Sadece Beyaz Toros mu!

“on yedi bin kişi bir beyaz torosa nasıl sığar?” baskılı bir ürünün online satışı fark edilince tepkiler başladı ve dinmedi. Ertesi gün online satış firmaları ürünü sitelerinden kaldırdı. Üretiminin ve elden satışının durmuş olacağını sanmıyorum. Başka hangi bu tür semboller ticari olsun olmasın giyim ya da diğer ürünlerde kullanılıyor, kaç tanesi dolaşımda ve günlük kullanımda bilinmiyor.

80’lerden itibaren bir dönemin tamamı sadece beyaz toros ile mi sembolize edilebilir? Elbette hayır! 5 Nolu’da vahşet yaşatıldı! Evde, sokakta, dolmuşta, otobüste insanlarımızın kafasına, ensesine silah sıkıldı, domuz bağlarıyla katledildi. Köyler  boşaltıldı, Lice yakıldı. Bombalarla, canlı bombalarla, bomba yüklü araçlarla katliamlar yapıldı. Korucular ağzına para konularak direklere asılıp, teşhir edildi. Araca bağlanan ceset sokaklarda sürüklendi.

Mağdur ve faillerin birlikte yaşadığı toplumlarda karşıdakinin acısına da saygı gerekir. Bir insanın, grubun, kesimin, toplumun, devletin travmaları ile övünülmez, alay edilmez. Bunu yapanın mutlaka kendi acısı, yarası, travması vardır. Başlatmak ya da misilleme hakkını kullanmak yerine ilerici ve ilerlemeci devlet, toplum ve bireylerin yaptığı gibi konuyu araştırmak, tartışmak, anlamak ve aşmak gerekir.

Biri için dramatik olana diğerinin kahramanlığı olarak böbürlenmek ya da üzmek, kışkırtmak için kullanmak doğru değildir. Farklı kesimlerin tıpkı beyaz beyaz toros gibi sembolize edebileceği çokça olay var ve birinin o olay için çektiği acı küçümsenemez, yok sayılamaz, yara deşilemez..

Cinsiyeti, yaşı, ideolojisi, inancı, kültürü fark etmeksizin kendimizin dışındaki herhangi bir insanın ve toplum kesimlerinin onurunu ve yaşam hakkını savunmak hepimizin görevi.

Herhangi bir kesim için yara olan herhangi bir sembol kullanıldığında elbette şiddet, hakaret ve misilleme içermeyen demokratik tepkilerimiz olacak ama bunların bu şekilde önüne geçilemez.

Beyaz toros sembolünü ticari üründe kullanan ve bunu satanların kovuşturulması gerekmiyor mu? Örneğin, beyaz toros cinayetleri suç muydu, terör müydü, değil miydi? Bunun netleşmesi için yasama ve yargının örneğin beyaz toros cinayetlerinin suç, terör eylemi olup olmadığını tartışması ve karara bağlaması gerekmiyor mu? Faillerin kim olduğu belirlenmemiş olsa bile bu tür yöntemleri ve sonuçlarını kamusal alanda sergilemenin, övmenin de yargıda karşılığı olması gerekmiyor mu?

Trajik bir dönemi, bir olayı mağdurlarına tehdit, gösteriş, sindirme; faillerine destek, övgü unsuru olarak kullanmak suç olmalıdır. Olayın trajikliğine dikkat çekmek, unutturmamak, tekrarlanmaması amacıyla konu ve sembolize etmek ile olayın trajikliğini övmek arasındaki farklılığı belirtmek, netleştirmek ve bu farkı korumak gerekiyor.

Beyaz toros benzeri dönemsel vahşetleri ticari ürünlerde ya da farklı amaçlar için sembolize etme ve sergileme girişimlerinin şiddet, suç olup olmadığını bilmek, yapılana itiraz etmek, yapılandan huzursuzluk hissetmek, yargısal suç olup olmadığını netleştirmek toplum içi şiddetsizliğe, empatiye, adalete, barışa, eşit ilişki kurmaya katkıda bulunur ve karşılıklı hassasiyeti geliştirir, güçlendirir.

Bölgenin ve toplumunun saygınlığı statü ile korunabilir, artabilir.. Bu hassas nedenle de federe yönetim modelini bölge toplumumuza benimsetmemiz gerekiyor.