İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırısından 72 saat önce 'bölgedeki dostlar ve komşu ülkelere' bilgilendirme yaptığını açıklamasının ardından, Reuters haber ajansına konuşan Türkiyeli, Ürdünlü ve Iraklı kaynaklar, İran'ın insansız hava aracı (İHA) ve füze saldırından günler önce kendilerine 'geniş bir bildirim' yaptığını söyledi. ABD'li bir yetkili ise Tahran yönetiminin Washington'ı uyardığı iddialarını reddetti.
Saldırının ertesi günü, 14 Nisan Pazar günü bir açıklama yapan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran'ın saldırıdan 3 gün önce bazı komşu ülkelere bildirim yaptığını söylemişti. Türkiye Dışişleri Bakanlığı da dün akşamüstü yaptığı yazılı açıklamada saldırıdan önce Ankara'nın hem Tahran hem Washington ile görüştüğüne ve iki taraf arasındaki mesajlara arabuluculuk ettiğine işaret etmişti.
ABD'den yalanlama
Öte yandan, ABD Başkanı Joe Biden'ın yönetiminden üst düzey bir yetkili, yine Reuters'a yaptığı açıklamada, Abdullahiyan'ın açıklamasını reddetti. Washington'ın İsviçreli arabulucular aracılığıyla Tahran ile iletişim halinde olduğunu söyleyen yetkili, 72 saat önce bir bildirim aldıkları iddiasını yalanladı. Yetkili, "Bu, kesinlikle doğru değil. Bildirim yapmadılar ya da 'Hedefler bunlar, tahliye edin' gibi bir fikir vermediler" dedi.
ABD'li yetkilinin iddiasına göre, İran, ancak saldırılar başladıktan sonra ABD'ye bir mesaj göndermişti. Yetkili, buradaki niyetin 'oldukça yıkıcı olmak' olduğunu savundu. ABD'li yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu (saldırı), devam ederken, İsviçreliler aracılığıyla İranlılardan bir mesaj aldık. Bu, temelde, bunun (saldırının) ardından işlerinin biteceği yönündeydi. Ama hâlâ devam eden bir saldırıydı. Yani, bize mesajları buydu."
Ne olmuştu?
İsrail, İran'ın Suriye'nin başkenti Şam'daki konsolosluk binasına 1 Nisan 2024 tarihinde hava saldırısı düzenlemişti. Saldırıda, İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan ikisi general rütbesinde toplam yedi kişi hayatını kaybetmişti. İran, İsrail'in konsolosluk saldırısının ülkesinin topraklarına saldırı anlamına geldiğini ve misillemede bulunacaklarını duyurmuştu. İsrail de İran'ın saldırılarına karşılık vereceğini bildirmişti.
İran 13 Nisan'da İsrail'e yüzlerce İHA, balistik ve seyir füzesiyle saldırı başlatmış, bazı askeri hedeflerin vurulduğunu açıklamıştı. İsrail ise saldırıların çoğunun hava savunma sistemlerince önlendiğini ancak güneydeki bir askeri üsse füze isabet ettiğini belirtmişti.
