Türkiye’de yeni eğitim-öğretim yılı 9 Eylül Pazartesi günü başlıyor. Kürtler’in yaşadığı yerlerde, ekonomik sıkıntılarla birlikte Kürtçe eğitim talebi de tartışılıyor. Kürtçe’nin geliştirilmesi, resmi dil olması ve okullarda öğretilmesi amacıyla 9 Kürt partisi tarafından kurulan Kürt Dil Platformu (PZK) konuya dikkat çekmek için dün basın açıklaması yaptı.
Platform adına konuşan PZK Sözcüsü Şerefhan Ciziri, Kürtler’in dil hakkı için kalıcı çözüm üretilmediğini savundu.
Son günlerde Kürt dili ve kültürünün hedef alındığı görüşünü dile getiren Ciziri, “Kürtler’in kültürüne, diline ve kimliğine aklın ve standartların ötesinde bir saldırı başlatıldı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana Kürtçe diline hizmet edecek tek bir bina bile inşa edilmedi. Türk devleti şu ana kadar Kürt dilini dikkate almadı. Kürtçe eğitim veren kurumların da kapıları mühürlendi. Yüzlerce dil derneği ve kurumu yasaklandı. Bu pozisyonlar demokrasi, hukuk ve eşitlik değerleriyle çelişmektedir” dedi.
Ciziri taleplerini ise “Anayasa’da Kürtçe eğitim hakkı açıkça kabul edilsin. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi bütün olarak kabul edilsin. Kürt dil kurumları resmi olarak kurulsun.” sözleriyle sıraladı.
Ciziri, anaokuldan üniversiteye kadar Kürtçe’nin eğitim dili olması talebi kabul edilinceye kadar mücadelelerinin süreceğini söyledi.
“Kürtçe’nin haftada iki saat tercih edilmesi adım ama çözüm değil”
Peki Kürtler neden Kürtçe’nin zorunlu eğitim dili olmasını istiyor? VOA Türkçe’den Mahmut Bozarslan bu soruyu Kürt partilerinin temsilcilerine yöneltti.
Kürdistan Yurtseverler Partisi (PWK) Genel Başkan Yardımcısı Vahit Aba, Kürtçe’nin seçmeli ders olmasının yeterli olmadığını savundu.
Cumhuriyet kurulduğundan beri Kürtçe’nin yok sayıldığını ve bu politikanın iflas ettiğini savunan Aba, “Artık Kürt dilinin eğitim dili ve resmi dil olması için çalışmalar başlatılması gerekiyor. Artık eğitim ve öğretim Kürt diliyle yapılmalı. Biz Kürtçe’nin haftada iki saat tercih edilmesini bir adım olarak görüyoruz ama bu bir çözüm değil. Asıl çözüm Kürtçe’nin eğitim dili olması ve Kürtçe’nin ilkokuldan üniversiteye kadar zorunlu olmasıdır” diye konuştu.
“Seçmeli olması halkın taleplerini küçümsemek demek”
Kürdistan Sosyalist Partisi(PSK) Genel Başkanı Bayram Bozyel ise Kürtçe’nin seçmeli olmasını, “Bir halkın talepleriyle alay etmek ve küçümsemek demektir” şeklinde yorumladı.
Seçmeli ders gereklerinin bile tam olarak yerine getirilmediğini belirten Bozyel, “Şimdiye kadar bu konuda yaşanan aksaklıklar ve ciddiyetten uzak tutumlar kamuoyu tarafından biliniyor. Bu dersi seçmeli olarak seçen çocuklara bu imkan tanınmalı, bunun için gerekli derslikler açılmalı, öğretmenler atamalı, teknik altyapı oluşturmalıdır. Bunun gereği yerine getirilmiyor ama esas olarak tekrar söylüyorum, Kürt halkının, Kürt milletinin kendi ülkesinde Türk halkıyla eşitlik temelinde yaşama hakkı vardır. Kürtçe ancak eğitim dili olduğu zaman, ancak resmi dil olduğu zaman gerçekten bütün zenginliğiyle açığa çıkabilir ve gelişebilir” şeklinde konuştu.
CHP Milletvekili Tanrıkulu’ndan okul müdürlerine çağrı
Bu arada geçtiğimiz günlerde Diyarbakır’da bir basın toplantısı düzenleyen CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, okul müdürlerini uyardı.
Kürtçe seçmeli dersleri seçen velilere zorluk çıkaran okul müdürlerini teşhir edeceğini dile getiren Tanrıkulu, “Ben seçmeli ders konusunda Diyarbakır'daki müdürleri uyarıyorum; her müdürün takipçisi olacağım ve buradan yurttaşlarımıza söylüyorum; seçmeli ders konusunda müdürlerden yapılacak baskıyı kabul etmeyin. Hangi okulun müdürü varsa, yöneticisi varsa bizlere bildirin. Bizlere bildirin ki, soru önergemizi verelim, onları teşhir edelim.” şeklinde konuştu.
Tanrıkulu, geçen yıl velilerin seçmeli ders konusunda yönlendirildiğini ve Kürtçe’nin seçilmesi konusunda okullarda engelleyici bir tutum alındığını söyledi.
Kürtçe ne zaman seçmeli ders oldu?
Eylül 2012'de yayımlanan yönetmenlikle Kürtçe, “Yaşayan Diller ve Lehçeler” adı altında seçmeli ders olarak Milli Eğitim Bakanlığı'nın müfredatına girdi.
Türkiye’de orta dereceli okullarda (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) seçilebilen bu ders kapsamında, Kürtçe’nin Kurmancî ve Zazakî lehçeleri yer alıyor.
