Tony Blair, Trump’ın Gazze için kurmayı planladığı 'barış kurulundan' çekildi

Eski İngiltere Başbakanı Tony Blair, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’nin geleceğine ilişkin kurmayı planladığı “barış kurulu”nda artık düşünülmüyor. Konuya aşina kaynaklara göre, birçok Arap ve Müslüman ülkenin Blair’in olası üyeliğine itiraz etmesi bu kararda etkili oldu.

Trump’ın Eylül sonunda açıkladığı 20 maddelik Gazze sonrası yönetim planında adı kamuoyuna yansıyan tek isim Blair olmuştu. Trump o dönemde Blair’i övmüş ve kurulda güçlü bir aday olduğunu söylemişti. Blair de bu yapıda görev almaya açık olduğunu ima etmişti.

Ancak bölge ülkeleri, Blair’in 2003 Irak işgaline verdiği destek nedeniyle uzun süredir devam eden güvensizlikten ve Filistinlilerin yeni yönetim modelinde kenara itilmesinden duydukları kaygıları dile getirdi. Trump da Ekim ayında, Blair’in isminin “tüm taraflar için kabul edilebilir” olup olmadığını teyit etmesi gerektiğini söylemişti.

Orta Doğu diplomasisinde uzun yıllardır aktif olan Blair, son bir yıldır kendi Gazze geçiş planını Tony Blair Enstitüsü bünyesinde hazırlıyor ve bu önerileri Trump’ın danışmanları — özellikle ilk dönemde Orta Doğu dosyasını yöneten Jared Kushner — ile istişare ediyordu.

Blair cephesi yorum yapmaktan kaçınırken, yakın bir isim Blair’in artık barış kurulunda yer almayacağını doğruladı. Kurulun, tamamlandığında görevdeki bazı devlet başkanlarını da içermesi bekleniyor. Blair’in bunun yerine, kurulun altında çalışacak daha dar kapsamlı bir yürütme komitesine katılması öngörülüyor. Trump danışmanı Steve Witkoff ve Kushner’in yanı sıra bazı Arap ve Batılı ülkelerin üst düzey yetkililerinin de bu komitede yer alacağı belirtiliyor.

Bu yürütme komitesine, eski BM Orta Doğu Barış Süreci Özel Koordinatörü ve Bulgaristan’ın eski savunma bakanı Nickolay Mladenov’un başkanlık etmesi bekleniyor. Mladenov’un rolü, Gazze’nin geçiş sürecinin yönlendirilmesi ve uluslararası taraflarla kurulması planlanan Filistinli teknokrat komite arasında koordinasyon sağlanması gibi, geçmişte Blair’e atfedilen sorumluluklarla örtüşüyor.

Trump’ın Gazze stratejisinin önemli bölümleri hâlen netlik kazanmış değil. Filistinli yönetim ekibinin kimlerden oluşacağı, Gazze’de görev yapması öngörülen uluslararası istikrar gücünün kapsamı ve Hamas’ın — ABD planının şart koştuğu şekilde — nasıl silahsızlandırılacağı gibi konular belirsizliğini koruyor. Şimdiye kadar hiçbir ülke bu güç için asker göndermeyi ya da güvenlik yapılanmasına resmen katılmayı kabul etmiş değil.

Tüm gecikmelere rağmen Trump planın ilerlediğini savunuyor ve yakında bir sonraki aşamaya geçilebileceğini belirtiyor. Ancak planın açıklanmasının üzerinden iki aydan fazla süre geçmesine karşın “barış kurulunun” herhangi bir üyesi resmen açıklanmadı. Gazze ise hâlâ Hamas’ın kontrolündeki bölgeler ile İsrail güçlerinin elindeki alanlar arasında bölünmüş durumda.