Washington: Hizbullah yeniden silahlanıyor

ABD–Lübnan ilişkileri son dönemde ciddi bir krizden geçerken, Lübnan Genelkurmay Başkanı’nın Washington ziyaretinin iptal edilmesi iki ülke arasındaki gerilimin görünen yüzü oldu. Amerikan yönetimi, devlet kurumlarının Hizbullah’ı sınırlamakta yetersiz kaldığı görüşünde.

İran’dan Hizbullah’a 1 Milyar Dolar: ABD’nin En Sert Uyarısı

Washington’ın değerlendirmeleri son haftalarda daha sertleşti. Bunun en önemli nedeni, ABD Hazine Bakanlığı’nın ocak ayından bu yana İran Devrim Muhafızları'na bağlı Kudüs Gücü’nün Hizbullah’a toplam 1 milyar dolar aktardığını açıklaması oldu.

ABD’li kaynaklara göre Tahran ve Hizbullah, bu paranın ve silah akışının önemli bölümünü Lübnan’ın kuzeyindeki Trablus Limanı üzerinden gerçekleştirdi. Bu liman, Beyrut Limanı ve havaalanında kontrollerin sıkılaşmasıyla birlikte örgütün yeni geçiş noktası hâline geldi.

Ayrıca ABD’li güvenlik yetkilileri, Hizbullah’ın silah ve para transferinde parti dışı kişiler ve farklı mezheplerden aracıları kullanmaya başladığına dikkat çekiyor.

ABD: Lübnan Ordusunda “Sızıntı” Var

Washington’ı özellikle öfkelendiren konu ise bazı Lübnan güvenlik birimlerinden Hizbullah’a destek aktarıldığına dair bilgiler.

ABD kaynakları, Lübnan ordusu ve güvenlik kurumlarındaki bazı unsurların Hizbullah için silah taşınmasına göz yumduğunu veya doğrudan yardım ettiğini öne sürüyor. ABD’li bir yetkili şu ifadeyi kullandı:

“Hizbullah’ın işine yardım eden unsurları varsa, bizim de sahada bilgi aldığımız unsurlarımız var. Ne yaptıklarını biliyoruz.”

Bu iddialar, ABD–Lübnan ordusu arasındaki hassas güven ilişkisini daha da zedeliyor.

ABD: “Ordu Hizbullah’ı Silahsızlandırmak İçin Yeterli Çabayı Göstermiyor”

ABD’li bir yetkili, değerlendirmesinde daha dengeli bir ton takınsa da uyarılarını açıkça dile getirdi:

• “Lübnan ordusu Hizbullah’ın silahsızlandırılması için bazı operasyonlar yapıyor ama kapasitesi sınırlı.”

• “Belki yeterince çaba göstermiyorlar.”

• “Son dönemde Hizbullah’ın yeniden silahlandığını görüyoruz.”

ABD’ye göre Hizbullah’ın güçlenmesi, İsrail’in yoğun hava saldırılarını artırmasının doğrudan nedeni.

Washington: “Ateşkes Sürsün, İletişimi Biz Yönetiyoruz”

Amerikalı yetkili, ABD’nin Lübnan–İsrail cephesinde gerilimin yükselmesini istemediğini vurguladı:

“Barış ve ateşkesin sürmesini istiyoruz. İki tarafla iletişimi sürdürüyoruz; beşli komite (mekanizma) üzerinden süreci yönetiyoruz.”

ABD, İsrail’den gelen istihbaratları zaman zaman Lübnan’a ilettiklerini ancak Lübnan tarafının her zaman gerekli adımları atacak kapasiteye sahip olmadığını belirtiyor.

Beyrut: “Güney Lübnan’da Örnek Bir Model Oluşturduk”

Lübnan devleti ise eleştirilerin yersiz olduğunu savunuyor. Yetkililer, özellikle Litani Nehri’nin güneyinde düzenin sağlandığını ve yeni yılda bu modeli bütün ülkeye yayma planlarının bulunduğunu öne sürüyor.

Ancak Washington, Beyrut’un Hizbullah’ın silahsızlandırılması konusunda ikna edici bir yol haritası sunamadığı görüşünde.

Diasporadan Sert Eleştiriler

ABD’deki Lübnanlı diaspora da devlet kurumlarını eleştiren açıklamalar yapıyor. Birçok diaspora grubu, Beyrut yönetiminin:

• “Hizbullah’ın gücünü sınırlamak için siyasi irade göstermediğini”,

• “Güney’deki durumu ulusal çapta yayamadığını”,

• “ABD’nin güvenlik beklentilerine cevap veremediğini” savunuyor.

Güven Krizi Derinleşiyor

Ortaya çıkan tabloya göre Washington, Hizbullah’ın son aylarda hızla yeniden silahlanmasından Lübnan ordusunu ve devleti sorumlu tutuyor. ABD’nin beklentisi açık:

• Hizbullah’ın silahsızlandırılması,

• İran’dan gelen akışın kesilmesi,

• İsrail-Lübnan sınırında kalıcı bir düzen oluşturulması.

Ancak Lübnan’ın bu hedeflere ulaşacak siyasi birlikten ve kapasiteden yoksun olması, iki ülke arasındaki güven krizini daha da derinleştiriyor.