Îtifaqa penc partîyên Kurdistanî û HDP

Her çiqasî hê protokola îtifaqê nehatiba îmze kirin jî, bi ya nûçeyan di navbera Partîya Gela Komarê (CHP), Partîya İyi, Partîya Saadatê (SP) û Partîya Demokrat (DP) da, bi mebestê beşdarbûna hilbijartina 24î pûşperê îtifaqek pêk hatiye.

Berê jî di navbera Partîya Dad û Geşepêdanê (AKP) û Partîya Tevgeha Neteweperest (MHP) da bi navê “îtifaqa cumhur” îtifakek pêk hatibû.

Ger îtifaqa ku CHPê pêşengîya wê dike bêt damezrandin, du îtifaq û hinek partîyên din ku di nava îtifaqakan da cih nagrin, an cih nedanê beşdarî hilbijartîna pêşwext, ango hilbijartina 24î pûşperê dibin.

Bi giştî yanzde partî beşdarê hilbijartina navbihurî dibin, du ji vana Partîya Demokrasîya Gel (HDP) û Partîya Doza Azad (HUDAPAR) in.

Serokêgiştîyê HUDAPARê him bi AKPê va û serokêgiştîyê wê R. Tayyip Erdogan û him jî serokêgiştîyê SPê Temel Karamollaoglu va hevdîtin kir, her çiqasî bi peyamên şablonî mebesta van serdanan hatibin ragihandin jî, hê jî em armanc û navaroka hevdîtinan nizanin; gelo HUDAPAR dixwaze di nava “îtifaqa cumhur” da cî bigre, an di lîsteyên berbijarên parlementeran da cih dixwaze hê jî ne eşkere ye.

Lê belê, di ragihandina ewil ya Lijneya Bilinda Hilbijartinê (YSK) da, daku navê partîyên dê kanibin di hilbijartinan da beşdar bibin hatibûn eşkere kirin, navê HUDAPARê tine bû, encax li ser îtiraza wê YSKyê carek din lîsteyek ragihand vê carê navê HUDAPARê hebû, balkêş e ev ragihandina YSKyê piştê serdana serokêgiştîyê HUDAPARê ya R. Tayyip Erdogan hat.

Nuha, wekî di destpêkê da me got, du îtifaq û penc partî bi serê xwe beşdarê hilbijartinê dibin, mixabin ji ber ku pêwîstiyên zagonî nekanibûn bicih bînin, Partîya Azadîya Kurdistanê (PAK), Partîya Demokrata Kudistanê-Tirkîyê (PDK-T), Partîya Sosyalîsta Kurdistanê (PSK), Partîya Maf û Azadîyê (HAKPAR) û Partîya Azadî û Sosyalîzmê (ÖSP) nikanin beşdarê hilbijartinan bibin.*

Nuha di navbera PAK, PSK, PDK-T, Tevgera Azadî û PDKê da bi amancê yekgirtina di hilbijartina 24î pûşperê da, bi navê “Îtifaqa Kudistanî ya Jibo Hilbijartinê” îtifaqek û deklerasyonek hatîye îmza kirin û deklerasyon, di civînek rojnamegerî da li rayagiştî hat ragihandin.

Ez bawerin dê bala rayagiştî jî kişandibe, di nava “Îtifaqa Kurdistanî ya Jibo Hilbijartinê” da HAKPAR û ÖSP cih negirtine, gelo çima?

Mafê rayagiştîya Kurd heye ku rastîya vê zanibe.

Di deklerasyonê da rêgezên hevpar hene, bi qasî hat ragihandin ew dixwazin di çarçoweya van rêgezan da peywendîyan damezrînin.

Bi giştî xalên deklerasyonê di cih da ne, pêdivî nake mirov yek bi yêk li ser bisekine, encax kêmahîyekê bala min kişand, ev jî gelo çima xalek ne li ser dagirîya Efrînê ye, divêbûya van partîyan di deklerasyona xwe da ji Efrînê daxwaza bipaşve kişandina ji Tirkîyê bikirina, daxwazek weha wekî xal di protokol da cih bigirta.

Bi bawerîya min divê rewşa Efrînê di deklerasyonê da cih bigirta û daxwaz bihata kirin, ku di zutirîn dem da Tirkîyê ji Efrînê bipaşbva vekşê û wêrankariyê qerebû bike, ev daxwazek rewa ye û divê partîyên bakurê Kurdistanê li rayagiştî eşkere bikin.

Hêvî û daxwaz dikim, ku îtifaqa penc partî û hêzan di bakurê Kurdistanê da bibe destpêka pêywendiyên bratî û yekrêzîyek siyasî, di encamê da bona hilbijartina 24î pûşperê îtifaqek pêk bê û bona demokrasîya Tirkîyê û mafên neteweyî û demokratik yên gele bakurê Kurdistanê ked û hewl bide.

Daxuyanîya serokê Kongreya Civaka Demokratîk Berdan Öztürk jî, li bakurê Kurdistanê hêvîya pêk hatina hevkarîyek Kurdistanî bihêz dike, daku ew banga hevkarîyek siyasî dike.

Ez partîyên ku di nava îtifaqê da cih digrin pîroz dikim û radigînim ku piştevaniya xwe radigihînim, lê divê HDP di nava îtifaqê da cih bigre û ew watedar, firehtir û bihêztir bibe.

Dîtinek hevpar e ku dengen Kurdan di hilbijartina 24î pûşperê da dê li ser hemahengîya siyasîya Tirkîyê diyarker be, ev bawerîya min e jî û bi salan e ez balê dikşînim ser vê rastiyê.

Bi bawerîya min dervahiştina HDPê ji herdû îtifaqan, ger hêzên siyasîyên bakurê Kurdistanê kanibin, bi du helan va derfeta dibetîya rûdananên baş bi xwe ra tîne.

Yek ji vana, taybetî rayagiştîya Kurd dê hê eşkere fêla Enqerê bibine, bi salan e ku siyaseta Enqerê dijberîya Kurdan dike, bi gotin “Kurd bra ne” lê di rastiyê da li dijî mafên demokratik û neteweyî ne û bi ti awayî naxwazin Kurd bibin hêzek siyasî.

Du, rê li ber îtifaqa partîyên bakurê Kurdistanê vedibe û wekî bi salan e û îro jî dibêjim, ger partiyên bakurê Kurdistanê û HDPê di nava îtifaqekê da cih bigrin, dengên Kurdan dê li ser hemahengîya siyasî diyarker be û piştê tûra yekem emê vê rastiyê bihevra bibinin.

Ev derfet heye, îro her kes dizane ku Kurd bi xwe di nava îtifaqê ka bin û denge xwe bidin kîjan hêlê ev dê bi serkeve.

Bêguman, divê siyaseta bakurê Kurdistanê vê derfetê bi baş kar bîne, ev peywirek dîrokî ye.

Mahmut Kilinc

03.05.2018/Dusseldorf

(Bi ya Zagona Partîyan, ger partîyek li 41 bajaran û sê para parek li navçeyan van bajaran rêxistinên xwe damezrîne, kongira xwe ya giştî şeş mehan berî hilbijartinê saz bike dê kanibe di hilbijartinan da beşdar bibe. Bêguman, em dizanin ku ev mercên giran yekser bona partîyên Kurdistanî ye)