ABD ve Ukrayna’dan 'güncellenmiş ve revize edilmiş' barış çerçevesi

Amerika Birleşik Devletleri ve Ukrayna, Rusya ile savaşı sonlandırmayı amaçlayan “güncellenmiş ve revize edilmiş bir barış çerçevesi” üzerinde uzlaştıklarını açıkladı. Yeni taslak, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin hazırladığı ve Kiev ile Batılı müttefikleri tarafından Moskova’ya fazla yakın bulunduğu için eleştirilen önceki planın üzerinde değişiklikler içeriyor.

Cenevre’de yapılan görüşmelerin ardından yayımlanan ortak açıklamada, iki taraf da müzakereleri “son derece verimli” olarak nitelendirdi ve görüşmelerin önümüzdeki günlerde devam edeceğini bildirdi. Beyaz Saray ise ayrı bir açıklamada, yeni çerçevenin güçlendirilmiş güvenlik garantileri barındırdığını ve Ukrayna heyetinin metnin ulusal çıkarlarını yansıttığını belirtti.

Açıklamada, barış anlaşması için ortaya konan sürecin Ukrayna’nın egemenliğine tam saygı ilkesine dayanması gerektiği bir kez daha vurgulandı.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, pazar akşamı yaptığı değerlendirmede, Cenevre’deki Ukraynalı ve Avrupalı yetkililerle gerçekleşen temasların ardından “büyük ilerleme” kaydedildiğini söyleyerek, “Çok yakında makul bir zaman dilimi içinde sonuca ulaşacağımıza dair güçlü bir iyimserlik taşıyorum” dedi.

Rubio ayrıca, müzakerelerdeki hızlı gelişmeler nedeniyle planın önümüzdeki günlerde yeniden değişebileceğini belirterek, “Belgenin son hali yarın ya da ertesi gün bile farklı olabilir” ifadelerini kullandı. ABD’nin, her iki tarafın da kırmızı çizgilerini ve önceliklerini çok iyi bildiğini vurguladı.

Bakan, Avrupa Birliği ve NATO’nun olası rolü konusunda da henüz karar verilmediğini belirterek, “Bu yaşayan bir belge; her gün değişiyor. AB ve NATO’nun rolü gibi başlıklar Avrupalı ortaklarımızla daha fazla tartışılmalı” dedi.

Cenevre’deki toplantıda, savaşın yaklaşık dört yıldır sürdüğü Ukrayna için Trump yönetiminin hazırladığı 28 maddelik barış planı ele alındı. Kiev ve birçok Avrupa başkenti, planın Rusya’nın taleplerini karşılayan maddelerinde değişiklik yapılmasını talep ediyor. Bu maddeler arasında Ukrayna’nın bazı topraklardan vazgeçmesi, ordusunu küçültmesi ve NATO üyeliğinden süresiz olarak vazgeçmesi yer alıyordu.

ABD’nin güncellenmiş planı ayrıca, Rusya’nın dondurulmuş varlıklarından 100 milyar doların ABD liderliğindeki Ukrayna yeniden inşa programına aktarılmasını öngörüyor. Buna ek olarak Avrupa’dan da 100 milyar dolarlık katkı talep ediliyor. Dondurulmuş Rus varlıklarının kalan kısmının ise ABD ve Rusya arasında kurulacak ortak bir yatırım mekanizmasına aktarılması ve ortak çıkarları artıracak projeler için kullanılması öneriliyor.