Avrupalı diplomat: İran şartlara uymazsa yeni yaptırımlar yolda

Rûdaw’dan Niyaz Mustafa’nın sorularını yanıtlayan Avrupalı diplomat, İran’ın nükleer programına ilişkin kritik değerlendirmelerde bulundu.

Tahran yönetiminin uluslararası yükümlülüklerini ihlal etmeye devam ettiğini vurgulayan kaynak, "UAEA müfettişleri halen İran'daki hassas nükleer tesislere geri dönebilmiş değil. Ayrıca İran'da yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyumun akıbeti de henüz doğrulanmadı" ifadelerini kullandı.

Diplomat, mevcut tablo nedeniyle Ajans'ın, İran'ın nükleer programının "barışçıl doğası" konusunda uluslararası topluma artık güvence veremez hale geldiğini belirtti.

"Haziran Savaşı" dengeleri değiştirdi

Bu yılın haziran ayında İsrail’in saldırısıyla başlayan ve 12 gün süren savaş, bölgedeki nükleer denklemi derinden sarstı. Çatışmalar sırasında Amerika Birleşik Devletleri (ABD); İran’ın nükleer altyapısını hedef alarak Natanz, Fordo ve İsfahan’daki tesislere hava saldırıları düzenledi.

Savaş öncesinde Washington ve Tahran arasında nükleer program üzerine yürütülen müzakereler çatışmalarla birlikte askıya alınırken, İran yönetimi savaş sonrasında UAEA ile olan tüm koordinasyonu durdurma kararı aldı.

Zenginleştirilmiş uranyumun akıbeti belirsiz

Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Fransız diplomatik bir kaynak ise haziran ayındaki saldırıların İran’ın nükleer altyapısına ağır hasar verdiğini kaydetti.

Kaynak, "Durumun netleşmesi ve tam bir soruşturma yapılabilmesi, ancak İran ile UAEA arasındaki koordinasyonun yeniden başlamasıyla mümkündür" dedi.

Savaş öncesi verilerine göre İran’ın elinde 400 kilogramdan fazla yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum bulunuyordu. ABD ve Batılı müttefikleri bu stokun saldırılarda yok olduğunu savunurken, Tahran yönetimi uranyum stokunun durumuna değinmeden sadece tesislerin hasar gördüğünü açıklamakla yetiniyor.

"Diplomatik çözüm istiyoruz ancak yaptırıma da hazırız"

Avrupalı kaynak, krizin çözümü için önceliklerinin diplomasi olduğunu yineledi.

İran’ı güçlü ve sürdürülebilir bir anlaşma için yeniden müzakere masasına çağıran diplomat, "Ancak İran gerilimi tırmandırmaya devam ederse, yeni ve ek yaptırımları hayata geçirmeye hazırız" mesajını verdi.

Öte yandan İranlı yetkililer, nükleer program konusunda müzakereye açık olduklarını belirtmekle birlikte, ABD ve Avrupa ülkelerinin "ön şart dayatmalarını" kesinlikle kabul etmeyeceklerini vurguluyor.

Batılı ülkelerin endişe duyduğu bir diğer başlık ise İran’ın balistik füze kapasitesi. Rûdaw’a konuşan kaynak, İran’ın envanterindeki bazı füzelerin Avrupa kıtasına ulaşma kapasitesine sahip olduğuna dikkat çekti.

Kaynak ayrıca Tahran'ın Ukrayna savaşı bağlamındaki rolüne de değinerek, "İran, Ukrayna'ya karşı yürütülen savaşta Rusya’ya doğrudan destek amacıyla yüzlerce balistik füze sevkiyatı gerçekleştirdi" bilgisini paylaştı.