Süveyda çatışmaları: İsrail’in Dürzi milisleri maaşa bağladığı iddia edildi

Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla Reuters'a konuşan iki üst düzey Suriyeli Dürzi yetkili, temmuzda Süveyda'da yaşanan çatışmalardan bu yana Tel Aviv'in dağılmış Dürzi gruplarını birleştirmeye çalıştığını, onlara silah ve mühimmat sağladığını söylüyor.

Dürzi savaşçılar ve Batılı bir istihbarat yetkilisi, İsrail'in yaklaşık 3 bin Dürzi milise maaş ödediğini de belirtiyor.

Reuters, mühimmat tedariki veya ödemelere dair iddiaların bağımsız olarak doğrulanamadığını yazıyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Suriye'yle görüşmeleri yürüten Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer'in yorum taleplerine yanıt vermediği aktarılıyor.

Haberde, İsrail'le Suriye arasında güvenlik anlaşması ve sınır düzenlemesi için temasların devam ettiği belirtiliyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın, ay sonunda yapılacak Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) toplantısı öncesinde belirli bir mutabakata varılması için baskı yaptığı ifade ediliyor.

Diğer yandan Suriye Dışişleri Bakanlığı'ndan dün yapılan açıklamada, Süveyda'yla ilgili Ürdün ve ABD'yle ortak yol haritasında anlaşıldığı bildirildi.

Toplantıda Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack başkent Şam'daki Tişrin Sarayı'nda bir araya geldi.

Şeybani'nin açıklamasına göre yol haritası kapsamında, sivillere ve mallarına zarar verenler hakkında uluslararası sistemle soruşturma yürütülecek. Süveyda'ya insani ve tıbbi yardımlar kesintisiz sürecek, köy ve kasabalar onarılacak. Ayrıca kentten göç edenlerin dönüşü de kolaylaştırılacak.

Buna ek olarak Suriye İçişleri Bakanlığı'na bağlı yerel güçler, Şam ve Süveyda arasındaki yolları korumakla görevlendirilecek.

Ne olmuştu?

Bedevi aşiretlerle Dürzi gruplar arasındaki adam kaçırma olaylarıyla 13 Temmuz'da başlayan çatışmalar hızla büyümüştü. Yaklaşık bir hafta süren ve ateşkesle sonuçlanan çatışmalarda, Şam yönetimine bağlı silahlı birlikler, gerginliğin durdurulması amacıyla bölgeye gönderilmişti. 

İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne (SOHR) göre Süveyda'daki olaylarda en az 1400 kişi yaşamını yitirmişti. 

Bazı görgü tanıkları, sivillere saldıran kişilerin kamuflaj giydiğini söylemişti ancak bunların militan mı yoksa Şam'a bağlı askerler mi olduğu net bilinmiyor. Şam yönetimi, İsrail'in Süveyda'daki Dürzileri kışkırtarak çatışmaları körüklediğini iddia etmişti. Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, "Dürzi kardeşlerimize saldıran herkes hesap verecek" demişti.

Öte yandan İsrail de Dürzilere saldırıları gerekçe göstererek 16 Temmuz'da Suriye'ye hava harekatı düzenlemişti. Operasyonda hem Şam'daki cumhurbaşkanlığı yerleşkesi hem de genelkurmay başkanlığı binası hedef alınmıştı. SOHR'un aktardığına göre İsrail'in saldırılarında 15 kişi ölmüş, en az 28 kişi yaralanmıştı.