Ukraynalı ve Rus heyetler bu hafta İstanbul’da görüştü fakat barışa yönelik ciddi bir adım atılamadı.
Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kendi önerdiği müzakerelere katılmamasının süreci tıkadığı değerlendirmesi yapılıyor. Rus liderin, Ukrayna’yla üç yıl sonra ilk kez düzenlenen doğrudan görüşmelerde yer almayarak “barış anlaşması yapmaya hazır olmadığını gösterdiği” ifade ediliyor.
Ayrıca Rusya’nın, ABD Başkanı Donald Trump’ın 30 günlük koşulsuz ateşkes çağrısına da olumlu yanıt vermediği ve sürecin ilerlemesini engellediği yazılıyor.
Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla konuşan kaynaklar, İstanbul’daki görüşmenin uzun bir diplomatik sürecin ardından gerçekleştirildiğini söylüyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin, şubatta Trump’la yaşadığı tartışmanın ardından Fransa, Almanya, Birleşik Krallık ve Polonya’nın devreye girerek, Ukraynalı lideri daha “ılımlı” davranmaya davet ettiği belirtiliyor.
Putin’in müzakerelere katılmayacağının duyurulmasından sonra Zelenski de İstanbul’a gelmeyeceğini bildirmişti.
Yetkililer, Avrupalı liderlerin barışın önündeki engelin Putin’in tavrı olduğunda ısrar ettiğini ve bunu Trump’a kanıtlamak istediklerini söylüyor.
Zelenski, Rusya’nın görüşmelere üst düzey yetkililerden oluşan bir heyet göndermediğini de söylemişti. Kremlin, 2022’de yine Türkiye’de düzenlenen görüşmelere de düşük profilli bir heyet göndermişti. WSJ’nin analizinde, Putin’in bu tavrıyla Trump’ı “kızdırabileceği” belirtiliyor.
ABD Başkanı, dünkü açıklamasında “Putin’le bir araya gelmemiz lazım” demişti. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da “Trump ve Putin görüşmedikçe barışı sağlayamayız” ifadelerini kullanmıştı.
Washington Post da müzakerede gergin anların yaşandığını yazıyor. Adının paylaşılmaması şartıyla konuşan bir yetkili, Rus heyetine liderlik eden Vladimir Medinski’nin Ukrayna tarafına şu tehdidi savurduğunu öne sürüyor:
Belki de bu masadaki birileri, sevdiklerinden daha da fazlasını kaybedecek. Rusya sonsuza kadar savaşmaya hazır.
Görüşmelerde taraflar, biner savaş esirinin takası için anlaştı. ABD merkezli düşünce kuruluşu Rand’dan Samuel Charp, bunun bir başarı sayılması gerektiğini belirtiyor:
Üç yılın ardından ilk kez doğrudan görüştüler ve bir konuda anlaşmaya varılmış olması bile kayda değer. Bu sürecin vakit alması normal. Asıl soru, Trump'ın bunu yeterli bulup bulmayacağı çünkü asgari düzeyde ne istediğini bilmiyoruz.
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, bugünkü açıklamasında uygun koşullar oluşması ve heyetlerin karşılıklı anlaşması halinde Putin’le Zelenski’nin görüşebileceğini söyledi.
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, dün X’ten yaptığı paylaşımda “Taraflar tekrar bir araya gelmek konusunda da prensipte anlaştılar” ifadelerini kullanmıştı.
Diğer yandan müzakerelerin hemen ardından Rusya’nın Ukrayna’ya saldırı düzenlemesi de dikkat çekti. Ukraynalı yetkililerin aktardığına göre Rus ordusuna ait bir drone, bugün Sumi bölgesinde hareket halindeki bir otobüsü hedef aldı. Saldırıda 9 sivil ölürken, 4 kişi de yaralandı.
