorlu Barışı: PKK'nin Silahsızlandırılması ve İstikrarsız Bir Jeopolitik Durumda Politikanın Dönüm Noktaları” başlıklı çalıştayda, Kürt siyasetçiler ve araştırmacıları bir araya getirdi. Panelde Kürt siyasetçi Mela Bextiyar, Rawest Araştırma Merkezi Genel Müdürü Roj Girasun ve Kürdistan Sosyalist Partisi (PSK) Başkanı Bayram Bozyel çözüm süreci ve PKK’nin silah bırakması konularını değerlendirdi.

Barış için sistematik adımlar gerekli

Mela Bextiyar, Türkiye’de barışın “zor” bir süreç olduğunu belirterek, bunun temel nedenini Türkiye’nin tarihi boyunca Kürt sorununa ve demokrasiye yönelik yanlış anlayışına bağladı. Bextiyar, otoriter bir yönetim anlayışının demokratik kamuoyu oluşturmayı zorlaştırdığını vurguladı.

PKK’nin 11 Temmuz’da Süleymaniye’nin Casena bölgesinde 30 gerillanın silah bırakmasını örnek gösteren Bextiyar, “Kürtler barış ve özgürlük hedefinde en kararlı halklardan biri” dedi ve silahın yalnızca özgürlük ve kendi kaderini tayin hakkı verilmediğinde bir seçenek olduğunu ifade etti.

Bextiyar, Türkiye’nin demokratik irade göstermeden sorunun çözülmesinin mümkün olmadığını belirterek, “Demokrasi, tarihsel, ekonomik, siyasal, toplumsal ve ideolojik bir süreçtir. Sistematik ve anayasal güvenceye alınmadan sadece müzakere ve silahla elde edilemez” dedi.

Kürdistan Bölgesi’nin rolü ve çıkarı barışta

Bextiyar, Kürdistan Bölgesi’nin çevresindeki barışın kendi çıkarına olduğunu vurguladı. Türkiye, İran ve Suriye baskısı altında kalan Kürtlerin bölgesel ilişkilerde pragmatik bir politika izlediğini söyledi. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana Kürt sorununda büyük kayıplar verdiğini belirtti.

Kürt kamuoyu sürece temkinli ama destekli

Rawest Araştırma Merkezi Genel Müdürü Roj Girasun, Kürt ve Türk kamuoyunun sürece bakışını değerlendirdi. Girasun, siyasi tutukluların serbest bırakılması ve kısıtlamaların kaldırılması gibi adımların desteği artıracağını söyledi. 2013’teki süreçte toplumda “umut” varken, 2024’te kaygının öne çıktığını, ancak Kürtlerin sürecin başarılı olmasını istediğini belirtti.

PKK’nin silah bırakması bölgesel etki yaratacak

PSK Başkanı Bayram Bozyel, PKK’nin silah bırakmasının dört Kürdistan parçasında olumlu etki yaratacağını ve özellikle Güney Kürdistan’da memnuniyetle karşılandığını söyledi. Bozyel, sürecin yeni bir anayasa hazırlığı çerçevesinde yürütülmesi gerektiğini ve Kürt sorunuyla PKK sorununun ayrılması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, sürece parlamentodaki partilerin yanı sıra, parlamentoda olmayan Kürt partilerinin, aydınların ve siyasi şahsiyetlerin de dahil edilmesi gerektiğini belirtti.