Suriye-İsrail güvenlik anlaşması yaklaşıyor: Golan ne olacak

Suriye’nin, ABD aracılığıyla İsrail ile güneyde güvenlik düzenlemeleri konusunda çalıştığını duyurmasının ardından, kaynaklar Şam’ın İsrail ile görüşmeleri hızlandırdığını bildirdi. Amaç, son aylarda İsrail’in ele geçirdiği bölgelerin geri alınmasını sağlayacak bir güvenlik anlaşmasına ulaşmak.

Ancak kaynaklar, bu anlaşmanın kapsamlı bir barış anlaşması düzeyinde olmayacağını vurguladı. Reuters’a konuşan dört kaynak — Suriyeli askeri ve siyasi yetkililer, istihbarat çevreleri ve bir İsrailli yetkili — “mütevazı bir anlaşmanın bile başarı sayılacağını” ifade etti.

İsrail’in Son Çekilmesi Gündemde

Suriye’nin önerisi, İsrail’in son aylarda ele geçirdiği topraklardan çekilmesini, 1974’teki ateşkesle kararlaştırılan tampon bölgenin yeniden silahtan arındırılmış hale gelmesini ve İsrail’in hava saldırıları ile kara operasyonlarını durdurmasını içeriyor.

Golan Konusu Masada Değil

Görüşmelerde, 1967 savaşında İsrail tarafından işgal edilen Golan Tepeleri’nin statüsü ele alınmadı. Şam’a yakın bir kaynak, bu meselenin “geleceğe bırakılacağını” söyledi. İsrail Dışişleri Bakanı Gid’on Saar ise daha önce “Şam ile herhangi bir normalleşmenin Golan’ın elde tutulması şartına bağlı olacağını” belirtmişti.

İsrail’in Çekimserliği ve ABD’nin Baskısı

Kaynaklara göre İsrail, kazanımlarından vazgeçme konusunda isteksiz. Bir İsrailli güvenlik yetkilisi, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Ortadoğu diplomasisinde büyük bir başarı mimarı” olarak kendini göstermek istediğini, ancak İsrail’in fazla taviz vermediğini ifade etti.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili ise Washington’un, “İsrail ile Suriye ve komşuları arasında kalıcı barış ve istikrarı sağlayacak her türlü çabayı desteklediğini” belirtti.

Arka Plan

1948’den bu yana fiilen savaş halinde olan Suriye ve İsrail, zaman zaman sakin dönemler yaşasa da kalıcı barış sağlanamadı. Ancak Aralık 2024’te muhalefetin Beşar Esad’ı devirmesinin ardından İsrail, 1974 ateşkes hattını ihlal ederek silahtan arındırılmış bölgeye girdi. O tarihten bu yana İsrail güçleri, Suriye askeri noktalarını hedef aldı ve başkent Şam’a 20 kilometre mesafeye kadar ilerledi.