Trump–Erdoğan görüşmesi: F-35, Rus gazı ve İsrail düğümü

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “dostum” dediği ABD Başkanı Donald Trump ile perşembe günü yapacağı görüşmeye avantajlı giriyor. Ancak İsrail’in etkisi, Rus gazına bağımlılık ve ABD Kongresi’nin sert tavrı, ilişkilerin önündeki başlıca engeller olarak öne çıkıyor.

Suriye konusunda Trump yönetimi ile Ankara’nın birçok noktada örtüştüğü belirtiliyor. ABD’nin Demokratik Suriye Güçleri’ne (DSG) desteğini sonlandırma arayışı, Türkiye’nin beklentisiyle uyumlu. Washington, DSG’nin özerklikten vazgeçip Suriye ordusuna entegre olmasını istiyor.

Öte yandan İsrail’in Golan’dan Şam yakınlarına kadar uzanacak bir “etki alanı” talep etmesi, Türkiye ve Körfez ülkelerinde rahatsızlık yaratıyor. Erdoğan, BM Genel Kurulu’nda Netanyahu’yu açıkça hedef almış, Gazze’deki saldırıları “soykırım” olarak nitelendirmişti.

Görüşmenin en kritik başlıklarından biri ise Türkiye’nin F-35 programına dönüş talebi. Ankara 2019’da Rusya’dan S-400 aldığı için projeden çıkarılmıştı. Trump olumlu mesajlar verse de, Kongre’nin sert tavrı ve Yunanistan–İsrail lobisinin baskısı süreci zora sokuyor.

Enerji alanında da ABD’nin Türkiye’ye Rus gazı yerine Amerikan LNG’si (sıvılaştırılmış doğalgaz) satma baskısı sürüyor. Türkiye geçen yıl doğalgazının yüzde 41’ini Rusya’dan aldı. Trump’ın Rusya’ya karşı enerji yaptırımlarını sertleştirmesi halinde, Ankara’nın pozisyonu kritik hale gelebilir.

ABD–Türkiye ilişkilerinde savunma sanayii işbirliği, dron teknolojisi ihracatı ve enerji anlaşmaları masada olsa da, F-35 ve Rus gazı dosyaları iki liderin görüşmesinin en çetin konuları olacak.