Bask ülkesinin bağımsızlığı için mücadele eden ETA örgütü geçmişte düzenlediği şiddet içeren saldırılarda yaratmış olduğu acılar için toplumdan özür diledi ve şiddeti resmen kınadı.
ETA böylece tarihinde ilk kez yaptığı saldırılardan dolayı toplumdan özür dilemiş oluyor. ETA’nın çeşitli İspanyol hapishanelerindeki tutuklu militanları tarafından kaleme alınan ve yaklaşık 500 mahkumun imza attığı açıklama, örgüte yakın Bask gazetesi Gara’da yayımlandı.
İspanyol basını bu açıklamayı ETA’nın iki yıl önce silahlı mücadeleyi bırakmasının ardından atmış olduğu ikinci büyük adım olarak niteleyerek barışın sağlanmasında önemli bir aşamaya girildiğine vurgu yaptı. Gazeteler, ETA özürünün Strasburg İnsan Hakları Mahkemesi’nin geçtiğimiz ay hapishanelerde 20 yılını doldurmus ETA örgütü militanlarının serbest bırakılmasına yönelik aldığı karar sonrası gelmesine dikkat çekti.
Toplum tarafından “Parot Doktrini” olarak bilinen kararda, silahlı ETA örgütü üyesi Del Rio, 1998’de Madrid’deki bir dizi bombalı eylemi sonrası 24 kişinin ölümünden 3 bin yıl hapis cezasına çarptırılmış ancak İspanyol yasalarına göre cezası 20 yıla indirilmesine rağmen serbest bırakılmamıştı. Bunun üzerine AIHM’e başvuran İnes del Rio Prada, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 7. maddesindeki “Hiç kimse, suç işlediğinde yürürlükte olan cezadan daha fazlasına mahkum edilemez” hükmünü gerekçe göstererek İspanya devletine karşı verdiği hukuk mücadelesini kazanmasına yol açmıştı. Prada’nın davasıyla çeşitli bombalı-silahlı saldırılarında çok sayıda insanın ölümüne neden olan ETA militanları yatmakta olduğu hapishanelerden özgürlüklerine kavuşmuştu. AIHM kararı ile ETA mahkumlarının % 10’nun serbest kaldığı belirtiliyor.
Cezaevlerindeki ETA militanların kaleme aldığı özür mektubuna ilk tepkilerde gelemeye başladı. Sivil toplum örgütleri ETA’nın şiddeti kınayarak özür dilemesini olumlu karşılarken son sözü mağdur ailelerinin söylemesini istedi. Hükümet cephesinden ise henüz bir açıklama yapılmazken muhalefet tarafı bu adımın fırsata çevrilerek şiddetin tamamen bitmesine yardımcı olunmasını istedi.
ETA eylemlerinin mağdurları ise olaylarda hayatını kaybedenler için bir anma töreni düzenleyerek bu özür mektubunun adaletin elinden kurtulmak isteyen militanların bir stratejisi olabileceğine işaret etti.
