Şeybani: Suriye’nin 'mezhep sorunu yok'

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani, ülkesinin “mezhepsel bir sorun yaşamadığını” söyleyerek, savaş sonrası yeniden yapılanma için uluslararası destek arayışını sürdürdüklerini belirtti.

Londra’daki Chatham House’da, İngiliz yetkililerle yaptığı görüşmelerin ardından konuşan Şeybani, hükümetinin çoğulcu ve “seçim temelli” bir siyasi yapıya yöneldiğini, ancak 13 yıllık savaşın ardından güven ve toplumsal bağların yeniden kurulması gerektiğini söyledi.

“Gelecekteki Suriye’nin Suriyelilerin inandığı bir devlet olmasını istiyoruz; halktan kopuk, dışlayıcı değil, kapsayıcı bir devlet… insanların güven duyacağı bir devlet,” dedi.

“Suriye’de mezhep sorunu yok”

Azınlıkların statüsüne ilişkin bir soruyu yanıtlayan Şeybani, Şam’ı ziyaret eden bir yetkiliyle arasındaki bir diyaloğu aktararak ülkede bir sinagog hakkında sorular yöneltildiğini söyledi.

“Suriye, farklılıkları kabul eden, bölgenin birlikte yaşamayı öğrendiği bir ülkedir,” diyen Şeybani, ekledi: “Yetkiliye söylediğim şey şu oldu: Suriye’nin mezhepsel bir sorunu yok.”

Geçiş hükümeti iç güvenlik ve saldırılarla boğuşuyor

Aralık ayında Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından göreve gelen geçiş hükümeti, iç güvenlik sorunları, İsrail saldırıları ve bölgedeki eski müttefik ve rakiplerle karmaşık ilişkilerle mücadele ediyor.

Geçen ay yapılan parlamento seçimlerinde Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şaraa sandalyelerin üçte birini doğrudan atarken, kalanlar hükümet tarafından görevlendirilen komitelerce belirlendi. Dürzi nüfusun çoğunlukta olduğu Süveyda ile ülkenin kuzeydoğusundaki DSG kontrol bölgeleri süreç dışında kaldı.

Mart ayında ilan edilen geçici anayasa uyarınca bu parlamento, beş yıllık geçiş sürecinin sonunda kalıcı anayasa kabul edilene kadar yasama görevini sürdürecek.

Ancak demokrasi yanlısı Suriyeliler, Esad sonrası gerçek bir değişim beklerken bu yöntemin beklentileri karşılamadığını söylüyor.

Yeni parti iddiaları ve artan azınlık şiddeti

Al-Modon’un haberine göre hükümet, Şaraa ve Şeybani liderliğinde yeni bir siyasi parti kurmaya hazırlanıyor. Hükümete yakın çevreler bu iddiayı “idari düzenleme” olarak nitelese de, tek parti dönemini çağrıştırdığı için kaygı yarattı.

Bu arada azınlık bölgelerinde artan şiddet olayları da dikkat çekiyor. Geçtiğimiz yıl Lazkiye ve Süveyda'da Alevi ve Dürzi grupları ile hükümet güçleri arasında yaşanan çatışmalarda binlerce kişi öldü.

Amnesty International’ın görüntü ve tanıklıklarla doğruladığı bulgulara göre, Temmuz ayında Süveyda’da hükümet güçleri ve müttefikleri en az 46 Dürzi sivili “kasıtlı ve hukuka aykırı şekilde” öldürdü.

Her iki yetkili — Şeybani ve Şara — 2011’de El Kaide bağlantılı Nusra Cephesi’nin kurucuları arasında yer almış, ancak daha sonra bu ideolojiyi reddettiklerini açıklamıştı. Bu geçmiş özellikle azınlık topluluklarında güvensizlik yaratıyor.

İsrail ile doğrudan görüşmeler doğrulandı

Süveyda’daki çatışmalar devam ederken İsrail hem bölgede hem de Şam’da hava saldırıları düzenledi. Şara, ülkesinin İsrail’le doğrudan güvenlik görüşmeleri yürüttüğünü ilk kez doğruladı.

Washington Post’a konuşan Şara, “İsrail’le doğrudan müzakere halindeyiz, bir anlaşmaya varma yolunda önemli bir mesafe katettik,” dedi.

ABD’nin Türkiye büyükelçisi Tom Barrack’ın arabuluculuk yaptığı bu görüşmeler, Suriye devlet medyası tarafından da doğrulanmıştı.

1967’de Golan Tepeleri’ni işgal eden ve daha sonra ilhak eden İsrail, Esad’ın devrilmesinin ardından Suriye’nin güneyinde yeni topraklar ele geçirdiğini iddia ediyor.

 “İsrail şu an olumsuz bir aktör”

Şeybani, İsrail’in Aralık’taki hükümet değişiminden “memnun olmadığını” belirterek şöyle konuştu:

“İsrail, Suriye sahasında bulunan bir aktör ve şu anda olumsuz bir rol oynuyor. Bir güvenlik anlaşmasına varmak ve gerilimi azaltmak istiyoruz.”