BMGK'de Polonya oturumu: ABD'den NATO'yu savunma sözü

Rusya'nın çok sayıda insansız hava aracıyla (İHA) Polonya hava sahasını ihlal etmesi ilk kez NATO hava savunma sistemlerinin devreye girerek bunların bazılarının düşürülmesi dün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) acil oturumunda ele alındı.

Polonya'nın talebi üzerine toplanan BMGK'de ABD "NATO topraklarının her santimetrekaresinin savunulacağını" bildirdi. ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Dorothy Shea, "Amerika Birleşik Devletleri olarak bu endişe veren hava sahası ihlalleri karşısında NATO müttefiklerimizin yanındayız" diye konuştu.

Shea, Trump'ın Ukrayna savaşının bitirilmesi hedefiyle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Alaska'da yaptığı görüşme sonrasında, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik bombardımanı yoğunlaştırdığını da belirterek şöyle devam etti:

"Bu eylemlerin yanı sıra şimdi kasıtlı olsun veya olmasın, ABD'nin müttefikinin hava sahasının ihlali, bu çatışmaya son vermek için ABD'nin gösterdiği iyi niyetli çabalara büyük saygısızlığa işaret ediyor" dedi.

BMGK toplantısı öncesinde ABD'nin nasıl bir tutum izleyeceği merakla bekleniyordu. ABD Başkanı Donald Trump, Polonya'nın hava sahasının Rusya'ya ait İHA'lar tarafından ihlal edilmesinin bir hata olabileceğini söylemesi NATO müttefikleri arasında tedirginliğe neden olmuştu. Ancak BMGK toplantısında ABD Büyükelçisi'nin verdiği mesaj, NATO müttefiklerinin yatıştırılması olarak değerlendirildi.

Polonya: Bunun bir hata olmadığını biliyoruz

Polonya ise oturumda Rusya'nın hava sahasını ihlal etmesinin bir yanlışlık olmadığını tekrarladı. "Tekrar söylüyorum, bunun bir hata olmadığını biliyoruz" diyen Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Marcin Bosacki, düşürülen İHA'nın fotoğraflarının göstererek, üzerindeki Rusça yazılara dikkati çekti. Bosacki, "Bir veya iki kere olsa, bir rastlantı veya bir arıza olabilir. Ancak yedi saat içinde 19 kere girilmesi rastlantı veya arıza olamaz" dedi.

Slovenya'nın BM Temsilcisi Samuel Zbogar da Polonya'ya destek vererek Rus İHA'larının Polonya'nın hava sahasını bir hata sonucu ihlal etmesinin mümkün olmadığını ifade etti. Büyükelçi Zbogar, "Bu kadar çok sayıda İHA'nın Polonya topraklarının derinliklerine kasıt olmaksızın uçtuğunu düşünmek çok zor" diye konuştu.

Salı'yı Çarşamba'ya bağlayan gece Rusya'nın çok sayıda İHA ile Polonya hava sahasını ihlal etmesi üzerine ilk NATO hava savunma sistemleri devreye girmiş ve bazı İHA'lar düşürülmüştü. Polonya, Rus İHA'larının güvenliğini tehdit ettiği gerekçesiyle Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 4. Maddesinin işletilmesini talep etmişti. Rusya'ya karşı ilk kez NATO savunma sistemlerinin devreye girmesi Ukrayna savaşının Avrupa ülkelerine de sıçraması endişesini arttırdı. NATO 4. Maddesi, herhangi bir üye ülkenin toprak bütünlüğünün, siyasi bağımsızlığının veya güvenliğinin tehdit edildiği durumlarda, tüm üyelerin birlikte istişarelerde bulunmasını öngörüyor.

Rusya suçlamaları kabul etmedi

Rusya ise suçlamaları reddediyor. Rusya'nın BM Temsilcisi Vasili Nebenziya, Rusya'nın hedefinin Polonya değil Ukrayna olduğunu dile getirdi. Nebenzia, "Polonya topraklarında belirlenen bir hedef yoktu. Bu saldırıda kullanılan İHA'ların menzili 700 kilometreyi geçmiyordu, bu da onların Polonya topraklarına ulaşmasının fiziksel olarak imkânsız olduğuna işaret ediyor" diye konuştu. Nebenzia, gerginliği tırmandırmak yerine azaltmak ile gerçekten ilgileniyorsa, Moskova'nın Polonya ile görüşmeye hazır olduğunu da sözlerine ekledi.

43 ülkeden Rusya'yı kınayan ortak bildiri

BMGK toplantısı öncesinde aralarında Almanya, ABD, Kanada, Avusturalya, Japonya ve Güney Kore'nin de bulunduğu 43 ülke ortak bir bildiri yayımladı. Bildiride, Moskova'nın provokasyonlarından duyulan endişe dile getirilirken, Rusya'nın Polonya'nın hava sahasını ihlali "uluslararası hukukun açıkça ihlali" olarak kınandı.