ABD’den Gazze için 'Project Sunrise': Yıkıntılardan yüksek teknoloji kentine

ABD yönetimi, Gazze’nin savaşla yıkılan altyapısını yeniden inşa etmeyi amaçlayan ve “Project Sunrise” adı verilen kapsamlı bir planı uluslararası aktörlerin gündemine taşıdı. Trump yönetiminin damadı Jared Kushner ile Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un öncülüğünde hazırlanan taslak proje, Gazze’yi modern, yüksek teknolojili bir sahil kentine dönüştürmeyi hedefliyor.

32 sayfalık PowerPoint sunumunda, çadır kentlerden lüks konutlara geçiş, yoksulluktan refaha uzanan bir dönüşüm anlatısı yer alıyor. Sunumda sahil gökdelenlerini tasvir eden görsellerin yanı sıra maliyet tabloları ve yeniden inşa aşamalarına ilişkin grafikler de bulunuyor. Belgede projenin “hassas ancak gizli olmayan” bir çalışma olduğu belirtiliyor.

Plan, Gazze’nin yeniden inşasının kimler tarafından finanse edileceğine ve yaklaşık 2 milyon yerinden edilmiş Filistinlinin inşa sürecinde nerede yaşayacağına dair net ayrıntılar içermiyor. ABD’li yetkililer, sunumun Körfez ülkeleri başta olmak üzere Türkiye ve Mısır gibi potansiyel bağışçı ülkelere gösterildiğini doğruladı.

Ancak plan, Washington içinde dahi tartışmalı. Bazı ABD’li yetkililer, Hamas’ın silah bırakmasının gerçekçi olmadığını ve böyle bir ortamda zengin ülkelerin projeye finansman sağlamaya ikna edilemeyeceğini savunuyor. Buna karşılık planı destekleyenler, Hamas’ın silahsızlanması halinde Gazze’nin geleceğine dair bugüne kadar ortaya konmuş en ayrıntılı ve iyimser vizyon olduğunu düşünüyor.

Ortadoğu uzmanı Steven Cook ise plana temkinli yaklaşıyor. Cook, “Ne kadar sunum hazırlanırsa hazırlansın, İsrail’de kimse mevcut durumun ötesine geçileceğine inanmıyor ve bu durumdan rahatsızlık da duyulmuyor” değerlendirmesinde bulundu.