Trump’ın Ortadoğu barış girişimi İran’ı ikiye böldü

 ABD Başkanı Donald Trump’ın Ortadoğu barış girişimi kapsamında düzenlediği Şarm el-Şeyh zirvesi, İran’da siyasi cepheler arasında derin görüş ayrılıklarına neden oldu.

Devlet kurumlarına yakın muhafazakâr medya, zirveyi “Batı’nın sahte barış gösterisi” olarak nitelerken, reformist ve ılımlı isimler İran hükümetinin toplantıya katılmama kararını eleştirdi.

İran devlet televizyonuna bağlı Jam-e Jam gazetesi, manşetinde “Utanç Zirvesi” başlığını kullanarak toplantıyı “empati maskesi takmış diplomasi tiyatrosu” olarak tanımladı.

Devrim Muhafızları’na yakın Javan gazetesi ise daha iddialı bir dil kullanarak, “Batı gerçekten savaşı kazandığını mı sanıyor?” diye sordu ve “Yeni düzen, İsrail ve Suudi Arabistan’ın zararına, Direniş Cephesi ve İran’ın lehinedir” ifadelerini kullandı.

Dini liderin ofisi tarafından finanse edilen Kayhan gazetesi de “Direnişin Mucizesi” başlığıyla, “Siyonist rejim askeri hedeflerine ulaşamadı ve Hamas’la müzakere etmek zorunda kaldı” yorumunu yaptı.

Tahran Belediyesi’ne ait Hamshahri gazetesi ise İran’ın zirveye katılmama kararını destekleyerek, bunu “Netanyahu’yu Gazze bataklığından kurtarma girişimi” olarak nitelendirdi.

Reformcu kesimden eleştiriler

Reformist Şark gazetesi “Uçurumun Kıyısındaki Barış” manşetiyle daha temkinli bir yaklaşım sergiledi. Gazete, “İran bu ateşkesi fırsat mı, yoksa geçici bir geri adım mı görecek; bu Washington’un Tahran’a yönelik politikasına bağlı” değerlendirmesinde bulundu.

Eski Cumhurbaşkanlığı danışmanı Muhammed Ali Abtahi, X hesabından yaptığı paylaşımda, “Ne Hamas bu kadar can kaybından sonra barış imzalayacağını, ne de İsrail terörist ilan ettiği grupla anlaşma yapacağını düşünüyordu” dedi.

Eski büyükelçi Nosratollah Tacik ise, “Trump’ın konuşmasında Filistin halkından hiç bahsetmemesi, çatışmanın kök nedenlerini çözme niyetinde olmadığını gösteriyor. Filistin devleti olmadan bu sadece bir ağrı kesici, tedavi değil” yorumunu yaptı.

“Bağımsızlık mı, izolasyon mu?”

Devlet gazetesi Iran Daily, zirveye katılmama kararını savunarak, bunun “Trump’ın Nobel alamamasını telafi etme şovu” olduğunu yazdı. Gazeteye göre, Tahran’ın bu tutumu “jeopolitik rekabetler arasında bağımsız bir duruş” sergiliyor.

Ancak reformist Ham Mihan gazetesi bu yaklaşımı eleştirerek, “Eğer öyleyse, neden BM’de Amerikalılarla görüşmeye çalıştınız? Bu tür söylemler ilkeli görünse de ülkeyi daha da izole ediyor” dedi.

Siyasi analist Mecid Yunusiyan ise aynı gazetede yayımlanan yazısında, “Mısır’ın davetini reddetmek ne bir tuzak ne de fırsat kaybı. Gerçek şu ki, İran devleti hâlâ Batı ile ilişkilerini yeniden tanımlamaya hazır değil” ifadelerini kullandı.