Ortadoğu’yu Sarsmayan 12 Günlük Savaş

On yıllardır Batılı analistler, İran’la yaşanacak bir savaşın Ortadoğu’yu alevlendireceğini, petrol fiyatlarını fırlatacağını ve İran halkını rejim etrafında kenetleyeceğini öngörüyordu. Ancak “12 Günlük Savaş” bu varsayımların kırılganlığını açığa çıkardı.

Savaş, İsrail’in İran’a saldırısıyla başladı ve kısa sürede ABD’nin de dahil olmasıyla 12 gün sürdü. Fakat çatışma beklenenden dar bir çerçevede kaldı: İran’ın “Direniş Ekseni” olarak adlandırdığı bölgesel müttefikleri — Hizbullah, Husiler ve Irak’taki milisler — devreye girmedi. Tahran ne Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’ndan (NPT) çekildi, ne de Hürmüz Boğazı’nı kapattı.

İran İçinde Çatlaklar Derinleşti
Savaş, İran rejimini birleştirmek yerine iç bölünmeleri gün yüzüne çıkardı. Dini Lider Ali Hamaney’in savaş sırasında yeraltı sığınağına çekilmesi, yönetim kademesinde güvensizliği artırdı. Bazı üst düzey isimler, Hamaney’in halefi olma hesapları yaparken, Devrim Muhafızları içinde de liderlik mücadelesi söylentileri yayıldı.

Halk Rejimin Etrafında Toplanmadı
İran halkı dış saldırıya rağmen rejimin arkasında birleşmedi. Milliyetçi duygular kısa süreli yükselse de, savaş sonrası ekonomik kriz, elektrik ve su kesintileriyle birlikte rejime yönelik öfke yeniden patladı. Halkın, rejimle devlet arasındaki uçurumu kapatacak bir “bayrak etrafında toplanma etkisi” yaratmadığı görüldü.

Bölge Savaşa Sürüklenmedi
Beklentilerin aksine savaş, bölgesel bir felakete dönüşmedi. Hizbullah, ABD’nin İran’a yönelik saldırısına rağmen savaşa katılmadı; Husiler ve Iraklı Şii milisler de sessiz kaldı. Washington bölgedeki askerlerini tahliye etti ve petrol fiyatları sabit kaldı.

Rusya ve Çin Tarafsız Kaldı
Korkulan “İran-Rusya-Çin ekseni” de sahaya inmedi. Moskova ve Pekin, ne askeri destek verdi ne de diplomatik baskı uyguladı. İran’ın doğuya yönelme stratejisi (“Doğu’ya Bakış”) bu savaşla ciddi şekilde sarsıldı.

Yanlış Varsayımlar Çöktü
Analiz, İran’la savaşın dünya düzenini altüst edeceği yönündeki varsayımların yanlış olduğunu ortaya koydu. İran rejimi iç baskılar nedeniyle ABD ve İsrail’le uzun süreli savaşı göze alamadı. Ayrıca Rusya ve Çin’le ilişkiler, sanıldığı gibi stratejik değil, fırsatçı bir temelde ilerliyor.

Yeni Savaş Kapıda mı?
Savaş, İran’ın askeri kapasitesini zayıflatırken, Tel Aviv ile Tahran arasında yeni bir çatışma ihtimalini ortadan kaldırmadı. İran ordusu, “bir sonraki saldırıya” daha sert karşılık vereceğini söylese de, rejim güvenliği endişesi Tahran’ın risk alma kapasitesini sınırlıyor.

Sonuç olarak, “Ortadoğu’yu yakacak savaş” senaryosu bu kez gerçekleşmedi — ama bir sonraki turda, İran’ın ne kadar ileri gideceği, hem rejimin hayatta kalma refleksine hem de füze gücüne bağlı olacak.