İsrail, Türkiye’nin talebiyle Haniye ailesinden bazı kişilerin Gazze’den çıkışına izin verdi

İsrail, Türkiye’nin diplomatik talebi üzerine bu ayın başlarında aralarında İran’da öldürülen Hamas lideri İsmail Haniye’nin 16 aile üyesinin de bulunduğu 66 Filistinli ve Türk vatandaşının Gazze Şeridi’nden ayrılmasına izin verdi.

Middle East Eye’’den Ragıp Soylu’nun haberine göre, grup içinde 14 Türk vatandaşı ve 40 Türk vatandaşı yakını (eş, çocuk, anne ve baba) bulunuyor. İki ayrı kaynağa göre ise, söz konusu çıkış izni, İsrail ile Türkiye arasında yapılan ikili bir düzenleme kapsamında verildi.

Bu karar, Ekim ayının ilk haftasında varılan Gazze ateşkes anlaşmasının ardından geldi. Anlaşmada, Türkiye’nin Hamas’ı müzakere masasına getirmedeki aracılık rolü belirleyici olmuştu.

İzin verilen 16 Haniye ailesi üyesinden beşinin Türk vatandaşı akrabaları bulunduğu belirtildi.

Haniye, Temmuz 2024’te İsrail tarafından Tahran’da düzenlenen bir suikastta öldürülmeden önce Hamas’ın siyasi bürosu başkanlığını yürütüyordu.

Türkiye, resmi olarak Hamas’a ev sahipliği yapmasa da, hareketin liderlerinin Katar, Türkiye, Mısır ve Lübnan arasında sık sık seyahat ettikleri ve zaman zaman Türkiye’de uzun süre kaldıkları biliniyor.

İngiliz The Telegraph gazetesi 2020’de, Türkiye’nin Haniye dahil bazı Hamas yetkililerine vatandaşlık verdiğini yazmıştı.

İsrail’in, Haniye ailesinin bazı üyelerinin çıkışına izin vermesi özellikle dikkat çekici; zira İsrail ordusu Nisan 2024’te Gazze’de düzenlediği hava saldırısında Haniye’nin üç oğlunu ve dört torununu öldürmüştü. Aynı dönemde Haniye’nin İsrail’in Tel Şeva kasabasında yaşayan kız kardeşi Sabah el-Salim Haniye de gözaltına alınmıştı.

Konuya yakın kaynaklar, İsrail’in bu kararıyla Ankara’nın diplomatik girişimlerine olumlu yanıt vererek ilişkilerdeki gerginliği azaltmayı hedeflediğini belirtiyor.

Gerilimi azaltma hamleleri

Gazze ateşkesinin ardından İsrail medyasında, Ankara’ya yönelik tonun belirgin biçimde yumuşadığı dikkat çekiyor.

Sağ eğilimli Ynet gazetesi, Türkiye İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın’ı “rehinelere empatiyle yaklaşan ve İsrail ile ilişkileri yeniden kurmaya çalışan bir isim” olarak tanımladı.

Maariv yazarı Ben Caspit, İsrail’in artık “geleceğe baktığını” belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uzun süredir İsrail’e sert eleştiriler yönelttiğini ancak Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın “İsrail güvenlik çevrelerinde daha pragmatik bir figür olarak görüldüğünü” yazdı.

Yine Maariv’de yayımlanan bir başka yazıda, İsrail Ticaret Odaları Federasyonu Başkanı Uriel Lynn, “Gazze sonrası dönemde Türkiye kilit bir ülke,” diyerek Tel Aviv yönetimini Ankara’ya yeniden yaklaşmaya çağırdı.

“Türkiye, İsrail’in düşmanı değildir. Uzun yıllar boyunca ticaret, ekonomi ve turizm alanlarında verimli ilişkilerimiz oldu,” diyen Lynn, dış politikanın “çocukça öne çıkma çabalarıyla değil, sağduyuyla” yönetilmesi gerektiğini vurguladı.

“Yeni dış politikamızın gerçek sınavlarından biri, Türkiye ile ilişkileri onarmak olacak,” ifadesini kullanan Lynn, bunun hem bölgesel istikrar hem de ekonomik çıkarlar açısından kritik olduğunu söyledi.