Suriye'de Esad sonrası ilk meclis seçimi yapıldı

Suriye'de Beşar Esad'ın devrilmesinin ardından ilk Halk Meclisi seçimleri yapıldı. Ancak 6 bin civarında seçici delegenin oy kullanabildiği seçimler antidemokratik olmakla eleştiriliyor. Üstelik yeni meclisin üçte biri doğrudan geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın atadığı üyelerden oluşacak.

Demokratik Suriye Güçleri (DSG) kontrolündeki kuzey ve doğu kentleri ile geçtiğimiz aylarda Dürzi azınlıkla Sünni Araplar arasında kanlı çatışmaların yaşandığı Süveyda'da ise sandık kurulmadı.

Yeni meclisin oluşturulması Esad sonrası geçiş dönemi için önemli bir adım olarak görülürken bunun Şara'nın gücünü pekiştireceği değerlendiriliyor. Kurulacak meclisin öncelikli görevi ise yeni bir seçim yasası ve anayasa yapmak olacak.

Yeni meclis 30 ay görev yapacak

Şam yönetiminin kontrolündeki topraklarda yapılan seçimler için geniş güvenlik önlemleri alındı. Sayım sürecine adaylar, gazeteciler ve hukukçuların da eşlik ettiği görüldü.

Pazar akşamı gelen ilk sonuçlar, az sayıda kadının ve azınlık mensubunun sandalye kazandığını gösterdi. Kesin sonuçların kısa süre içinde ilan edilmesi bekleniyor.

Seçimlerde 210 sandalyeli meclisin üçte ikisi için yüzde 14'ü kadınlardan oluşan bin 500'den fazla aday yarıştı. Kalan 70 temsilciyi ise Şara görevlendirecek.

Yeni parlamentonun 30 ay süreyle görev yapması bekleniyor. Oylama devam ettiği sırada yaptığı konuşmada Şara, meclisin önünde ele alınmayı bekleyen birçok yasa olduğunu kaydetti.

Ülkeyi bir sonraki seçimlere hazırlamakla görevli meclisin onaylaması gereken uluslararası anlaşmalar da bulunuyor.

Neden genel katılımlı seçim yapılmadı?

Ülkenin tamamında kontrol ve asayişin henüz sağlanmadığına, milyonlarca Suriyelinin halen yurtdışında bulunduğuna veya iç savaş sırasında kimlik gibi evraklarını kaybettiklerine dikkat çeken Şam yetkilileri, bunun halkın tamamının katılacağı bir seçimi imkânsızlaştırdığını söylüyor.

Sınırlamalara rağmen seçici delegelere göre seçimler, Esad döneminde yapılanlara göre daha özgürlükçüydü. Haber ajansı Associated Press'e (AP) konuşan bazı delegeler, "İlk kez sonucun önceden belli olmadığını" savunarak, oy kullanma süreci öncesinde adaylar ve fikirlerin tartışıldığını ifade etti.

Öte yandan seçimlere aday veya delege olarak katılabilmek için "eski rejimi desteklememiş" olmak şart koşuldu. Bu şartlarda, Esad'ın kalesi olarak bilinen, Alevi nüfusun çoğunlukta olduğu Lazkiye'de yarışı üç Sünni aday kazandı.

Kentte Mart 2025'te silahlı Alevi gruplar ve Şam güçleri arasında çatışma çıkmış, şiddet olayları sırasında yüzlerce Alevi sivil öldürülmüştü.