Suriye çatışmalarla sarsılıyor: Şam yönetimini neler bekliyor?

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, Süveyda'daki çatışmalardan sorumlu olanlarla ilgili gerekli işlemlerin yapılacağını söyledi ve İsrail'in Şam'a yönelik saldırılarını kınadı.

Şara, bugünkü açıklamasında Süveyda'da Dürzi ve Bedevi gruplar arasında çıkan çatışmalara dair şunları söyledi:

Dürzi halkımıza karşı suç işleyen ve onları istismar edenleri yaptıklarından sorumlu tutmaya kararlıyız, çünkü bu insanlar devletin koruması ve sorumluluğu altındadır.

Reuters'ın görgü tanıklarından aktardığına göre Bedevi aşiretlerle Dürzi grupların çatışmaları 13 Temmuz'da Süveyda'da bazı kişilerin kaçırılmasıyla başladı. AA'nın aktardığı yerel kaynaklarsa sürecin iki tarafın birbirlerine ait araçlara el koymasıyla tetiklendiğini öne sürüyor.

Şam yönetimine bağlı silahlı birlikler, gerginliğin durdurulması amacıyla bölgeye gönderilmişti. Suriye Savunma Bakanlığı, 15 Temmuz'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını bildirmişti. Daha sonra ordunun bölgeden çekildiği duyurulmuştu.

İsrail de Dürzilere saldırıları gerekçe göstererek 16 Temmuz'da Suriye'ye saldırı düzenlemişti. Operasyonda hem Şam'daki cumhurbaşkanlığı yerleşkesi hem de genelkurmay başkanlığı binası hedef alınmıştı. Saldırılarda bir kişi ölmüş, en az 28 kişi yaralanmıştı.

İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) can kaybının 350'yi aştığını aktarıyor. BBC'nin Suriyeli güvenlik kaynaklarından aktardığına göre 300'e yakın kişi yaşamını yitirdi.

AFP'nin görüştüğü bazı görgü tanıkları, Şam'a bağlı güvenlik güçlerinin Bedevilerle birlikte hareket ederek Dürzi sivillere saldırdığını öne sürüyor. Şam yönetimiyse iddiaları yalanlıyor.

BBC'nin analizinde, Süveyda'daki olayların Suriye'de siyasi yapının ne kadar kırılgan olduğunu gösterdiği belirtiliyor. Ayrıca ülke genelinde mezhebe dayalı şiddet olaylarının tekrar başlamasına dair endişelerin arttığı aktarılıyor.

Mezhep tabanlı çatışmalara ek olarak İsrail'in saldırılarının da Şam yönetiminin yeni bir devlet ve toplum inşası çabalarını "rayından çıkarma tehdidi oluşturduğu" belirtiliyor.

Times of Israel'in analizinde de son olaylarla birlikte Şam ve Tel Aviv arasında normalleşme olasılığının epey azaldığı değerlendirmesi yapılıyor.

Düşünce kuruluşu Tel Aviv Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü'nden Carmit Valensi şunları söylüyor:

Suriye tarafında İsrail'in niyetlerine dair gerçek bir güvensizlik var. İsrail'in gerçek niyetlerinin bu saldırılarla ortaya çıktığını, amacın istikrarı bozmak olduğunu söylüyorlar.

Analizde ABD'nin, İsrail'in Suriye'ye saldırılarından rahatsız olduğuna da dikkat çekiliyor. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, şiddet olaylarının durdurulması çağrısında bulunmuştu. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce da İsrail ve Suriye güçlerine bölgeden çekilme çağrısı yapmıştı.