Görüşmeler sonuç vermedi: Erbil ve Bağdat petrol dışı gelirlerde uzlaşamadı

Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nden bir heyet, maaş ve iç gelirler konusunda yaşanan sorunu görüşmek üzere Bağdat’a gitmişti.

Taraflar arasındaki anlaşmazlık sürerken Kürdistan Bölgesi’ndeki memurlar henüz Haziran ayı maaşlarını alabilmiş değil. Öte yandan Erbil, petrol şirketlerine mali haklarının garantisi olarak federal bütçe yasası gösterildi.

Heyetlerin, Kürdistan Bölgesi memur maaşlarının gönderilmesi için belirlenen üç şartı yerine getirmeleri ve 26 Ağustos'a kadar Irak Bakanlar Kurulu'na bir rapor sunmaları için yalnızca bir günleri kaldı.

Anlaşmazlığın odağında gelirlerin oranı var

Rûdaw ajansına konuşan yetkili bir kaynak, "İki taraf, petrol dışı gelirler konusunda nihai bir anlaşmaya varamadı. Federal Maliye Bakanlığı, tüm petrol dışı gelirlerin yüzde 50'sini talep ederken, Kürdistan Bölgesi Maliye ve Ekonomi Bakanlığı heyeti, sadece federal nitelikteki gelirlerin yüzde 50'sini teslim etme niyetinde" dedi.

Kaynak, Erbil'in, Irak'ın diğer vilayetlerinde bulunmayan ve federal mali yönetim yasasının kapsamına girmeyen bazı yerel vergi ve harçları Bağdat'a devretmeye yanaşmadığını ve anlaşmazlığın bu noktada kilitlendiğini belirtti.

Maaş ödemeleri üç şarta bağlanmıştı

Irak Bakanlar Kurulu, 19 Ağustos 2025'te Kürdistan Bölgesi'nin Haziran ayı maaşlarının gönderilmesini onaylamış, ancak ödemeyi üç şartın yerine getirilmesine bağlamıştı:

Erbil ve Bağdat arasındaki ortak komisyonların bir hafta içinde çalışmalarını tamamlaması.

Genel bütçe yasasındaki Kürdistan Bölgesi payı üzerindeki çekincelerin giderilmesi.

Teslim edilecek petrol dışı gelir miktarının netleştirilmesi.

Eğer 26 Ağustos'a kadar bir uzlaşı sağlanamazsa, konunun Federal Maliye Bakanlığı'nın hazırlayacağı ve tarafların görüşlerini içeren bir raporla birlikte nihai karar için Bakanlar Kurulu'na sunulması bekleniyor.

Petrol teslimatı da anlaşmazlıktan etkilendi

Petrol dışı gelirler konusundaki kriz, petrol teslimatı sürecini de geciktiriyor. Konuyla ilgili bir kaynak, "Petrolün teslim edilmesi, petrol dışı gelirler konusunda bir anlaşmaya varılmasına bağlı" ifadelerini kullandı.

Edinilen bilgilere göre, Kürdistan Bölgesi Hükümeti, bölgede faaliyet gösteren petrol şirketlerine mali haklarının ödenmesi için federal bütçe yasasının bir garanti olduğunu bildirdi.

Bütçe yasasına göre Kürdistan Bölgesi'nin, ihracat için Irak Ulusal Petrol Pazarlama Şirketi'ne (SOMO) günlük 230 bin varil, iç tüketim için ise 50 bin varil petrol teslim etmesi gerekiyor.

Ayrıca yasa, üretim maliyetlerinin belirlenmesi için bir denetçi şirketin seçilmesi konusunda taraflara 60 gün süre tanıyor. Bu süreç tamamlanana kadar Bağdat, Kürdistan Bölgesi'ndeki şirketlere üretim maliyeti olarak varil başına 16 dolar ödeme yapacak. Kaynaklar, daha önce sorun olan ve varil başına 1 ila 3 dolar arasında değişen petrolün sahadan boru hattına taşıma maliyetinin de Bağdat tarafından karşılanması konusunda anlaşmaya varıldığını ekledi.