Üç Kitap

Lice Beyleri’nin tarihi, 1085-1086 yıllarında, Mervaniler döneminde, Şeyh Hasan Zerrakî’nin Suriye tarafından gelip Lice’nİn Atak yöresine yerleşmesiyle başlar. Fuad Işık, Lice Zirkileri Aile Tarihi, kitabında Lice Zirkilerinin tarihsel gelişimini, 1800’lerden itibaren ele alıyor.

İsmail Beşikci

13.02.2024, Sal | 02:58 [ Güncellenme: 13.02.2024, Sal | 04:48 ]

Üç Kitap
Makaleyi Paylaş
Lice Zirkileri Aile Tarihi

Hazro Beyleri kitabından sonra Lice Beyleri ile ilgili bir kitap yayımlandı. Bu kitabın tam adı şöyle:

Fuad Işık, (d. 1983, İstanbul) Lice Zirkileri Aile Tarihi , 2. baskı, Ağustos 2023, İstanbul, 375 s.

Fuad Işık, özel bir firmada elektrik Mühendisi olarak çalışmaktadır.

Lice Beyleri’nin tarihi, 1085-1086 yıllarında, Mervaniler döneminde, Şeyh Hasan Zerrakî’nin Suriye tarafından gelip Lice’nİn Atak yöresine yerleşmesiyle başlar. Fuad Işık, Lice Zirkileri Aile Tarihi, kitabında Lice Zirkilerinin tarihsel gelişimini, 1800’lerden itibaren ele alıyor.

1800’den itibaren Atak Beyliği’ni yöneten Ahmet Bey’dir. Ahmet Bey, 1800 yılında Atak Sancak beyi olmuştur. Ahmet Bey’in Hüseyin, Hacı Melek, Selim ve Halil adlarında dört oğlu vardır. Halil Bey ve Selim Bey Edirne sürgününde vefat etmişlerdir. (s. 14) Bu çalışmada daha çok, Hüseyin Bey’in çocuklarının ailelerinden söz edilmektedir. Ayrıca Hüseyin Bey’in çocuklarından Hacı Sadullah Bey’in büyük oğlu Hacı Kamil Bey’in çocuklarının, torunlarının ailelerinden söz edilmektedir.

Hüseyin Bey’in, Hacı İbrahim Behram Bey, Derviş Ahmed Bey, Hacı Sadullah, Hacı Abdi, Hacı Mustafa, İsmail adlarında 6 oğlu İnci isminde bir kızı vardır. Hüseyin Bey 1835-1838 arasında bir yılda vefat ettiği söylenmektedir. Ama kitapta, doğum ve ölüm yıllarında bazı çelişkili bilgiler vardır. 1838’de vefat ettiği söylenen Hüseyin Bey’in oğlu Hacı Derviş’in 1841 (s. 27), Mustafa’nın 1847 (s. 52) Hacı İbrahim Bey’in 1862, (s. 33) doğumlu olduğu söylenmektedir.

Hazro Beyleri kitabında Zirkilerin dört kola bölündüğü söyleniyordu. Tercil Beyliği (Hazro) Atak Beyliği (Lice) Derzini Gırdıkan (Kürdikan) Beyliklerin Siirt, Kozluk, Sason’da olduğu vurgulanıyordu. ( Hazro Beyleri, s.14) Lice Zirkileri Aile Tarihi kitabında da benzer belirlemeler var. Fuat Işık’ın bu çalışmasında Derzini ve Gırdıkan Beylerinin, Siirt’in Baykan ilçesinde yerleşik olduğu belirtiliyor. (s. 11)

Bundan önceki Hazro Beyleri yazısında, Hazro Beylerinin, kendilerini Peygamber ailesine bağlamak için önemli bir çaba içinde oldukları vurgulanmıştı. Lice Zirkileri de bunu yapıyor. Şecerelerinin Hz. Hüseyin’e bağlamak için çok gayret etmişler. s. 12, s. 227-230, s. 293) Halbuki, kendi atalarınızı Peygamber ailesine kadar götürüyorsanız, Arap’sınız demektir. Halbuki Lice halkının Kürd olduğu açık bir gerçekliktir. Sözü edilen Hazro Beyleri yazısında nakibüleşraf kurumundan söz edilmişti.

Lice Zirkileri Aile Tarihi kitabında röportajlarla ilgili bir bölüm var. Dilaviz Işık, Fuat Atalay, Gönül Atalay, Ramazan Işık, Recep Işık, Rıdvan Işık, Şevkiye Servet Öcal Işık, Turgut Atalay, Ahmet Sarp, Amed Tigris, Aydın (Artin) Türel, Bayram Ayaz, Bayram Bozyel, Cavit Ceylan, İsmail Akın Hikmet Çetin röportaj verenler arasında. Bu röportajlarda Lice’nin eski ve yeni durumu ile ilgili bilgiler yer alıyor.

Kanımca, Bayram Ayaz’la yapılan röportaj, eski Lice’yi ve yeni Lice’yi anlama, karama açısından çok yararlı. (s. 184-199)

Bu çalışmada çok geniş bir albüm var. Bu albüm anlatılan konuları, ilişkileri daha canlı bir hale getiriyor.

Aileleri ayrı ayrı değil, bir bütün halinde gösteren soyağacı yapmaya çalışmak yararlı olabilir.

Not. Yukarıda sözü edilen Hacı Derviş Bey, Hacı İbrahim Bey, Hüseyin Bey’in oğulları değil torunlarıdır. Babaları Sadullah Bey’dir.

1847 doğumlu olan Mustafa Bey’in oğlu Ahmet Bey’dir. Mustafa Bey de Hüseyin Bey’in oğludur.

Bu yanlışlardan dolayı özür diliyorum. Bu hataları dile getiren Fuat Işık’a teşekkür ediyorum.

Mikaila İnler Katrancı

Mikaila, Ankara’da Polatlı’da bir Kürd köyüdür. Dr. Fikret Yıldız (d. 1958, Polatlı, İnler) bu Kürd köyü ile ilgili bir kitap yayımlamıştır. Bu çalışmanın tam adı şöyledir:

Dr. Fikret Yıldız, Ankara’daBir Kürd Köyü Mikaila, İnler Katrancı, Tarih, Göç, İskan Kültür , Seksek Yayınları, Haziran 2023, 381 s. Bu çalışmanın, Başbakanlık Osmanlı Arşiv Belgeleri esas alınarak yapıldığı da belirtiliyor.

Dr. Hikmet Yıldız, Almanya’da Duisburg’da bir hastanede jinekolig olarak çalışmaktadır. Kitapta, Faik Bulut’un önsözü yer almaktadır. (s. 13-18)

Dr. Fikret Yıldız Orta Anadolu Kürdlerinden bir grup aydın tarafından, 1997’de çıkarılan Bîrnebûn Dergisi’nin kurucuları arasındadır. Aynı dergide yazıları da yayımlanmaktadır.

***

Mikaila’daki mezar taşlarından, halkın en az 250 yıldır bu köyde yaşadıkları anlaşılmaktadır. Halkın 1691’de, anayurtlarını terke zorlanıp Orta Anadolu, Ankara taraflarına göç ettikleri anlaşılmaktadır. Mikailalıların ana yurdunun Serhat bölgesi Van, Erciş, Ağrı yöreleri olduğu kabul edilmektedir. Mikaila’da konuşulan Kürdçe ile buralarda konuşulan Kürdçe’nin birbirlerine çok yakın olduğu vurgulanmaktadır. Araştırmacı-yazar Dr. Fikret Yıldız, Van, Erciş, Ağrı gezisi yaparak köklerini bulmaya çalışan bir akademisyendir.

Orta Anadolu’da bazı Kürd köylerinin kuruluş tarihleri de verilmektedir. Zincirlikuyu 1800, Tanşançalı 1845, Karagedik 1846, Karacadağ 1870, Burunağıl 1919, Acıkuyu 1919, Tuzkaya 1890, Bulduk 1853 (s. 34)

Fikret Yıldız, Mikaila’ da yaşayan 140 kadar aileyi birer birer incelemekte, nişan, düğün, sünnet, doğum-ölüm gibi durumlarda, adetlerini, şarkılarını, oyunlarının değerlendirmektedir. (s. 80-191) H. İbrahim Uçak’ın, Tarih İçinde Haymana, 1985, kitabına da atıf yapmaktadır.

Dr. Fikret Yıldız, kitabının sonunda, Fransız seyyah Georges Perrot’un, 1861 yılında Haymana ve çevresinde yaptığı gözlemlere de yer vermiştir. (s. 337-345) Kitabın sonunda yer alan zengin fotoğraf albümü birçok konuyu daha anlaşılır bir hale getirmektedir.

Diyarbakır Zindanında Güvercinler Yuvalarını Terk etti

Diyarbakır Zindanında, Diyarbakır’da 5 Nolu Cezaevinde işkenceleri dile getiren bir kitap. Kitap İbrahim Göröz tarafından hazırlanmış.

Kitabın tam adı şöyle: İbrahim Göröz, Diyarbakır Zindanında, Güvercinler Yuvalarını Terketti, Doz yayıncılık, Ocak 2024, 270 s.

İbrahim Göröz Diyarbakır 5 nolu Cezaevinde kalan tutuklulardan biridir. Kitapta, cezaevi anılarını dile getirmektedir.

Kitabın başında, Şefik Çolak’ın önsözü yer almaktadır. (s. 7-9)

Şefik Çolak önsözünde çok dikkate değer bir mektuptan söz etmektedir. 1970’leri ortalarından itibaren, Şefik Çolak ve arkadaşları Kürdlerin ulusal ve demokratik hakları konusunda yoğun bir mücadele içindedirler. Bir arkadaşları da onları, bu çalışmalarından dolayı, devletin kavramlarıyla, ‘Vatan haini’ olarak suçlar. Fakat bu kişi, ABD’ye gidince, Kürdlüğünün bilincine varır. Kürd/Kürdistan sorunlarıyla ilgilenmeye başlar. Bir mektupla Şefik Çolak’a özeleştirilerini bildirme gereğini hisseder.

***

İşkence, devlet tarafından tasarlanmış, planlanmış, yaşama geçirilmiş bir süreçtir. Ama, resmi ideolojiye uygun düşünen, resmi ideolojiye uyarlı bir toplum yaratmaktır. Türk, Müslüman, Hanefi. Sistematik bir işkence uygulamasıyla böyle bir toplum yaratılabileceği düşünülmektedir. Bu konuda Diyarbakır 5 nolu Cezaevi bir laboratuvardır. Tasarlananlar, planlananlar önce bu cezaevinde yaşama geçirilecektir. Sonra, buradaki tutukluların aileleri de bu çerçevenin içine alınacaktır. Daha sonra tasarlananlar, planlananlar tüm toplumda uygulanmaya çalışılacaktır.

Ali Karagöz isimli genç babasıyla birlikte tutuklanmış Diyarbakır 5 nolu Cezaevine kapatılmıştır. Babasının gözleri önünde oğluna, oğlunun gözler önünde babasına işkence yapılmaktadır. Babası oğluna, oğlu babasına yapılan darbelere engel olmaya çalışmaktadır. Bu uygulama sistematik olarak tekrarlanmaktadır (s. 91, s. 103, s. 115, s. 117) Araştırmacı-yazar İbrahim Göröz, bütün araştırmalara, soruşturmalara rağmen babanın ismini öğrenemediğini belirtmektedir.

Diyarbakır Zindanında, Güvercinler Yuvalarını Terk etti, kitabının sonunda fotoğraf albümü yer almaktadır. Fakat fotoğrafların altında, tarih, fotoğrafta yer alan kişilerin isimleriyle ilgili hiçbir not yoktur. Bunun çok önemli bir eksiklik olduğunu vurgulamak gerekir.

Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Nerina Azad'ın editöryal politikasını yansıtmayabilir.

8199 kişi tarafından görüldü.
Son Güncellenme:18:23:20

İsmail Beşikci

İsmail Beşikci

Yazarın Önceki Yazıları

Ömer Şeyhmus ve Agneta Klingİsveç-Norveç SeyahatiUbeydullah Nehrî HarekatıAnı ResimleriMilliyetçilik, Bir Defa Dahaİsmail Beşikci Vakfı Diyarbakır Temsilciliği’nin Yeni Ofisinin AçılışıAna Dili YasaklamakAbdurrahim Rahmi ZapsuMüslüman Kürdlerde Milliyetçiliğin GelişimiJaponlar, JaponyaKürdistan Demokrat Partisi - SorularÜçüncü Erbil ForumuAğrı Direnişi Hakkında …Abdurrezzak BedirxanHıner Saleem: Ortadoğu’nun Esas SuçlularıYirminci Yüzyıl Başlarında Kürd Aydınları ve CumhuriyetVakfedilmiş Bir HayatOrtadoğu Barış ve Güvenlik Forumu (x)Son Gelişmeler ÜzerineTürkiye’de Üniversiteİbrahim Kaypakkaya AnmasıDeğinmeler 3Kürdistan'a SorMalazgirt ve KürtlerKurdiana DüğümüKemalizm ve Kürd Ulusal Sorunu IVKöklere YolculukToprak Temelli MilliyetçilikKürdlerin Geleceği Konusunda Birkaç SözAntik KürdistanDin Ve BilimKarakoçan (Dep) ve Yayladere (Holhol) İle İlgili İki KitapUludere (x)Newroz 2024 AkreHazro BeyleriSimurglarMehmet Bayrak’ın Kürt Kimliği MücadelesiŞeyh Said Direnişi İle İlgili İki KitapDiyarbakır Kitap Fuarı 2023Ermeni ve Rum Mallarının TürkleştirilmesiEhmedê Xanî’nin Hatırası ÜzerineAbdurrahman Önen-Erdnîgarîya KurdistanêKürtler ve Güller Cilt 3‘49’lar’, ‘55’ler’, ‘23’ler’ …'Yaşamın Kıyısında'Behdinan, Barzan, Milli LiderSuyu Arayan Halklar Aşiretten Ulusallığa Doğru Kürtler(II)Suyu Arayan Halklar Aşiretten Ulusallığa Doğru KürtlerYüzüncü Yılında Lozan AntlaşmasıSon Kız‘Deniz’in Ütopyası’ ÜzerineRudaw TVStockholm Kürd Sürgün Müzesi Üzerine DüşüncelerLozan Konferansı, Kürdler ve Kürdistan IILozan Konferansı, Kürdler ve Kürdistan Diaspora KürdleriMele Mıstefa Barzani Ulusal MüzesiRovîyê XasûkBarzani ve Kürt Ulusal Özgürlük Hareketi IIIKendi Kendini Yönetme Hakkı ‘Ayrılıkçı Yazılar’Peywend YayınlarıDuhok Üniversitesi’nin 30. YılıAhamenişlerden İran İslam Cumhuriyeti’ne IIKürtçülük Ahamenişlerden İran İslam Cumhuriyeti’neKürd Aydınları IIBedirhan Epözdemir’in AnılarıSeyidlik-ŞeriflikKürdizade Ahmed RamizMedreseler-ÜniversitelerMedya Kitabevi Birleşmiş Milletler ve KürdlerMülteci YaşamlarÖncü Bir Kürt Aydını59 Yıl Sonra ŞemdinliKemalizm Ve Kürd Ulusal Sorunu IIIOrtadoğuBir Ailenin Son 200 Yıllık TarihiTarih Okumaları, Kürdlerin HikayesiHewler’de, Soran’da ve Cambridge Koleji’nde KonferansTheodor Herzl Bize Ne Anlatıyor?AforizmalarSon YolcuIrkçılık Hakkında …Aydınlar Hakkında… Latife Fegan’ın AnılarıAdil Yargılama/Yargılanma Mümkün mü?Kürd Aydınlarıİlim-BilimKürdçe Derslerinin ÖnemiYaş 83…*Mezopotamya Uygarlığında HakkariKemalizm Ve Kürd Ulusal Sorunu - IIBediüzzaman’ın HançeriDoğu-Güneydoğu Dernekleri Platformu*Destar Kitap-KafeKürdistan’ın Güney'ine Seyahat Kürd Tarihinin Yazılı Ana KaynaklarıBingöl-Van Gezi İzlenimleriGöbekli Tepe Hakkında…Güvenlik Munzur Çem’in Anıları DerveCendere II Saatin İçindeki SırMehmet Öncü KitaplarıZarema, Yahudi DevletiJuli’nin Sesi‘Ateşte Doğanlar’Kadri Hoca…Kürt HâkimAlevilik Üzerine II‘Aleviler ve Sosyalistler’ Kitabı ÜzerineUygur TürkleriBaşkanlık Seçimleri, ABDÜniversite RaporuOFra Bengio’nun Kürd Liderlere EleştirisiDr. SaidKürdistan Bölgesel Yönetimi’nde Maaş Sorunu…Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde PKK-Haşdi Şabi İşbirliğiAma Onlar Kardeştiler…Mustafa Suphi ‘Kürdistan Ortadoğu’nun Polonya’sıdır’İSkan Tolun IIKürt Dil Hareketi (Harekata Zımanê Kurdî) II‘Doğumun Ölümü’Kürt Dil Hareketi (Hereketa Zimanê Kurdî)Kürdistan Bayrağı’nın ve KDP Binasının Yakılması Üzerine…Ermeniler, Kürdler, AzerilerDevrimci Doğu Kültür OcaklarıEylül 2020 Kürdler-KürdistanBir AİHM BaşkanıHalepçe arşivlerinin yakılması ve KDP’ye saldırıDevranİskan TolunWoodrow WilsonHarf Devrimi’nin Kürdler İçin AnlamıMehmet ElbistanKürtler, Şehir Şehirlileşme‘Kürt Çalışmaları…’Zini Gediği KatliamıKürd Tarihini Kürdlerin Yazması…‘Kürtlerin Kürt Olmama Hakkı’ II’Kürtlerin Kürt Olmama Hakkı’Değinmeler-2Irkçılık ÜzerineSeyid Ahmed CebariŞengal, AfrinMustafa SelîmîKemalizm ve Kürd Ulusal SorunuOrhan Kotan’ın ŞiiriLeylan - IIKürt Meselesiyle İlgili Bir Projen Var mı?LeylanXwebûnOrta Karadeniz’de Etnisite İlişkileriAlevilik Üzerine…Güvenli BölgeDuvarımızı Yapamadık…Doktor SaidAlevilik ve TarihiBitlis ve Ahalisi1916 Kürd TehciriBir Diplomatın Anıları Xızır Nasıl Ali Oldu?Kürd Tarihi Üzerine GözlemlerAdıyla ÇağırmakKürdistan’ın Güneyinde SoykırımKürdlerin TarihiMilliyetçilik ÜzerineHong Kong, Kürdistan‘Kürtlerle Türkler’Ortadoğu’da Devletlerin KurulmasıAbdurrahman Qassemlu’nun Katledilmesinin 30. YıldönümüÜniversitenin Bilim Anlayışında Temel SorunlarCumhuriyet, 19 Mayıs 2019'Özgürlük İçin Sanat'Helsinki’de Sosyal ForumTeknoloji, Bilim, EğitimMilletler Cemiyeti Döneminde Kürdler/KürdistanHewler - Duhok - ZahoBir Tartışma Üzerine…Dönemin RomanlarıEleştirilerin İzindeRêya Heqîyê (Alevilik)ABD Ziyareti - IVABD Ziyareti - IIIABD Ziyareti - IIABD Ziyareti - IBerlin’de Dersim 37-38 PaneliBaşur’da SiyasetDuhok-Hewlêr GezisiKürdçe Yasaklarının İşlevi‘Aleviliğin Doğuşu’ II‘Kimliksiz Çığlıklar’Türkiye’de Adalet Arayışları'Aleviliğin Doğuşu'Kürdlere Soykırım…Moskova’da Kürd KonferansıCevat Geray’a Sevgi…Bilim AhlakıMahallenin ArkadaşlarıSelahattin Demirtaş’ın ŞarkısıCanip Yıldırım KütüphanesiDevşirmeler ve DevletsizlerDağ Kavmi - IIAdaylar…Dağ Kavmi -IGeleceğini Belirleme Hakkı ve KürdlerFarhad Daftary, Şiilik AlevilikŞiizm‘Türklük Sözleşmesi’Timure Halil Hakkında …Düşmanlarını Sevindiren Bir Halk…Celal Talabani...Kürdler Zoru Başardı… Bağımsızlık...Güvenlik...Domino EtkisiReferandum-Bağımsızlık TartışmalarıDanimarka SeyahatiSekesûr’da Kürd-Alevi Soykırımıİnsanlık Araştırmaları MerkeziFahriye Adsay’ın Eleştirileri Üzerine…Bir Kürd...İki Kürd...Üç KürdYezda...Ermeniler, Kürdler…Yeni Bir KDP Kurma ÇalışmalarıHasta AdamAvustralya GezisiHayatımdan KesitlerBirey Toplum İlişkileriPeşmergelik Yüce Bir DeğerdirKaderine KüsmekKürd Halkının, Kürdistan’ın Başı Sağolsun…Kürdistan’ın Hayırlı Evladı Doktor SaidSuriyeli MültecilerParlamentoMilli Düşünce SempozyumuDesmond FernandesKürtlerin Bulunduğu Ülkeler Bölünemez!...Kürtler Ne İstiyor?Eşkiya28 Devlet Bağımsız Kürdistan’ı Tanımayacak...Devlet, İslam, Kürdler ve DarbePencinarîler IIPencinarîler IAzim...'Afrika Edebiyatı' Üzerine…Yaresan (Ehl-i Hak) Rêya Heqîyê, EzdanZağros’un Ötesine…Süleymaniye Merkez Güvenlik Karargahı'Peçar Tenkil Harekatı/1927' Üzerine Birkaç Sözİttifaklar Mahmut Yeşil’e Sevgi…Tunceli Kanunu, Getirdiği Esaslar ve Devletin Asimilasyon PlanlarıYakındoğu’nun İmhası ve Pontus SorunuKeşiş’in Torunları Dersimli ErmenilerAnlıyorum Ama Konuşamıyorum1128 AkademisyenYaşar KayaAlevilik...Elveda Güzel VatanımAlevilerin KitabıUluslararası Barışı Kurma Çabaları, Kürdler/Kürdistan IIIUluslararası Barışı Kurma Çabaları, Kürdler/Kürdistan IIUluslararası Barışı Kurma Çabaları, Kürdler/Kürdistan (I)Komkurd-AnNelson Mandela - Aziz SancarBarış, Yüzleşme, MüzakereİBV Hewler Temsilciliği558. OturmaŞengal’i ZiyaretŞengalTBMMKürdlerde/Kürdistan’da Ana SorunÖzyönetim Üzerine...Norveç SeyahatiAlaine Tuoraine’e EleştiriKürdistan Bölgesel Yönetimi’nde Yönetim ZaaflarıGüneşin KrallığıKeyakisarBarzani bir dönem daha görevde kalmalıdırTemel şart Kürdistan Ordusu! Girê Spî'nin Kurtarılması...Üniversitenin Ana SorunuMardin: Hüzünlü KentAlevilik-MüslümanlıkOsmanlılar ve Acemler Arasında Kürdlerİslam’ın barış, huzur, adalet ve eşitlik anlayışı Kerbela’da son bulduKürd Kültürü Neden Yağmalanıyor?Kürd Êzidîlerin Azizesi 'Begê'İki Olay Üzerine DüşüncelerBarış ve Çözüm Süreci - IIIEleştirilerEv Jin û Mêrê bi MaskêBarış ve Çözüm Süreci - II Murat Bozlak’a sevgiler...Barış ve Çözüm Süreci…Rejim, İslamileşme, Kürdler/Kürdistan Alman Şarkiyatçı Dr. FriçSoykırımlar ve Devletsiz HalklarIŞİD’in ZuhuruŞeyh Ahmet, IŞİD Saldırıları ve Osman Baliç'in KatiliUlusların Kendi Geleceklerini Tayin Hakkı ve Kürdler/KürdistanBitlis Anıları, 1960’lı Yıllarda Bitlis’de YaşamUluslararası Bitlis SempozyumuBarzaniler Değinmelerİfade Özgürlüğü ve ABDTürk Siyasal Kültürü Üzerine… Birleşik Krallık, Fransa, Kürdler/Kürdistan Anti-Kürd Uluslar arası NizamKürd/Kürdistan incelemelerinde temel soru... Ulus İnşa Sürecinde Dilin RolüMustafa Barzani'yi sevgiyle anıyoruzDüşün Hayatında ve Edebiyatta KurumlaşmalarYakındoğu’nun İmhası,1915 Ermeni Soykırımı ve Hrant Dink’in Katledilmesi Resmi İdeolojinin Temel ÖzelliğiRoboski – GoyilerTürk-İslam Sentezi ve Kürd SorunuKürdistan sorunu her şeyden önce duruş sorunudurBarış
x