İran ile Rusya arasında Su-35 anlaşması iddiası

Rus savunma sanayi devi Rostec’ten sızdırılan belgeler, İran’ın Rusya’dan 48 adet Su-35 tipi savaş uçağı satın almayı planladığını ortaya koydu. Amerikan dergisi Newsweek’in aktardığı bilgilere göre, 686 milyon dolar değerindeki anlaşmanın 2026-2028 yılları arasında aşamalı olarak yürürlüğe girmesi öngörülüyor.

Belgelerde, söz konusu uçakların elektronik harp sistemleri ve gelişmiş aviyonik paketleriyle donatılacağı belirtiliyor. Bu sistemlerin, Rostec’e bağlı bir alt şirket tarafından üretileceği kaydedildi.

Tahran veya Moskova’dan henüz resmi bir doğrulama gelmedi; ancak İran Devrim Muhafızları’na bağlı medya organları, haberi geniş biçimde sosyal medyada paylaştı.

Artan “savunma yakınlaşması”

Bu olası anlaşma, İran ile Rusya arasındaki savunma iş birliğinin giderek güçlendiğinin son göstergesi olarak değerlendiriliyor.

İki ülke, Batı’nın yaptırımları altında birbirine daha fazla yaklaşırken, Ukrayna savaşı sonrası Moskova’nın silah ihracatındaki düşüş de bu tür anlaşmaları daha kritik hale getiriyor.

Amerikan düşünce kuruluşu Jamestown Foundation’a göre, Rusya’nın silah ihracatı 2021-2024 döneminde yüzde 92 oranında azaldı. Bu nedenle İran’la yapılacak bir satış, Kremlin açısından hem ekonomik hem stratejik önem taşıyor.

İran’ın hava gücü yenileniyor

Haziran ayında İran ile İsrail arasında yaşanan 12 günlük savaş ve sonrasında gerçekleşen Amerikan hava saldırıları, Tahran’ın hava savunma kapasitesinin yetersizliğini bir kez daha gündeme getirmişti.

Uzmanlara göre, Su-35’lerin temini İran’a daha gelişmiş caydırıcılık ve savunma kapasitesi sağlayabilir.

Askeri analistlere göre bu uçaklar, İran’ın kritik altyapılarını ve nükleer tesislerini savunmada önemli bir rol oynayabilir. Aynı zamanda Rusya’nın Orta Doğu’daki nüfuzunu da artırması bekleniyor.

BM yaptırımları gölgesinde

Birleşmiş Milletler, 27 Eylül’de İran’a yönelik silah ambargosunu ve nükleer programla ilgili yaptırımları yeniden yürürlüğe sokmuştu.

Bu adım, İngiltere, Almanya ve Fransa’nın başlattığı “hızlı yaptırım mekanizması” kapsamında atılmıştı.

Karar uyarınca, İran balistik füze geliştirme, uranyum zenginleştirme ve silah ihracatı gibi faaliyetlerde kısıtlamalara tabi olacak.

Tahran ise bu karara tepki göstererek, “sert bir yanıt” vereceğini açıkladı ve nükleer silah üretme niyeti olmadığını yineledi.

Rusya ise, İran’ın barışçıl nükleer enerji hakkını savunmaya devam ettiğini ve ABD ile İsrail’in İran tesislerine yönelik saldırılarını kınadığını duyurdu.

Yeni stratejik dönemin işareti mi?

Uzmanlara göre bu gelişme, Rusya-İran ilişkilerinde yeni bir savunma ekseninin başlangıcını temsil edebilir.

Moskova’nın, Batı ile ilişkilerinin dibe vurduğu bir dönemde, Tahran’ı “kilit müttefik” olarak konumlandırması, Orta Doğu’daki güç dengelerini de etkileyebilir.

Analistler, olası anlaşmanın sadece askeri değil, jeopolitik sonuçlar da doğuracağı konusunda hemfikir.